Bilim insanları bu alanda bir ilki başararak yaşayan hücreler gibi davranan yapay hücreler üretti. Araştırmacılar bunu DNA ve proteinleri yönlendirerek yaptı.

Hücredeki proteinlerin meydana getirdiği hücre iskeleti, hücrenin işlevini yerine getirmesi açısından kilit önem taşıyor. Hücre iskeleti, insan vücudundaki büyük iskeletten farklı olarak, hücrelerin hem şekil hem de çevrelerine verdikleri tepkiler açısından esnek davranmasını sağlıyor.

Chapel Hill Kuzey Karolina Üniversitesi'nden araştırmacılarsa doğal protenleri kullanmadan bu esnek hücre iskeletini yaratmayı başardı. Freeman Laboratuvarı, görevini yerine getirerek şekil değiştiren ve çevresindekilere tepki veren bir iskelet üretti.

Bilim insanları bunu, proteinlerin yapıtaşları olan peptitleri yönlendiren ve programlanabilen yeni bir peptit-DNA teknolojisi ve hücre iskeleti oluşturmak için bu teknolojiyle çalışmak üzere yeniden tasarlanmış genetik materyali kullanarak yaptı.

DNA'yı bu şekilde programlayan bilim insanları, belirli bir işlevi yerine getirecek hücreler yaratmanın yanı sıra bir hücrenin dış stres faktörlerine verdiği tepkiye ince ayar yapabileceklerini de belirtiyor.

Nature Chemistry adlı hakemli bilimsel dergide dün yayımlanan araştırmanın yazarlarından Ronit Freeman, "DNA normalde hücre iskeletinde görünmez" diyor. 

Peptitleri birbirine bağlayan mimari bir malzeme işlevi görecek şekilde DNA dizilerini yeniden programladık. Bu programlanmış malzeme bir su damlasına konduğunda yapılar şekil aldı.

Araştırmacılar ayrıca yapay hücrelerin, canlı olanlara göre daha öngörülebilir davrandığını da kaydetti. 

Freeman, "Yapay hücreler 122 Fahrenheit derecede (50 santigrat derece) bile kararlıydı, bu da normalde insan yaşamına uygun olmayan ortamlarda olağanüstü yeteneklere sahip hücreler üretme olasılığının önünü açıyor" diyor.

Araştırmacılar yeni çalışmanın rejeneratif tıp ve ilaç uygulama yöntemlerinde gelişme sağlamasını umuyor.

Independent Türkçe, Science Daily, EurekAlert, Nature Chemistry

Derleyen: Büşra Ağaç