Alanında uzman bilim insanlarından oluşan bir uluslararası heyet, dünyanın giderek büyüyen ve milyonların ölümüne sebep olabilecek bir salgın hastalık riskiyle karşı karşıya olduğunu ve bu hastalığın küresel ekonomiyi ciddi derecede istikrarsızlaştırabileceğini söyledi.

Dünya Bankası'nın ve Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) bir araya getirdiği, Batı Afrika Ebola salgınından sonra kurulan Küresel Hazırlık Gözetim Kurulu (Global Preparedness Monitoring Board, GPMB) adlı yeni kurul, hükümetlerin bu riske karşı hazırlanmak ve riski azaltmak için çok daha fazla çaba sarf etmesi gerektiğini söyledi.

İlk yıllık raporunda GPMB “can kaybına neden olmakla kalmayıp ekonomileri alt üst eden ve toplumsal kargaşa yaratan bölgesel veya küresel ölçekteki, yani epidemik ve pandemik hastalıkların ciddi risk teşkil ettiğini" söyledi.

Çarşamba günü yayımlanan raporda kurul “Bir salgının dünyaya yayılması, gerçek bir tehdit” dedi:

Hızlı hareket eden bir patojen milyonlarca insanı öldürme, ekonomiyi aksatma ve ulusal güvenliği istikrarsızlaştırma potansiyeline sahip. (...) Hastalıklar insan deneyiminin her daim bir parçası olduysa da güvensizliğin ve ekstrem hava şartlarının dahil olduğu küresel eğilimlerin bir araya gelmesi, riski artırıyor. Hastalıklar kargaşadan yararlanır ve serpilir. Son yıllarda salgınlar giderek artıyor ve küresel çapta bir sağlık acil durumunun heyulası tepemizde dolaşıyor.

Kurul “50 ila 80 milyon insanın ölümüne yol açabilecek ve dünya ekonomisinin yüzde 5'ini yerle bir edebilecek güçte, hızla yayılan, öldürücülüğü yüksek respiratuar (solunum sistemini etkileyen) bir patojenin pandemi boyutuna ulaşması son derece gerçek bir tehlike" diye de ekledi.

Bu ölçekteki bir küresel salgın geniş çapta kargaşa, istikrarsızlık ve güvensizlik yaratacaktır ki bu da felaket olur. Dünya buna hazırlıklı değil.

Raporun yazarları “gönüllülük ve liderlik” çağrısında bulunurken, liderlerin “küresel salgınlar söz konusu olduğunda panik ve ihmal döngülerine göz yumduğunu" dile getirdi.

Rapor ülkelerin örnek teşkil ederek liderlik etmesi için daha fazla yatırım yapılması çağrısında bulundu. Devletlerin pandemik hastalıklara müdahale için yatırımlar yapıp müdahale yollarını kurumsallaştırması, "beterin beteri için hazırlanması", hazırlığı ekonomik riske entegre etmesi ve para akışını en yoksul ülkelere yöneltmesi gerekiyor.

Raporda ayrıca, Batı Afrika'daki yıkıcı 2014-2016 Ebola salgınından bu yana bazı hükümetler ve uluslararası kuruluşlar tedbir alarak büyük salgınlara karşı hazırlanmak için çaba sarf etse de bu çabaların "fena halde yetersiz" olduğu dile getirildi.

Yaklaşık 50 milyonun ölümüne yol açtığı tahmin edilen 1918 İspanyol Gribi'nin de raporda bahsi geçti. Buna göre havayla yayılan eşdeğer bir salgın, her gün dünyayı uçakla geçen muazzam sayıda insanla birlikte 36 saatten az sürede tüm dünyaya ulaşarak tahminen 50 ila 80 milyon insanı öldürebilir.

Üstelik küresel salgın durumunda, özellikle yoksul ülkelerdeki birçok ulusal sağlık sistemi çökebilir.

Kurulda da yer alan Dünya Bankası Genel Müdür Vekili Axel van Trotsenburg, “Yoksulluk ve siyasi kırılganlık, bulaşıcı hastalıkların salgına dönüşmesini şiddetlendiriyor ve pandemik hastalıkların kök salması için koşulların yaratılmasını sağlıyor" dedi.

Hükümetleri “bu salgınların bize öğrettiklerine kulak vermeye” ve “fırtına vurmadan çatıyı tamir etmeye” çağıran WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, ülkelerin sağlık sistemlerini güçlendirmeye yatırım yapması, yeni teknolojilerin araştırılması için daha fazla kaynak yaratması, koordinasyon ve hızlı iletişim sistemlerini geliştirmesi ve süreci sürekli izlemesi gerektiğini söyledi.

WHO Bu yıl yaptığı başka bir uyarıda da havayla taşınan virüslerin yol açacağı başka bir grip salgının kaçınılmaz olduğunu ve dünyanın buna hazırlanması gerektiğini söylemişti.

Reuters'tan da yararlanılmıştır

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news

Independent Türkçe için çeviren: İrem Oral