Geçen pazartesi akşamı Arap ve Batı medyası (Hamas, Katar-Mısır ateşkes teklifini kabul etti) başlıklı yeni bir haberle çalkalanıyordu.

Hamas'ın kendisi tarafından yapılan açıklamada, teklifin Amerikan himayesinde onaylandığı da eklendi.

ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü, Washington'daki basın toplantısında hızla bir açıklama yaparak, Hamas'ın anlaşmayı onayladığını yineledi, uzun ayrıntılara girmekten kaçındı ancak sevinci vücut dilinden belliydi.

Dikkat çekici olan, Arap ve yabancı televizyon kanallarının nüfusu yoğun olan Gazze'nin sakinlerinin son sığınağı olan Refah kentinden aktardığı insanların anlaşmayı kutladığı görüntülerdi.

Bu kutlamalar Gazze halkının yaşananlar karşısındaki duygularını, azap ve acıdan kurtuluşun yaklaşmasından duydukları sevinci yansıtıyordu.

Aynı zamanda kutlama, Gazze halkının eylemlerinden memnun olduğunu söyleyen Hamas medya makinesinin söylediklerinin de aksini yansıtıyordu. Zira tam tersi olduğu kutlamadan anlaşılıyor!

Haberler, Hamas'ın kademeli bir ateşkes formülünü kabul ettiğini söylüyor ancak İsrail tarafı, duyurudan 24 saat sonra bile (en hafif tabirle) bu formülü kabul etmekte tereddüt ediyor.

Kabul ettiğini varsayarsak dahi, ki bu zor ya da neredeyse imkânsız, geçici anlaşma taslağı, pek çok soruyu ihmal ediyor ve sorunun geneline yalnızca sınırlı yanıtlar sunuyor.

Teklifin maddeleri arasında Gazze'deki rehinelerin serbest bırakılması, İsrail hapishanelerindeki esirlerin serbest bırakılması ve arabulucuların kalıcı hale gelmesini umdukları sınırlı bir ateşkes yer alıyor. Ancak bunlar umulanlar tarafında yer alıyor ve meselenin esasının ötesine geçiyor.

Gazze'deki çatışma ortamı her gün hatta saat saat hareketli, ancak zor sorular henüz cevaplanmadı ve taraflar, her biri kendine özel gerekçeler ile bunları bağlamın ve merkezi noktaların dışında bırakmak istiyor.

Nihai anlaşmanın ardından (eğer anlaşmaya varılırsa) Gazze'yi kim yönetecek?

Bu temel bir soru; İsrail tarafı, Hamas'ın, Gazze'deki idari ve siyasi liderlik sahnesinden çekilmesinin herhangi bir anlaşmanın ön şartı olduğu konusunda ısrar ediyor.

Arabuluculuk yapan taraf ve hatta Amerikan tarafı ise bu konuda net bir şey söylemiyor.

İkinci soru şu:

İki devletli çözüm fikri nerede?

Fikir, bilinen taslak anlaşmanın dışında bırakıldı ve çözüm, gelecekte kendisini gerçekleştirmeyi başarabilecek veya başaramayacak koşullara bırakıldı.

İsrail tarafının uzlaşmazlığı iki düzeyde anlaşılabilir;

Birincisi, İsrail'in savaş hedeflerinin tamamını gerçekleştirmemesidir.

İkincisi, kendisini zor durumda bırakma umuduyla Amerikan Demokrat yönetiminin baskısına boyun eğmemektedir.

İsrail, kendi stratejik hedeflerine yakın olduğunu daha önce pratikte kanıtlamış olan Cumhuriyetçi aday Donald Trump'ın seçimlerde kazanmasının önünü açmak için Biden yönetimini zor durumda bırakmak istiyor.

Nitekim Trump, Kudüs'ü İsrail devletinin başkenti olarak tanıdı, Amerikan büyükelçiliğini buraya taşıdı, keza Golan Tepeleri'nin İsrail topraklarına ilhakını tanıdı, İran'a yönelik yaptırımları sıkılaştırdı, hatta İran devriminin simgesi Kasım Süleymani'ye suikast düzenledi.

Dolayısıyla Trump'ın Beyaz Saray'a dönüşü İsrail'deki aşırı sağ için iyi bir haber. Bundan dolayı İsrail'in üzerine kalıcı bir anlaşma inşa edilememesi için geçici de olsa ateşkese varma konusunda bir acelesi yok.

