Bloomberg’in özel bankaların 11 eski yöneticisinin son iki yılda bankacılık otoritelerinin emriyle görevden alındığı iddiasını haberleştirmesinin ardından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’ndan (BDDK) açıklama geldi.
BDDK, Bloomberg’i “Türkiye ile ilgili spekülatif kur saldırılarının başladığı günden itibaren Türkiye ekonomisi ile ilgili güven bozucu, kasıtlı ve gerçeklerle bağdaşmayan haberleriyle dikkat çeken haber sitesi” olarak tanımladı ve “Kurumumuzu itham eden dedikodu mahiyetinde yalan ifadelerle asılsız haberler yayınlanmıştır” ifadelerini kullandı.
Söz konusu ithamları kabul etmediklerini açıklayan BDDK, bankaların genel müdürlerinin ve yardımcılarının atamalarının nasıl yapıldığını şöyle açıkladı:
5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 25’inci maddesinde Basel standartlarına uyumlu diğer ülke uygulamalarına benzer şekilde, bankaların genel müdür ve yardımcıları için özel öğrenim ve mesleki deneyim şartı aranmış ve genel müdürlüğe ve yardımcılıklarına atanacakların, bu şartları taşıdıklarını gösteren belgelerle birlikte Kuruma bildirilmesi gerektiği ifade edilerek söz konusu bildirimden itibaren yedi iş günü içinde Kurumumuzca olumsuz görüş bildirilmemesi durumunda ilgili kişilerin atamalarının yapılabileceği hükme bağlanmıştır.
Kanunun 26’ıncı ve sekizinci maddenin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde belirtilen şartları taşımayan kişiler için ise “Bankalarda genel müdür, genel müdür yardımcısı veya imza yetkisini haiz görevli olarak çalıştırılamayacağı ifade edilmiş ve bankalar bu durumdaki kimselerin imza yetkilerini derhal kaldırmak zorunda bırakılmıştır” denildi ve şöyle devam edildi:
Ayrıca aynı maddeye göre Kurum denetimleri sonucunda, bu Kanun veya ilgili diğer mevzuat hükümlerini ihlâl ettikleri ve bankanın emin bir şekilde çalışmasını tehlikeye düşürdükleri tespit edilen ve haklarında kanunî kovuşturma talep edilen banka mensuplarının, imza yetkileri Kurul kararı ile geçici olarak kaldırılacak ve bu kimseler Kurulun izni olmadıkça imza yetkisini haiz personel olarak hiçbir bankada çalıştırılamayacaktır.
Yukarıda bahsedilen maddelerde bankaların kurucu ortaklarının iflas etmiş olmaması, hapis cezası almış olmaması, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, kara para aklama, devlet sırlarını açığa vurma, devler güvenliği ve şahsiyetine karşı suç işleme, vergi kaçakçılığı gibi suçlara karışmamış olması şartları kapsamlı şekilde açıklanıyor.
Yazılı açıklamasına, tüm yasal haklarını kullanacaklarını vurgulayarak devam eden BDDK, “Zira söz konusu habere konu kişinin kendi kişisel menfaatleri için ortaya attığı dedikoduların ana dayanak yapılarak haberleştirilmesinin gazetecilikle uzaktan yakından ilgisi bulunmamaktadır” ifadesi kullanıldı. BDDK’nın açıklaması şöyle devam etti:
Kurumumuzu itham edici mahiyette, gerçeğe aykırı ve dedikodu niteliğindeki ifadelere ilişkin olarak bankalarımızın ve ekonomimizin itibarını kırabilecek veya sektörümüze zarar verebilecek nitelikteki benzer yayınlar ve şahsi meseleleri için kurumumuzu itham eden kişi ve/veya kişiler hakkında bundan sonra da gerekli yasal yollara başvurulacağı tabiidir.
Ne olmuştu?
30 büyük özel bankanın iki yıllık borsa kayıtlarını incelediklerini belirten Bloomberg, 11 yönetici ile konuştuklarını ancak yalnızca birinin isminin açıklanmasını kabul ettiğini söyledi. Bu isim, Akbank’ta 2010-2017 yılları arasında Akbank Genel Müdür Yardımcılığı yapan ve 13 Aralık’ta eski Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından resmen duyurulan Gelecek Partisi’nin kurucu kadrosunda yer alan Kerim Rota.
İki yıl önce Odeabank’ın Genel Müdürü olmak için Akbank’tan istifa eden Rota, bu göreve getirilmesinin BDDK tarafından engellendiğini öne sürdü.
Rota, Ekim 2017’de Lübnanlı Bank Audi'nin Türkiye iştiraki Odeabank’ın Genel Müdürlüğü için teklif almış ve prensipte anlaşılmıştı. Rota’nın yeni görevine aynı yılın aralık ayında başlaması gerekirken o dönem Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun bu atamayı veto ettiği basında yer almıştı.
“Benin için konuşma vakti” diyen Rota, bankanın mahkemeye sunduğu bir belgeyi kaynak göstererek Bloomberg’e yaptığı açıklamada, BDDK’nin Odeabank’a başvuruyu kabul etmemesi gerektiği yönünde talimat verdiğini söyledi.
