ABD Başkanı Joe Biden ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Kaliforniya eyaletindeki San Francisco'da dün düzenlenen Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) zirvesi kapsamında bir araya geldi.
Bir yıl aranın ardından ilk kez yüz yüze görüşen iki lider, 4 saatlik toplantının ardından fentanil üretimine karşı önlemlerin artırılması, ordular arası iletişimin yeniden sağlanması, iklim krizine karşı adım atılması ve yapay zeka alanında ortak çalışma yürütülmesi gibi konularda uzlaşmaya vardı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Biden ve Şi, en son geçen yıl kasımda Endonezya'daki G20 Zirvesi'nde yüz yüze görüşmüştü. Bu yıl Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'de düzenlenen G20 Zirvesi'ne Biden katılırken Çin lideri gitmemişti.
Öte yandan Tayvan meselesindeki anlaşmazlık, zirvede bir neticeye kavuşturulamadı. Benzer şekilde Gazze savaşında İran-Çin ilişkileriyle Ukrayna savaşında Pekin-Kremlin hattındaki durum, iki lider arasındaki görüşmelerde sonuca bağlanmadı.
Biden'ın "çok verimli" diye nitelediği zirvenin ardından yaptığı basın açıklamasında Şi'yi "halen diktatör olarak gördüğünü" söylemesi de gündeme oturdu. ABD lideri, şubatta Şi'ye diktatör dendiğinin hatırlatılması üzerine, açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
Bakın o, tamamen bizimkinden farklı bir yönetime dayanan, komünist ülkeyi yöneten bir kişi olması anlamında diktatör.
İki liderin görüşmesinden öne çıkan başlıklar şöyle:
1 - Ordular arası iletişim yeniden kurulacak
Biden, zirveden sonra yaptığı açıklamada, Çin'le askeri alanda "açık, net ve doğrudan iletişime geri döndüklerini" belirterek, bunun büyük önem taşıdığını vurguladı.
Eski ABD Savunma Bakanlığı Ortadoğu'dan Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Michael Mulroy, Birleşik Krallık'ın (BK) kamu yayıncısı BBC'ye, iki süper gücün orduları arasında doğrudan iletişimin kritik olduğuna dikkat çekerek, şunları söyledi:
Soğuk Savaş'ta ABD ve Sovyetler Birliği, iki nükleer güç arasında bir savaşa neden olabilecek herhangi bir kazayı önlemek ya da niyetlerin yanlış anlaşılmasını engellemek için her zaman askeri iletişim kanallarını açık tutmuştur. Çin ve ABD arasında da böyle bir iletişim olması gerekli.
Askeri iletişim kanallarının açık tutulması, iki lider arasında yapılacak telefon görüşmeleri için de geçerli olacak. Biden, "Birbirimize doğrudan telefon açabilmemiz ve hemen iletişim kurabilmemiz için anlaşmaya vardık" dedi.
Pekin yönetimi, eski Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin geçen yıl ağustosta Tayvan'a ziyaretine tepki göstererek, Washington'la askeri iletişimi kesmişti. Çin ayrıca ziyaretin ardından Tayvan etrafında füzle atışlarını da içeren kapsamlı tatbikatlar düzenlemişti.
BK'nin tanınmış gazetelerinden Guardian, yeni anlaşma gereği ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin'in Çinli mevkidaşıyla doğrudan iletişim kurabileceğine işaret etti. Çin Savunma Bakanı Li Şanfung, bir süreliğine ortadan kaybolmasının ardından 24 Ekim'de görevden alınmıştı. Pekin yönetimi pozisyona henüz birini atamadı.
ABD'nin önde gelen medya kuruluşlarından CNN'e konuşan ABD'li yetkililerse, özellikle geçen yıl yaşanan casus balon krizinin, iki ülke arasında doğrudan askeri iletişimin ne kadar önemli olduğunu gösterdiğini söyledi.
2 - Tayvan "en tehlikeli mesele" olarak kalmaya devam ediyor
Askeri iletişim alanında kaydedilen olumlu gelişmeler, uzun süredir iki ülke arasında anlaşmazlığa yol açan Tayvan meselesine yansımadı.
Şi, "ABD-Çin ilişkilerindeki en büyük ve potansiyel olarak en tehlikeli mesele" diye nitelediği Tayvan sorununda, Washington yönetiminden adayı silahlandırmayı durdurmasını istedi.