Çözüme acil ihtiyaç duyan Biden yönetimi. Bu acil çözüm ise seçimler, Ukrayna'da mini bir nükleer savaşa dönüşme tehlikesi taşıyan karmaşık durum ve son olarak da içeride öğrenci gösterilerinin Demokratları destekleyen geniş bir kesim üzerindeki etkisi ile meşgul olduğundan kalıcı bir çözümden ziyade bir ateşkestir.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 2/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 3/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 4/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 5/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 6/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 7/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 8/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 9/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 10/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 11/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 12/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 13/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 14/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 15/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

• 16/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 17/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

• 18/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

• 19/30

  22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)

• 20/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 21/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 22/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 23/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 24/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 25/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 26/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 27/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 28/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 29/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 30/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

İsrail'in Gazze'deki rehinelerin önemine dair konuşmalarına rağmen sağcı hükümetin davranışlarından okunabilen gerçek, İsrail derin devletinin, rehine meselesini artık kendisi için bir öncelik olarak görmediğidir.

Belki gelecekte rehinelerin cesetleri geri alınacak ve onlar için tarihi bir anıt mezar inşa edilecek, ancak İsrail sağının gözünde rehinelerin geri dönmesi için Hamas'a taviz vermekle ilgilenmek uzak bir ihtimal.

İsrail sağı, Hamas'ı Lübnan'daki Hizbullah gibi, İran dini devletinin bir kolu dışında bir şey olarak görmüyor.

Geçen pazartesi günü Hamas'ın arabulucuların teklifini kabul ettiği konusunda kendisini bilgilendirmek için İran Dışişleri Bakanı ile temasa geçtiğini belirten İsmail Heniyye de bu kanaate hizmet etmiş oldu.

Heniyye'nin açıklaması, İran'ın önemli bir aktör olduğunu teyit ediyor ve İran psikolojisini de tatmin ediyor.

Buna karşılık Mısır ve diğer Arap ülkeleri ile birlikte Suudi Arabistan ve Ürdün'ün Gazze'deki katliamı önlemek için gösterdiği uluslararası çabaya rağmen, dünya Heniyye'nin bu iki ülkenin dışişleri bakanları ile temasa geçerek onları da bilgilendirdiğini duymadı!

Resim hâlâ net değil ve Hamas arabulucuların önerisini kabul ettiği sırada, İsrail, Refah'ta çeşitli bölgelere defalarca hava saldırıları düzenledi.

Ayrıca uçaklardan sakinlere başka bölgelere gitme çağrısı yapan broşürler atıldı ve pek çok kişi de bu çağrıya uydu.

Bütün bunlar tüm dünyanın gözü önünde ve ABD'nin desteklediği öneriye bile fazla önem verilmeden yapıldı.

Sıfır toplamlı çatışmanın devam etmesi bölgede felaketlere yol açabilir ve Arap siyasi çevrelerinin de bu durumu dikkate alması gerekir.

Örnek verecek olursak, 1948'de Filistinlileri topraklarından eden felaket birçok Arap başkentinde olumsuz hissedildi.

Bundan sonra Araplar, ordunun iktidarı ele geçirmesini sağlayan bir askeri yönetim dönemi yaşadılar. Söz konusu yönetimlerin birinci sloganları "Filistin'in özgürleştirilmesi" idi.

Tarih, askeri yönetimin yarattığı felaketleri çok iyi biliyor. 1967'deki yenilgi ise dinamik İslam olarak bilinen akımın yükselişine yol açtı.

Bu akımın yükselişinin ceremesini yine Arap halkları çekti ve şarlatanlığın artması, siyasete karıştırılması, devlet ile dinin birleştirilmesi gibi sonuçları nedeniyle bazı halklar çekmeye devam ediyorlar.

Gazze katliamlarının sonuçlarına gelince, bölgede muhtemelen daha önce benzeri görülmemiş bir terör dalgası yükselecek.

Terör dalgası, Aydınlanma Çağı öncesinde Avrupa'yı etkileyen din savaşlarına daha yakın bir yol izleyen "direniş ekseni" sloganıyla tüm bölgede ulusal güvenliği sarsacak.

Bunlar çatışma ortakları tarafından hesaba katılmayan riskler ve şu ana kadar ortaya çıkanlar, bunları çevreleyen soruların cevaplardan çok daha fazla olduğunu gösteriyor.

Son olarak, Tanrı'nın kendileriyle birlikte olduğuna inanan ve sıfır toplamlı bir savaş yürüten her iki tarafın, yani İsrail sağı ve dini sağın gölgesinde siyasi çözümlere ulaşma şansı oldukça az.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

Şarku'l Avsat