BDDK: Bize başvuru yapılmadı
Rota, BDDK’nın Odeabank yönetimine bu talimatı yinelediğini söylerken, BDDK’dan bugün yapılan açıklamada isim vermeden hiçbir bankanın böyle bir istihdam için kendilerine başvuruda bulunmadığını belirtti. BDDK’dan yapılan konuyla ilgili açıklama şöyle:
Kurumumuzu itham eden dedikodu mahiyetinde asılsız haberde adı geçen kişiye yönelik olarak herhangi bir banka tarafından Kurumumuza Kanunun yukarıda yer verilen 25 inci maddesi kapsamında bir başvuruda bulunulmamıştır.
Bu çerçevede Kurumumuz Kanun ve ilgili diğer mevzuatın kendisine verdiği görev ve yetkiler çerçevesinde finansal piyasalarda güven ve istikrarın sağlanması, kredi sisteminin etkin bir şekilde çalışması, malî sektörün gelişmesi, tasarruf sahiplerinin hak ve menfaatlerinin korunması görev ve yetkisini ilgili mevzuatın kendisine belirlediği sınırlar içerisinde titizlikle yerine getirmektedir.
Bu görev ve yetki yürütülen kamu hizmetinin gerektirdiği üzere eşitlik, tarafsızlık içerisinde ve uluslararası iyi uygulamalara uyumlu bir şekilde yerine getirilmektedir.
Odeabank ise Bloomberg’e konuyla ilgili yorum yapmayı kabul etmedi.
“Aynı şey bugün başkalarına da yapılıyor”
Kendisine herhangi bir gerekçe sunulmadığını söyleyen Kerim Rota, hükümetten yetkili bir isimle görüştüğünü ve atamasının yapılmaması yönündeki talimatın Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’tan geldiğini belirtti. Rota, bu durumun kendisine o dönem “garip” geldiğini çünkü Albayrak’ın o dönem Hazine ve Maliye Bakanı değil, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı olduğunu aktardı.
Akbank’ın Hazine ve Varlık Yönetiminden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı’nı yapan Rota, şöyle konuştu:
Sanırım bu, tahvil piyasasındaki piyasa yapıcı rolümle alakalıydı. Bir bakıma şanslıydım. Çünkü çocuklarımı çoktan yetiştirmiş ve hayatımı kurmuştum. Para hakkında endişe etmeme gerek yok. Bugün konuşmamın nedeni ise aynı şeyi başkalarına da yaptıklarını görmem. Bu kişilerin çoğu genç. Kariyerleri bir kere zarar gördü mü, bütün hayatları mahvolabilir.
Alt yönetimden de çıkarılanlar oldu
Bloomberg, bankalardaki görevden almaların CEO ve CEO yardımcılığı seviyesinde olduğunu belirtirken, kendilerine konuşan bankacılar, daha alt seviyedeki yöneticilerin de görevden alındığını ancak bunun sayısını bilmenin mümkün olmadığını çünkü bankaların bunu raporlama gibi bir zorunluluklarının olmadığını aktardı.
“İşten çıkarıldığım pastanede söylendi”
Kredilerden sorumlu bir bankacı ise Türk Lirası’nın 2018’deki rekor değer kaybının ardından işi bırakmaya zorlandığını ve bir gerekçe gösterilmediğini söyledi. Söz konusu bankacının aktardığına göre bankanın CEO’su tarafından pastaneye davet edildi ve BDDK’nın görevden almak istediği kendisine iletildi. Bankaya girişinin engelleneceği belirtilen bankacı, e-posta hesabının da anında kapandığını aktardı.
2018’deki döviz krizinden sonra sorunlu kredilerin yönetiminin zorlaştığını söyleyen bankacılık kaynaklarından biri Blomberg’e yaptığı açıklamada kendisinin ve kredi verme kararlarını alan birkaç kişinin daha işten atıldığını ve hükümete yakın şirketlerin kredi alabilmesi için yolun açıldığını söyledi.
Söz konusu bankacı, bu süreçten sonra borç yapılandırma taleplerinin “tuhaf şekilde” kabul edilmeye başlandığını ifade etti.
“Türkiye’yi terk etmek zorunda kaldım”
Bir başka kaynak işten atıldıktan sonra iş bulmakta zorlandığını dolayısıyla Türkiye’yi terk etmek zorunda kaldığını söylerken, Bloomberg’e konuşan bankacılardan bir diğeri “İşten atılmak benim için duygusal ve finansal olarak çok zor bir süreçti çünkü ben ailem dışında akrabalarıma da destek veriyordum” dedi.
BDDK’nin yöneticisine verdiği emirle işinden çıkarıldığını söyleyen bir bankacı da bu karara beraber çalıştığı arkadaşlarının çok şaşırdığını çünkü kendisinin kariyerinde çok iyi bir noktada olduğunu söyledi.
Bloomberg, Kerim Rota’dan sonra 2018 başında bir, Türk Lirası’nın en çok değer kaybettiği Ağustos ve Ekim 2018 arasında altı, 2019’da ise üç banka yöneticisinin görevden alındığını yazdı.
Independent Türkçe