ABD'den "Tayvan'ın Çin'le barışçıl birleşmesini desteklemesini" talep eden Şi, "tek Çin" politikasıyla Tayvan'ın anakaraya entegre edilmesinde kararlı olduklarını ve bunun engellenmesine izin vermeyeceklerini vurguladı.
Öte yandan BK merkezli haber ajansı Reuters'a konuşan ve kimliğinin gizli tutulmasını isteyen üst düzey bir ABD'li yetkili, Şi'nin "barışçıl birleşmeyi" savunma açıklamasının, Pekin'in Tayvan'ı işgal etmeye hazırlanmadığını gösterdiğini savundu.
"Çin sömürgeleştirme yapmayacak"
Çin devletine ait Xinhua'nın aktardığına göre Şi, Tayvan meselesinde "Modası geçmiş sömürgeleştirme ve yağmalama yolunu takip etmeyeceklerini ve hegemonya kurmayacaklarını" söyledi.
Biden ise Tayvan'da ocakta yapılacak başkanlık seçimlerine işaret ederek, Pekin yönetiminden sürece müdahale etmemesini istedi. ABD Başkanı, Pekin'in "tek Çin" politikasına saygı duyduğunu belirterek, "Bu tavrımı değiştirmedim" dedi. Biden, bölgede istikrar ve barışın bozulmasına izin vermeyeceklerini de belirtti.
Pekin yönetimi, "tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Buna göre Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın ülkelerle diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletler'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.
Tayvan ise o günden bu yana bağımsızlık arayışını farklı biçimlerde sürdürüyor.
Tibet ve Tayvan yanlılarından eylem
İki liderin görüşmesi sırasında, San Francisco'daki Çin Büyükelçiliği önünde toplanan bir kalabalık Pekin karşıtı sloganlar atarak protesto gösterisi düzenledi. Göstericilerin elinde Tibet ve Tayvan bayrakları olduğu dikkat çekti.
Öte yandan Pekin yanlısı bir grup da Şi'yi destekleyen sloganlarla karşı eylem düzenledi.
3 - Biden, Şi'den İran'a baskı yapmasını, Rusya'ya silah satmamasını istedi
İki liderin görüşmesinde Gazze ve Ukrayna'daki savaşlar da gündemdeydi.
ABD'li yetkilinin Reuters'a aktardığına göre Biden, görüşmenin basına açık kısmına geçilmeden önce Şi'den, Gazze'deki savaşın bölgeye yayılmasını engellemeye yönelik adımlar atması için İran'a baskı uygulamasını istedi.
Londra merkezli Farsça haber kanalı Iran International'ın internet sitesindeki haberde, Çin ve İran ilişkilerinin son dönemde özellikle petrol alanında geliştiğine işaret edildi. İran'ın geçen ay günde 1,4 milyon varil petrol ihraç ettiği, bunun çoğunun Çin'deki rafinerilere gönderildiği belirtildi.
Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin Kassam Tugayları'nın 7 Ekim'de başlattığı Aksa Tufanı operasyonuna, İsrail de Demir Kılıçlar operasyonuyla yanıt vermişti.
ABD, Hamas'ın saldırılarını "barbarca" diye niteleyerek, İsrail yönetimine diplomatik ve askeri destek sunmuştu. Çin ise İsrail'in Filistinlilere yönelik saldırılarına tepki göstermiş, Hamas'ı kınamamıştı.
"Biden anlattı, Şi dinledi"
Ayrıca Biden'ın Ukrayna savaşında Şi'den Rusya'ya askeri destek sağlamamalarını istediği de aktarıldı. Washington geçen yıl Pekin yönetimini Kremlin'e silah satmakla suçlamış, Çin ise iddiaları yalanlamıştı.
Kimliğinin açıklanmasını istemeyen ABD'li bir yetkilinin Guardian'a aktardığına göre İran ve Rusya'yla ilgili meselelerde konuşmanın çoğunu Biden yaparken, Şi genel olarak dinleyici pozisyonundaydı.
ABD'nin tanınmış gazetelerinden New York Times (NYT) da Şi'nin bu meselelerle ilgili nasıl bir yol haritası izleyeceğinin belli olmadığına işaret etti.
4 - İklim krizine karşı ortak hareket
Dünyanın en fazla karbon salımı yapan iki ülkesi konumundaki ABD ve Çin, metan emisyonlarının azaltılmasında ortak çalışmayı kabul etti. İki lider, 2030'a kadar yenilenebilir enerji kaynaklarının en az üç katına çıkarılması için küresel çalışmaları destekleme kararı da aldı.
