İran ve Suudi Arabistan ilk ortak tatbikata hazırlanıyor

İki rakip ülke, Çin arabuluculuğunda el sıkışmıştı

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, 9 Ekim'de Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan Al Suud'la görüşmüştü (AFP)

İran, Suudi Arabistan'la ilk ortak askeri tatbikatı gerçekleştirmeyi planladıklarını bildirdi. 

İran Deniz Kuvvetleri Komutanı Amiral Şehram İrani, dün yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: 

Suudi Arabistan, Kızıldeniz'de ortak tatbikatlar düzenlememizi istedi. Koordinasyon devam ediyor, her iki ülkeden heyetler tatbikatın nasıl yürütüleceğine ilişkin gerekli istişarelerde bulunacak.

Komutan İrani, tatbikat planları hakkında daha fazla detay paylaşmazken, Suudi Arabistan da henüz doğrulama gelmedi. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Rakip iki ülke, 2016'da diplomatik ilişkileri kesmişti. Ancak 7 yıl aradan sonra Çin'in ev sahipliğiyle geçen sene normalleşme sürecine girmişlerdi.

İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Ali Şemhani ve Suudi Arabistan Ulusal Güvenlik Danışmanı Musaid bin Muhammad Aiban, Mart 2023'te Pekin'de bir araya gelmişti. Varılan mutabakat kapsamında İran ve Suudi Arabistan, karşılıklı olarak büyükelçiliklerini tekrar açma kararı almıştı. 

Yemen'de 2015'te başlayan iç savaş, iki ülke arasındaki gerginliği tırmandırmıştı. İran destekli Husiler ile Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyonun desteklediği hükümet güçleri arasındaki çatışmalar yaklaşık 9 yıldır sürüyor. 

Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki saldırısıyla başlayan Gazze savaşında Husiler, Filistinli militanlara destek verdiklerini söyleyerek Kızıldeniz'deki ticaret gemilerine saldırılar düzenlemişti. Bunun üzerine ABD öncülüğünde bir "Kızıldeniz koalisyonu" kurulmuştu. Denge siyasetini gözeten Riyad yönetimi, koalisyona dahil olmamıştı. 

Gazze savaşı nedeniyle ABD arabuluculuğunda yürütülen Suudi Arabistan-İsrail normalleşme süreci de askıya alınmıştı. Riyad, savaş sonlandırılmadan ve bağımsız Filistin devletinin kurulmadan görüşmeleri sürdürmeyeceğini bildirmişti. 
 


İsrail'in Gazze ve Lübnan'a saldırıları, İran ve Suudi Arabistan'ın yakınlaşmasını da sağladı. İsrail ordusunun, Hamas'ın eski lideri İsmail Haniye'yi 31 Temmuz'da Tahran da öldürmesinin ardından Riyad yönetimi Tel Aviv'i kınayarak suikastı "İran'ın egemenliğinin açık ihlali" diye nitelemişti.

Bu olaydan üç gün önce göreve gelen İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan da ekimde Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal Bin Ferhan'la Katar'da görüşmüştü. Pezeşkiyan, "Suudi Arabistan gibi İslam ülkelerini kardeşlerimiz olarak görüyor ve görüş ayrılıklarını bir kenara bırakarak yakınlığı ve birlikteliği artırmayı vurguluyoruz" demiş ve eklemişti: 

Eğer bugün Siyonist rejim Gazze'de soykırıma cesaret edebiliyorsa bu İslam ülkelerinin ilgisizliğinden kaynaklanmaktadır. Biz bu saldırganlığa karşı birlik olmazsak Gazze ve Lübnan'dan sonra sıra yarın diğer İslam ülkelerine ve şehirlerine gelecektir.


İran merkezli İngilizce yayın yapan Tehran Times gazetesi, Tahran ve Riyad arasında işbirliğinin daha fazla diyaloğun önünü açacağını ve bölgedeki gerilimin azaltılmasını sağlayacağına dikkat çekiyor


Independent Türkçe, Times of Israel, Reuters, Tehran Times, AA

DAHA FAZLA HABER OKU