Yarı mantar yarı bilgisayardan oluşan robot geliştirildi. Yeni cihaz daha sürdürülebilir teknolojiler üretme yolunda önemli bir adıma işaret ediyor. 

Bilim insanları son yıllarda hayvan, bitki ve mantarlar aleminden canlıları farklı şekillerde yeni teknolojiler üretmede kullanıyor. 

Bu biyohibrit robotlar arasında fare nöronları ve denizanası hücreleriyle yapılan, yürüme ve yüzme gibi becerilere sahip araçlar yer alıyor. 

Öte yandan hayvan hücrelerinin kullanımı, maliyetli olmasının yanı sıra etik soru işaretlerini de beraberinde getiriyor. Bitki hücrelerinin de uyaranlara yavaş tepki vermesinden dolayı yeni bir çalışmada mantarlardan yararlanıldı. 

Cornell Üniversitesi'nden araştırmacılar, Pleurotus eryngii adlı mantar türündeki miselyum ağ yapısını doğrudan elektrotlar üzerinde yetiştirdi.

Mantarları yer altına bağlayarak iletişim kurmalarını sağlayan iplikçiklerden oluşan bu ağ, bir nevi sinir sistemi işlevi görüyor. 

Birbirine bağlanan miselyumlar, insan beynindeki nöronların birbirleriyle iletişim kurması gibi, çevredeki değişiklikler karşısında elektriksel sinyaller yayıyor. 

Araştırmacılar daha sonra elektrotlara bağlı iplikçiklerin verdiği sinyalleri alan, işleyen ve daha sonra robota aktaran bir bilgisayar arayüzü geliştirdi. 

Bu sayede mantarın çevredeki değişimlere verdiği tepkiler, robotun hareket etmesini sağladı. Bu süreç, beyindeki sinyallerin yürümek gibi motor hareketlere dönüşmesine benziyor. 

Science Robotics adlı hakemli dergide 28 Ağustos Çarşamba günü yayımlanan çalışmayı yürüten ekip, biri 4 tekerlekli ve diğeri de 5 ayaklı bir örümceğe benzeyen iki robot üretti. 

Araştırmacılar robotun miselyum kısmına ışık tuttuğunda cihazın hareket ettiğini kaydetti. Ultraviyole ışığın şiddeti arttıkça, mantar ve bilgisayar arayüzünden oluşan robot daha hızlı hareket etti. 

Çalışmanın yazarlarından Robert Shepherd "Mantarlar ışığı sevmez, karanlık alanlarda büyürler" diyerek ekliyor: 

Işığı hiç sevmedikleri için bu güçlü bir sinyal sağladı.

Ekip, yeni teknolojinin tarım alanında kullanılabileceğini düşünüyor. Mantarlar çevreden gelen uyaranlara karşı epey hassas olduğundan topraktaki kimyasalları ve zehirli maddeleri tespit edebilir, gübre eklenip eklenmemesi gerektiğini anlayabilir. 

Mantarların zorlu koşullarda hayatta kalabildiğini ve radyasyona karşı dirençli olduğunu söyleyen bilim insanları, hayvan ve bitkilerden yapılan biyohibrit robotlardan daha fazla alanda fayda sağlayabileceklerini düşünüyor. 

Shepherd "Bu makale, robotlara çevrelerini algılama becerisi ve komut sinyalleri kazandırarak özerklik düzeylerini artırma amacıyla mantarlar alemini kullanacak çalışmaların ilki" diyor.

Independent Türkçe, New Atlas, National Geographic, Science Robotics

Derleyen: Büşra Ağaç