Sanat dünyası yasta: David Lynch'in ölümünün ardından kim ne dedi?

"Onun gibi biri artık gelmeyecek"

Mulholland Çıkmazı'nda oynattığı Laura Elena Harring ve Naomi Watts'la 2002'de böyle görüntülenmişti (AP)

Bir dönem TRT'de gösterilen İkiz Tepeler (Twin Peaks) dizisinin yanısıra Fil Adam (The Elephant Man), Mavi Kadife (Blue Velvet), Kayıp Otoban (Lost Highway) ve Mulholland Çıkmazı (Mulholland Drive) gibi pek çok filmiyle sinemaya damga vuran yönetmen David Lynch öldü. 

78 yaşında yaşamını yitiren Lynch'in ailesi, Facebook hesabından paylaşım yaparak acı haberi verdi. Ölüm nedenine dair net bir şey söylenmezken mahremiyete saygı talep edilerek şu ifadeler kullanıldı:

Artık aramızda olmadığı için dünyada büyük bir boşluk var. Ancak onun da diyeceği gibi: Gözünüz donut'ta olsun, içindeki boşlukta değil.

Uzun yıllar boyunca sigara içen Lynch'e amfizem teşhisi konmuştu. Geçen yıl verdiği bir röportajda hastalığı ve Kovid endişesi nedeniyle evinden çıkamadığını açıklamıştı.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

"Hiçbir zaman emekli olmayacağım" diyen Lynch, resim ve müzik konusunda da iddialıydı. Son olarak Chrystabell'le birlikte hazırladığı Cellophane Memories adlı müzik albümünü geçen yıl yayımlamıştı.

Kültür sanat sitesi Deadline'ın kaynakları, Los Angeles'taki yangınlar yüzünden evinden taşınmak zorunda kaldıktan sonra yönetmenin sağlık durumunun kötüleştiğini belirtti.

David Lynch'in ölümünün ardından sanat dünyasının önemli isimleri onu andı. 

James Gunn ve Jane Schoenbrun gibi pek çok yönetmen onun sinemasından etkilendiklerini vurguladı. 

Lynch'e 2022'de vizyona giren Fabelmanlar'da (The Fabelmans) John Ford rolünü veren Steven Spielberg, onu kahramanlarından biri gibi gördüğünü söyledi:

Dünya onun orijinal ve eşsiz sesini özleyecek. Filmleri zamanın testini geçti ve her zaman da bu durumu sürdürecek.

Meslektaşlarından Steven Soderbergh, "Etkilese de taklit etmenin imkansız olduğu sinemacılardan biriydi" dedi. 

Yönetmen Francis Ford Coppola da arkadaşının ölümünden dolayı büyük üzüntü yaşadığını dile getirdi. 

Harmony Korine, ABD'nin 4 başkanını gösteren dev heykellerden oluşan meşhur anıta atıfla "Rushmore Dağı seviyesinde bir yönetmendi, pek çok insanın hayatını değiştirdi. Onun gibi biri artık gelmeyecek" ifadelerini kullandı.

Akıl Oyunları (A Beautiful Mind) ve Da Vinci Şifresi (The Da Vinci Code) gibi pek çok filme imza atan Ron Howard onun hakkındaki düşüncelerini "Radikal deneylerin unutulmaz sinema eserleri doğurabileceğini kanıtladı" diye söyledi.

Reuters

2017'de düzenlenen 70. Cannes Film Festivali'nde İkiz Tepeler de gösterilmişti (Reuters)


İkiz Tepeler'in yıldızı Kyle MacLachlan, Mavi Kadife'de de başrol oynadığını hatırlattı:

Anlayamadığım sebeplerle büyük bütçeli ilk ve son filminde oynatmak için beni bilinmezlikten tuttu çıkardı. Bende anlayamadığım bir şey gördüğü aşikar. Tüm kariyerimi ve aslında hayatımı onun vizyonuna borçluyum.

Yıldız aktris Naomi Watts da benzer bir şekilde Lynch'in kendisine ün kazandırdığını söyleyerek "Onsuz dünya eskisi gibi olmayacak" dedi. 

Vahşi Duygular'da (Wild at Heart) başrol oynayan Nicolas Cage de onu "tüm zamanların en büyük sanatçılarından biri" diye niteledikten sonra "Başka hiçbir film setinde David Lynch'le çalıştığım zamanki kadar eğlenmedim" ifadesini kullandı.

Albümleriyle 1990'lı yıllara damga vuran ve o dönemde Kayıp Otoban'a da parça veren Smashing Pumpkins grubunun lideri Billy Corgan, Instagram'da yaptığı paylaşımda "Filmlerinden birinde onunla çalışmak bir rüya gibiydi. Gerçek bir sanatçıydı" ifadesini kullandı.

Müzik dünyasının yıldızlarından Flying Lotus da "Kahramanım. Tüm zamanların en büyük sanatçılarından biri… O biliyordu" diyerek onu övdü.

Lynch, 1990'daki Vahşi Duygular'la Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye'ye (Palme d'Or'a) layık görülmüştü.

Daha önce Mavi Kadife, Mulholland Çıkmazı ve Fil Adam'la 4 kez Oscar'a aday gösterilen Lynch, 2019'da Akademi'den onur ödülü almıştı.


Independent Türkçe, Deadline, Guardian, AA, AFP, AP, Reuters

Derleyen: Eren Umurbilir

DAHA FAZLA HABER OKU