Gökbilimciler, Dünya'yı vurduğu bilinen en güçlü hızlı radyo patlamasının uzaydaki bir "damla"dan geldiğini söylüyor.

2022 yazında Dünya, geçmişte gözlemlenenlerden daha güçlü, rekor kıran bir hızlı radyo patlamasıyla vuruldu. Hızlı radyo patlamaları ya da FRB'ler (Fast Radio Bursts) çok güçlü ama çok kısa süreli enerji patlamalarıdır. Nedenleri gizemini koruyor ve spekülasyonlar arasında kara deliklerden uzaylı teknolojisine kadar her şey var.

Bu rekor kıran patlama, evrenin başlangıcının yarısına kadar uzanan bir yerden geldi ve evren sadece 5 milyar yaşındayken oluştu. Bu FRB şimdiye kadar görülen en uzak patlamaydı.

Artık araştırmacılar bu güçlü patlamanın kaynağını bulduklarına inanıyor. Patlama sadece bir galaksiden değil, en az 7 galaksiden oluşan bir gruptan gelmiş gibi görünüyor.

Gökbilimciler, 7 galaksinin birbirleriyle etkileşim halinde olduğunu söylüyor. Hatta birleşiyor bile olabilirler.

Bir grup galaksinin bu şekilde birbirine yapıştığını görmek inanılmaz derecede nadirdir. Araştırmacılar, hızlı radyo patlamasının tetiklenmesinin nedeninin galaksilerin olağandışı çarpışması olabileceğine ve damlanın incelenmesinin onlara nereden geldikleri ve nasıl ortaya çıktıkları hakkında daha fazla bilgi verebileceğine inanıyor.

Araştırmacılar NASA'nın Hubble Uzay Teleskobu'nu kullanarak patlamanın kaynağının izini sürdü. Daha önceki araştırmalarda patlamanın tek bir tuhaf galaksiden ya da üç galaksiden oluşan bir gruptan kaynaklanmış olabileceği iddia edilmişti ancak NASA'nın uzay teleskobundan elde edilen daha net görüntüler birbirine yakın en az 7 galaksiyi gösteriyor.

Yeni araştırmanın yazarlarından, Northwestern Üniversitesi'nden Wen-fai Fong, "Grup üyelerinin 'etkileşim halinde' olduğuna dair bazı işaretler var" dedi. 

Başka bir deyişle, malzeme alışverişi yapıyor olabilirler ya da muhtemelen birleşme yolunda ilerliyorlar. Bu galaksi grupları (kompakt gruplar diye adlandırılır) evrende inanılmaz derecede nadir bulunan ortamlardır ve galaksi ölçeğinde bildiğimiz en yoğun yapılardır.

Bu etkileşimler yeni yıldızların oluşumunu başlatabilir. Bu, FRB'nin yeni oluşmuş genç bir yıldız kümesiyle ilişkili olduğunu gösterebilir ki bu da FRB'lerin nereden geldiğine dair mevcut anlayışla örtüşüyor.

İlkinin 2007'de keşfedilmesinden bu yana gökbilimciler toplamda bin kadar FRB buldu. Ancak bunların gerçek kökenleri gizemini koruyor. En olası açıklama kara delik veya nötron yıldızı gibi kompakt bir nesneye işaret ediyor ancak bu henüz kanıtlanmadı.

Gökbilimciler sadece FRB'lerin nereden geldiği gizemini çözmek için değil, aynı zamanda evrenin kendisi hakkında daha fazla bilgi edinmek için de kökeni bulmayı umuyor. Bu güçlü patlamalar evrenin içinden geçerken evrenle etkileşime giriyor, yani evrenin geçtikleri bölümlerinden mesajlar taşıyor olabilirler.

Fong yaptığı açıklamada, "Özellikle radyo dalgaları, FRB konumundan bize kadar olan görüş hattı boyunca araya giren herhangi bir malzemeye duyarlıdır" dedi.

Bu, dalgaların FRB bölgesinin etrafındaki herhangi bir madde bulutundan, ev sahibi galaksiden, evren boyunca ve son olarak Samanyolu'ndan geçmesi gerektiği anlamına geliyor. FRB sinyalindeki bir zaman gecikmesinden yola çıkarak, tüm bu katkıların toplamını ölçebiliriz.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

https://www.independent.co.uk/space

Independent Türkçe için çeviren: Çağatay Koparal