BK merkezli düşünce kuruluşu Chatham House'dan Bernice Lee, BBC'ye "Bu küçük fakat iklim krizi açısından önemli bir adım" dedi.
ABD merkezli Dünya Kaynakları Enstitüsü'nden David Waskow da "Çin dünyanın en büyük metan emisyonu yapan ülkesi. Bunun azaltılmasına yönelik ciddi adımlar, yakın vadede küresel ısınmanın yavaşlatılması için elzemdir" ifadelerini kullandı.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
3 Mayıs 2024 - Gazze'nin güneyindeki Han Yunus kentinde Filistinli bir adam, yıkılmış binaların arasından geçiyor. Gazze Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 28 kişinin öldüğünü ve 51 kişinin yaralandığını açıkladı. 7 Ekim'den beri Gazze'de hayatını kaybedenlerin sayısı 34 bini aştı (AFP) -
2/30
1 Mayıs 2024 - İtalya'nın orta kesimindeki Cocullo'da geleneksel "Serpari" (Yılan Yakalayıcıları) festivali kapsamında düzenlenen geçit töreni sırasında canlı yılanlar Aziz Dominik heykelinin etrafına dolandı. Festivalden günler önce bulunan tüm yılanlar mikroçiple tanımlanıyor, ölçülüyor, tartılıyor ve yılanların sismik hareketlere duyarlılığı üzerine yapılan bir çalışmanın parçası olarak biyologlar tarafından laboratuvar testlerine tabi tutuluyor. Küçük Cocullo köyü her mayısın ilk günü, yılan sokması ve diş ağrısına karşı koruyucu aziz olan Aziz Dominic di Sora'yı onurlandırıyor. Yılan yakalayıcıları aynı zamanda Bari Aldo Moro Üniversitesi ve Max Planck Enstitüsü'nden araştırmacılardan oluşan bir ekibin yürüttüğü çalışmaya katılarak bölgedeki yılan türlerinin izlenmesine de katkıda bulunuyor. Bazı örneklere, uydu teknolojisi aracılığıyla sismolojik faaliyetlerin izlenmesini sağlamak için küçük bir verici yerleştirildi. Günün sonunda yılanlar doğaya salınıyor (Tiziana Fabi/AFP) -
3/30
30 Nisan 2024 - Fransa'nın doğusundaki Lyon kentinde Siyasi Bilimler Akademisi binasının avlusunda düzenlenen Filistin yanlısı eylemde bir protestocu böyle görüntülendi. ABD'de önde gelen üniversitelerden birçoğunu sarsan ve gerginlik yaratan gösterilerde olduğu gibi, Paris Siyasi Bilimler Akademisi öğrencilerinin düzenlediği birden fazla eylemde öğrencilerden bazıları Gazze Savaşı ve yaşanan insani kriz dolayısıyla son derece öfkeliydi (Olivier Chassignole/AFP) -
4/30
29 Nisan 2024 - Gençler, Kenya'nın Mai Mahiu bölgesi yakınlarındaki Kamuçiri köyünde sel nedeniyle sürüklenen tahrip olmuş arabayı inceliyor. Kenya'nın bu bölgesi son bir aydır sağanak yağış ve ani su baskınlarının etkisi altında. Su baskınlarının başkent Nairobi'yi de etkilediği ve bazı yolların kapatıldığı aktarılırken, birçok mahallenin de sular altında kaldığı kaydedildi. Polis, Rift Vadisi'ndeki bir kasabanın yakınlarındaki barajın çökmesi sonucu en az 45 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Polis sözcüsü, "Durum kontrol altına alınmaya çalışılıyor ancak sel riski devam ediyor" dedi. Yaşanan bu son can kayıplarıyla birlikte marttan bu yana şiddetli yağış ve seller sebebiyle ölenlerin sayısı 100'ü aşmış oldu (Luis Tato/AFP) -
5/30
28 Nisan 2024 - Yunanistan'ın Olimpiyat meşalesini Fransız organizatörlere teslim etmesinin ardından Fransa'ya doğru yola çıkan Belem, meşaleyle birlikte Korint Kanalı'ndan geçiyor. 2024 Olimpiyat Oyunları'na ev sahipliği yapacak olan Paris'ten organizatörler, 1896'daki ilk etkinliğin düzenlendiği Panathinaiko Stadyumu'nda meşaleyi cuma günü devraldı. Meşaleyi taşıyan 127 yaşındaki Fransız gemisi Belem dün Atina yakınlarındaki Pire Limanı'ndan yelken açtı. Akdeniz'deki yolculuğunun 8 Mayıs'ta tamamlanması beklenen gemi, yaklaşık 2 bin kilometre yol kat ettikten sonra Marsilya'ya varacak. Daha sonra çeşitli kasaba ve şehirler üzerinden yolculuğuna devam edecek meşale, Paris Olimpiyatları'nın 26 Temmuz'daki açılış törenine taşınacak (Aris Messinis/AFP) -
