Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD), Irak’taki Hizbullah Tugayları’na (Ketaib Hizbullah) yönelik hava saldırısının ardından Bağdat karıştı. 

Çok sayıda Hizbullah Tugayı destekçisinin Bağdat’taki ABD Büyükelçiliği önündeki protesto gösterisi şiddet olaylarına dönüştü.

Büyükelçiliğin duvarlarını ateşe veren göstericiler büyükelçilik binasının içine girdi.

Bağdat’ta tansiyon yükselirken yaşananlar Irak’taki İran destekli milis örgütleri tekrar gündeme getirdi.

İran destekli örgütlerden biri

ABD’nin hava saldırısıyla 28 mensubunun öldürüldüğü Hizbullah Tugayları, Haşdi Şabi’ye bağlı diğer milis örgütlerle birlikte İran’ın Irak’taki politikasının itici motorlarından biri. 

ABD’nin Irak’a müdahalesiyle Saddam Hüseyin’in devrilmesinin ardından İran, yönettiği Iraklı milis ağı sayesinde ülkede önemli bir etkinlik kazandı. 

İran’dan güçlü mali ve askeri destek alan Şii örgütlerden biri Hizbullah Tugayları’ydı. 

Haşdi Şabi bileşenlerinden biri

Irak Şiilerinin en büyük dini otoritesi olan Ali Sistani’nin çağrısıyla ülkedeki IŞİD varlığına karşı kurulan Haşdi Şabi’nin en büyük bileşenlerinden olan Hizbullah Tugayları, İran Devrim Muhafızları’nın dış operasyon birimi olan Kudüs Gücü’ne bağlı bir askeri birim olarak göze çarpıyor.

Hasan Nasrallah liderliğindeki Lübnan Hizbullahı ile isim benzerliği dikkat çeken Hizbullah Tugayları ile Lübnan Hizbullahı arasında hiyerarşik bir bağ bulunmasa da bazı benzerlikler var.
 

Hasan Nasrallah liderliğindeki Lübnan Hizbullahı soldaki, Irak merkezli Hizbullah Tugayları ise sağdaki bayrağı kullanıyor

Tahran-Beyrut yolunu koruyor

İki örgüt de İran’a olan bağlılığını gizlemiyor ve birbirlerine benzer bayraklar kullanıyor. İran’dan Lübnan’a giden lojistik yolunun güvenliğini ve silah sevkiyatını da Hizbullah Tugayları üstlenmiş durumda.

Hizbullah Tugayları’nın yöneticisi, İran’ın bölgedeki milis ağını yöneten isimlerden biri olan Mehdi Mühendis. 
 

Basra doğumlu bir Irak vatandaşı olan Mehdi Mühendis yıllarca İran'da yaşadı. İran Devrim Muhafızları ile bağını gizlemeyen Mühendis, Irak'taki faaliyetlerinin yanı sıra Suriye'ye de yabancı savaşçı gönderiyor / Fotoğraf: Twitter 

1954 yılında Basra’da doğan Mühendis, 1980 yılında dönemin Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin’in ülkedeki Şiilere yönelik yürüttüğü politika nedeniyle 1980’de İran’a kaçtı.

Mühendis ile İran Devrim Muhafızları arasındaki ilişki bu dönemde gelişti.

Süleymani'nin en yakın adamlarından biri 

Saddam’ın devrilmesinin ardından ülkeye dönen Mühendis, 2003 sonrası Irak parlamentosuna seçilse de İran Devrim Muhafızları ile bağını hiç kesmedi. Kudüs Gücü komutanı Kasım Süleymani’nin Irak’taki gölgesi olarak nitelendirilen Mühendis, Beşar Esad rejimine destek vermek için Irak’tan Suriye’ye yabancı savaşçı transferini organize eden isimlerden en bilineni.

Hizbullah Tugayları, 2003 yılında kurulsa da örgütlenmesini 2007’de tamamladı. ABD askerlerine karşı çeşitli saldırılarda bulunan örgüt, 2009’dan bu yana ABD tarafından terör örgütü olarak kabul ediliyor.

Hizbullah Tugayları’nın kendine ait bir hapishanesi de bulunuyor. Washington merkezli Yakın Doğu Politikası Enstitüsü’nün bir raporuna göre Hizbullah Tugayları’nın Bağdat’ta bulunan bir hapishanesinde bin 700 mahkum bulunuyor.