6/30
27 Nisan 2024 - Ukrayna'nın Harkiv kentinde Rusya'nın gerçekleştirdiği füze saldırısında isabet alan hastanede bir kadın enkaz temizliyor. Rus füzeleri bugün Ukrayna'nın orta ve batı kesimlerindeki enerji tesislerini vurarak, ABD'nin askeri yardımına rağmen hava savunma sistemi sıkıntısı çeken Ukrayna'nın zor durumdaki enerji sistemi üzerindeki baskıyı artırdı. Ukraynalı yetkililer, son haftalarda ağır bombardımana maruz kalan kuzeydoğu şehri Harkiv'de bir füzenin 60 hastanın bulunduğu bir hastaneye isabet ettiğini, bir kadının yaralandığını ve binaya, yakındaki su borularına ve elektrik hatlarına zarar verdiğini açıkladı (Vyacheslav Madiyevskyy/Reuters) -
7/30
26 Nisan 2024 - Almanya'nın başkenti Berlin'de polis, Federal Meclis'le Başbakanlık arasında kurulan "Gazze'ye destek" kampını tahliye etmek istedi, eylemcilerin direnişi üzerine arbede yaşandı. Polis, çadırları sökerek kamp alanının dışına çıkardı. Alman Polisi, X'te yayımladığı açıklamada protesto kampındakilerin polis memurlarına yönelik şiddet eylemleri dahil olmak üzere "tekrarlanan suçlar" işlediğini yazdı (Odd Andersen/AFP) -
8/30
25 Nisan 2024 - Portekiz'in başkenti Lizbon'da, Karanfil Devrimi'nin 50'inci yıldönümünü kutlamak için gerçekleştirilen askeri geçit töreninde askeri araçlar 25 Nisan Devrimi'ne katılan eski askerleri taşıyor. Portekiz, Avrupa'nın en uzun süreli diktatörlüğüne ve Afrika'da 13 yıl süren sömürge savaşlarına nokta koyan askeri darbenin 50'inci yılını kutladı. Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa, ülkesinin kölelik ve sömürgecilik döneminde işlediği suçların bedelini ödemesi gerektiğini söyledi (Patricia De Melo Moreira/AFP) -
9/30
24 Nisan 2024 - Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ve Birleşik Krallık Başbakanı Rishi Sunak, Berlin'de düzenlenen askeri karşılama töreninde. Bugün gerçekleştirdikleri görüşmede daha yüksek savunma işbirliğinde fikir birliğine varan iki lider, Avrupa'nın bir araya gelip Ukrayna'yı Rus istilasına karşı sonuna kadar desteklemesi gerektiğini belirtti. Almanya'nın başkentinde düzenlenen karşılama töreninde iki ülkenin ulusal marşları çalarken küçük bir protesto grubundan "Filistin'e Özgürlük" sloganı atıldı. Bu, Sunak'ın Ekim 2022'de başbakanlık koltuğuna oturduğundan beri Almanya'ya yaptığı ilk ziyaret (Liesa Johannssen/Reuters) -
10/30
23 Nisan 2024 - Fransa'nın başkenti Paris'te hayvan hakları organizasyonu PETA'dan aktivistler, Mısır Büyükelçiliği'nin önünde Mısır'ı protesto etti. Gize Piramitleri'ne turist taşımak için hayvanların kullanılmasını durdurma çağrısı yapan eylemciler, "Mısır, develere ve atlara kötü muameleyi durdur", "Gize'de hayvanların çektiği araçları yasakla" ve "Hayvanlar araç değildir" yazılı dövizleri taşıdı (Antonin Utz/AFP) -
11/30
22 Nisan 2024 - Eylemciler, Kolombiya'nın Cali kentinde Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro hükümetini sağlık ve emeklilik reformları nedeniyle prostesto ediyor. Başta başkent Bogota'nın tarihi Bolivar Meydanı olmak üzere birçok kentte sokaklara dökülen ve çoğunluğu sağ görüşlü grupların oluşturduğu kalabalık, Petro'yu "diktatörlük"le suçluyor. Ayrıca muhalifler, bu reformların ülkenin halihazırda zor durumdaki ekonomisine zarar vereceğini öne sürüyor. Devlet Başkanı Gustavo Petro, muhalefetin ülkedeki değişime karşı çıktığını iddia etmişti. Bu, 2022'de iktidara geldiğinden bu yana Gustavo Petro hükümetinin karşı karşıya kaldığı en büyük protesto (Joaquin Sarmiento/AFP) -
12/30
21 Nisan 2024 - Çin Grand Prix'sinde Red Bull'un Hollandalı sürücüsü Max Verstappen yarışırken görevli sarı bayrak sallıyor. Çin'in 2019'dan beri ilk kez ev sahipliği yaptığı grand prix yarışını Verstappen kazandı. Formula 1 Dünya Şampiyonası'nın 5. etabında McLaren'dan Britanyalı Lando Norris ikinci olurken Verstappen'in Meksikalı takım arkadaşı Sergio Perez ise yarışı üçüncü sırada tamamladı. Son üç yıldır dünya şampiyonu olan Hollandalı pilotun bu yılın şampiyonasında halihazırda en yakın rakibi Perez. Şanghay'daki yarışın ardından Verstappen'in 110, Perez'inse 85 puanı var. Sezonun 6. yarışı Miami Grand Prix'si 5 Mayıs'ta düzenlenecek (Pedro Pardo/AFP) -
13/30
20 Nisan 2024 - ABD merkezli uluslararası yardım kuruluşu World Central Kitchen'ın üyesi Damian Sobol'un cenazesi, Polonya'nın Przemyśl kentinde düzenlendi. Sobol, İsrail'in Gazze'de düzenlediği saldırıda öldürülmüştü. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, World Central Kitchen'ın 7 personelinin hayatını kaybettiği İsrail bombardımanını kınamıştı. İsrail'in 7 Ekim'de Gazze'ye başlattığı saldırıda hayatını kaybedenlerin 34 bini geçti ve yaralıların sayısı 77 bine yaklaştı (Sergey Gapon/AFP) -
14/30
19 Nisan 2024 - Eski ABD Başkanı Donald Trump, evlilik dışı ilişkilerle bağlantılı sus payı ödemelerini örtbas ettiği iddiasıyla yargılandığı davada öğle yemeği molasının ardından New York'taki Manhattan Ceza Mahkemesine giriyor. Eski bir ABD başkanının ilk kez ceza davasında yargılandığı mahkemede 12 jüri 18 Nisan'da yemin etmişti. Öte yandan Trump'ın yargılandığı tarihi "sus payı" davasının görüldüğü mahkeme binasının önünde bir kişi kendini yaktı. Görgü tanıkları, havaya broşürler atan bir erkeğin bir tenekeden kendisini yakıta buladığını ve ateşe verdiğini söyledi (Spencer Platt/AFP) -
15/30
18 Nisan 2024 - Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) Dubai kentinde sağanak yağışların ardından arabalar sular altında kalmış caddede böyle görüntülendi. Ortadoğu'nun finans merkezi olan kentin devasa otoyolları sel yüzünden tıkandı ve büyük havalimanında kaos yaşandı. Kayıtların tutulmaya başlandığı 1949'dan beri görülen en şiddetli yağışlarda BAE'de bir, Umman'da 20 kişi hayatını kaybetti. Afetin ardından aşırı yağışların bulut tohumlamadan kaynaklanıp kaynaklanmadığına dair tartışma başladı (Giuseppe Cacace/AFP) -
16/30
17 Nisan 2024 - Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin Goma kentinin dış kesimlerindeki Bulengo kamponda savaştan kaçan çocuklar bulaşık yıkıyor. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, silahlı çatışmaların pençesindeki bölgeyi 16-18 Nisan'da ziyaret ediyor. Ruanda ordusunun desteklediği M23 isyancıları 2021'in son aylarından bu yana doğudaki Kuzey Kivu bölgesinin büyük kısımlarını ele geçirdi ve yaklaşık 2 milyon kişinin yerinden olmasına yol açtı (Alexis Huguet/AFP) -
17/30
16 Nisan 2024 - Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da 17. yüzyıldan kalma tarihi borsa binası bu sabah alevlere teslim oldu ve binanın simge kulesi yıkıldı. Başkentteki en eski binalardan olan yapı, nedeni henüz bilinmeyen bir şekilde alev aldığında yenileme çalışmaları yapılıyordu. Danimarka parlamentosunun yanında yer alan bina, 1620'ler Kral IV. Christian tarafından inşa ettirilmişti (Emil Helms/AFP) -
18/30
15 Nisan 2024 - Tarihte ilk kez eski bir ABD Başkanı'nın yargılandığı ceza davası bugün başladı. New York'taki Manhattan Ceza Mahkemesi'nde görülen ilk duruşmada hakim karşısına çıkan eski Başkan, "Suçsuz olduğum için burada olmaktan gurur duyuyorum. Siyasi saiklere açılmış bu dava Amerika'ya hakarettir. Buna benzer bir olay daha önce hiç görülmedi. Buraya asla getirilmemeliydim" dedi. "Sus payı davası" diye bilinen yargılamada, Trump'a evlilik dışı ilişkilerini örtbas etmek için "sus payı" ödemeleri yapmak da dahil olmak üzere 34 ayrı suçlama yöneltiliyor. Skandallarla boğuşan 77 yaşındaki Trump, suçlu bulunması halinde 4 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir. Trump, hakkındaki suçlamaları reddediyor ve suçsuz olduğunu savunuyor (Michael Nagle/AFP) -
19/30
14 Nisan 2024 - İran'ın İsrail'e drone ve füze saldırısı düzenlemesinin ardından bugünün erken saatlerinde başkent Tahran'daki Filistin Meydanı'nda toplanan göstericiler İran ve Filistin bayrakları sallıyor. İran'ın Şam'daki konsolosluk binasına İsrail'in 1 Nisan'da düzenlediği hava saldırısında İran Devrim Muhafızları Ordusu'ndan 7 kişinin ölmesinin ardından İran dün İsrail'e yüzlerce kamikaze drone'u, balistik ve seyir füzesiyle saldırı başlattı. İran bazı askeri hedefleri vurduğunu, İsrail ise saldırıların çoğunun hava savunma sistemlerince önlendiğini fakat bir askeri üsse füze isabet ettiğini bildirdi. Dün geceki saldırı, İran'ın kendi topraklarından İsrail'e düzenlediği ilk saldırı olma özelliği taşıyor (Atta Kenare/AFP) -
20/30
13 Nisan 2024 - Avustralya'nın Sidney kentindeki Westfield Bondi Junction alışveriş merkezinde meydana gelen bıçaklı saldırıdan sonra polis binaya giriyor. Saldırıda 6 kişiyi öldüren erkek saldırgan polis tarafından vurularak etkisiz hale getirildi. Hastaneye kaldırılan yaralılar arasında 9 aylık bir bebeğin de olduğu bildirildi. Britanya Kralı III. Charles, saldırı karşısında şoke olduğunu ve dehşete kapıldığını belirtti. New South Wales polisi ilk belirtilere göre bunun bir terör saldırısı olmadığını açıkladı (David Gray/AFP) -
21/30
12 Nisan 2024 - Myanmar'ın Myawaddy kasabasının cunta karşıtı direnişçilerin eline geçmesinden sonra ülkeden kaçmak için sınır kapısında kuyruğa giren insan seli karşısında Tayland'ın Tak eyaletinde yer alan ve Myanmar'a sınırı olan Mae Sot kentinde askeri personel nöbet tutuyor. Stratejik öneme sahip Myawaddy kasabasının gittkçe güçlenen cunta karşıtlarının eline geçtiği dün bildirilmişti. Myawaddy'de çatışmalar devam ederken, Tayland ordusu askeri devriyeleri artırmıştı. Şubat 2021'de Myanmar ordusunun yönetime el koymasının ardından ülke çapında protestolar patlak vermiş ve silahlı direniş başlamıştı (Athit Perawongmetha/Reuters) -
22/30
11 Nisan 2024 - Rusya, yörüngeye ağır yükler taşıması için tasarlanan Angara-A5 uzay aracını Vostoçni Uzay Üssü'nden fırlattı. 9 ve 10 Nisan'da çeşitli arızalar sebebiyle iptal edilen deneme saat 12.00'de gerçekleşti. Gelecekte Angara-A5 roketinin Rus yörünge istasyonunun modüllerini uzaya göndermek ve insanlı uzay araçlarını fırlatmak için kullanılması bekleniyor (AFP/ROSCOSMOS) -
23/30
10 Nisan 2024 - ABD Başkanı Joe Biden ve Japonya Başbakanı Fumiyo Kişida, Beyaz Saray'daki resmi karşılama töreninde. Çin'in askeri ve ekonomik bakımdan atağa kalktığı ortamda Biden, Hint-Pasifik'teki hayati ortaklıkları güçlendirme kararlılığını pekiştirmek adına ağırladığı Kişida'yla önemli bir Oval Ofis toplantısı da gerçekleştirecek. Biden ve Kishida arasındaki ikili görüşmenin bir parçası olarak çok çeşitli kritik sektörleri kapsayan 70'in üzerinde maddenin açıklanması bekleniyor (Andrew Caballero-Reynolds/AFP) -
24/30
9 Nisan 2024 - Nepal'in başkenti Katmandu'da güvenlik güçleri, Ulusal Demokratik Parti'nin (RPP) organize ettiği protestoda eylemcilere müdahale etti. RPP, monarşinin geri gelmesini ve Güney Asya ülkesinin bir Hindu eyaleti olmasını talep ediyor. Polis, yüzlerce kişinin katıldığı eyleme müdahale ederken göz yaşartıcı gaz ve tazyikli su kullandı. Parti, olaylarda kurmaylarından bazılarının yaralandığını açıkladı. 2008'de tahttan indirilen Kral Gyanendra'nın destekçileri, polis barikatlarını aşıp başbakanlık ve bakanlıkların olduğu alana erişmeye çalışıyordu (Prakash Mathema/AFP) -
25/30
8 Nisan 2024 - Kurtarma ekipleri Rusya'nın Orenburg bölgesinde, Ural Dağları'nın güney ucunun güneydoğusunda yer alan Orsk şehrinin sular altında kalan kısmındaki sakinleri tahliye ediyor. Rusya Acil Durumlar Bakanlığı'nın yaptığı açıklamaya göre, ülkenin 39 bölgesinde 10 bin 400'den fazla ev su altında kaldı. Orsk'taki barajın patlamasıyla 230 bin nüfuslu kentte 6 bin 100 kişi tahliye edildi. Kremlin tarafından yapılan açıklamada, Urak’daki Kurgan ve Siberya’ya bağlı Tümen bölgesindeki sellerin kaçınılmaz olduğu kaydedildi. Bu nedenle bölgede acil durum ilan edilmesi kararı alındığını duyuran Tümen Bölge Valisi Aleksandr Moor, "Acil durumu tedbiren devreye sokuyoruz" ifadesini kullandı (Anatolii Zhdanov/AFP) -
26/30
7 Nisan 2024 - RB'nin Avustralyalı pilotu Daniel Ricciardo ve Williams'ın Taylandlı pilotu Alexander Albon, Suzuka'da düzenlenen Formula 1 Japonya Grand Prix'de kaza yaptı. Yarış başladıktan saniyeler sonra yaşanan kazada Ricciardo'nun aracının tekerleği Albon'un aracına çarparak onu pist dışına itti. Sürücüler araçlarından tek başlarına çıkmayı başarırken durumlarının iyi olduğu bildirildi. Kazanın ardından tekrar başlatılan yarışı Max Verstappen birinci sırada tamamladı (JIJI/AFP) -
27/30
6 Nisan 2024 - Ekvador'un başkenti Kito'da polis ve askerler, eski Ekvador Devlet Başkanı Yardımcısı Jorge Glas savcılıktan çıkarken güvenlik operasyonu gerçekleştirdi. Dün Ekvador'da yetkililer, Kito'daki Meksika Büyükelçiliği'ne baskın düzenleyip Meksika hükümetinin siyasi sığınma hakkı vereceğini duyurduğu Glas'ı gözaltına almıştı. Meksika Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador söz konusu hareketin ulusal egemenliğin "açık" ihlali anlamına geldiğini söyledi. Eski Ekvador Devlet Başkanı Yardımcısı Glas, hakkında yürütülen rüşvet soruşturması kapsamında 3 Ekim 2017'de tutuklanmış, Aralık 2022'de Meksika'nın Kito Büyükelçiliği'ne sığınmıştı (Rodrigo Buendia/AFP) -
28/30
5 Nisan 2024 - Doğu Kudüs'teki Mescid'i Aksa'da Ramazan ayının son cuma namazı yaklaşık 120 bin kişiyle kılındı. İsrailli yetkililer, yalnızca kısıtlı sayıdaki Müslümanın Batı Şeria'dan gelerek Mescid-i Aksa'da cuma namazı kılmasına izin verdi. Sabah saatlerinden bu yana şehrin sokaklarına çok sayıda güvenlik gücü konuşlandırılmış ve Doğu Kudüs'ün Eski Şehir bölgesi çevresindeki birçok cadde kapatılmıştı (Ammar Awad/Reuters) -
29/30
4 Nisan 2024 - Tayvan'ın doğusundaki Hualien kentinde meydana gelen şiddetli depremin ertesi günü bir yapı mühendisi, eğilmiş bir binadan örnek alıyor. Doğu Asya ülkesinde gerçekleşen afet sonrası en az 10 kişi hayatını kaybetti ve binden fazla da yaralı var. 7,4 şiddetindeki depremin hasar verdiği bina sayısıysa 125. Adada son 25 yıldır görülen en şiddetli depremin merkez üssü Hualien'de 300 bin kişi yaşıyor (Chiang Ying-ying/AP) -
30/30
3 Nisan 2024 - Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin 37'inci Deniz Piyade Tugayı'ndan bir asker, Ukrayna'nın güneyinde açıklanmayan bir yerde gerçekleştirilen askeri tatbikatlar sırasında Fransız AMX-10 RC zırhlı aracında. Rusya'nın Ukrayna'ya tam kapsamlı bir istila başlatmasının üzerinden 769 gün geçti ve savaş tüm hızıyla devam ediyor. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Rusya'nın yılın başından itibaren Ukrayna'nın doğusunda 403 kilometrekare toprak ele geçirdiğini söylerken Ukrayna bu iddiayı reddetti. Öte yandan Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, seferberlik yaşını 27'den 25'e düşüren yasayı imzaladı (Ivan Antypenko/Reuters)
5 - Şi, Biden'dan yaptırımları kaldırmasını istedi
Biden ve Şi, yapay zekayla ilgili risk ve güvenlik konularının tartışılması için iki ülkeden uzmanların bir araya getirilmesinde anlaştı. Liderler, yapay zekanın askeri ve nükleer operasyonlarda kullanılmasının ciddi riskler yarattığında mutabık kaldı.
Öte yandan Şi, özellikle teknoloji alanında ABD'nin uyguladığı yaptırımları kaldırmasını isteyerek, şunları söyledi:
Çin'in teknolojik ilerlemesini engellemek, yüksek seviyeli kalkınma sürecini kontrol altında tutmaya çalışmak ve Çin halkını kalkınma hakkından mahrum etmekten başka bir şey değildir.
Biden'ın bununla ilgili herhangi bir adım atıp atmayacağıysa henüz netleşmedi.
6 - Çin, fentanile karşı harekete geçecek
Biden, görüşmede fentanilin 18-49 yaş arası ABD yurttaşlarının ölüm sebepleri arasında ilk sırada yer aldığına dikkat çekerek, bu uyuşturucunun akışını önlemek için Şi'yle anlaştıklarını belirtti.
"Bu hayat kurtaracak bir gelişme" diyen Biden, Çin liderinin konuyla ilgili kararlılığını takdir ettiğini söyledi.
Anlaşma kapsamında Pekin yönetimi, ülkede fentanilde kullanılan kimyasalları üretip satan şirketlerin peşine düşecek.
"Biden, Şi'nin eşinin doğum gününü kutladı"
Görüşmede öne çıkan ilginç detaylardan biri de Biden'ın, Şi'nin eşi Peng Liyuan'ın 20 Kasım'daki doğum gününü kutlaması oldu. 81 yaşında girecek ABD liderinin doğum günü de aynı tarihte.
Kimliğinin gizli tutulmasını isteyen ABD'li bir yetkili, Şi'nin 61 yaşına girecek eşinin doğum gününü yoğun programı nedeniyle unuttuğu için utandığını söylediğini aktardı.
"Görüşme, altın madeni sahibinin malikanesinde yapıldı"
NYT'nin ayrı bir haberindeyse, iki lider arasındaki zirvenin düzenlendiği kır evi Filoli'nin, 1850'lerde Kaliforniya'da başlayan altına hücumda (Gold rush) zenginleşen William Bowers Bourn II'ye ait olduğuna dikkat çekildi.
ABD'deki en büyük altın madenlerinden birine sahip olan Bourn ailesine ait malikanenin, Google ve Meta gibi teknoloji devlerinin merkez ofislerine 30 dakikalık sürüş mesafesinde olduğu yazıldı.
Independent Türkçe, New York Times, CNN, Wall Street Journal, South China Morning Post, Guardian, BBC, Iran International, Reuters, Xinhua, AA
© The Independentturkish
