Kişinin kendisi hakkındaki özel bilgileri yaratabileceği sorunları düşünmeden, çok fazla paylaşmasına "aşırı paylaşım" deniliyor.

Bu davranış bazen gündelik hayatın içinde bazen de sosyal medyada kendini gösteriyor.

Psikolog Mark Travers'ın aktardığına göre, sosyal medyada sistematik olarak aşırı paylaşım yapmanın altında üç neden yatıyor.

"Mahremiyet hesaplama teorisi"

Mahremiyet hesabı etkisine göre bireyler tercih, tutum ve hatta hassas bilgiler gibi verilerini başkasıyla paylaşıp paylaşmamaya karar verirken doğacak risklerden daha çok sağlayabileceği faydalara odaklanıyor.

Hong Kong Baptist Üniversitesi'nden araştırmacılara göre, bu kullanıcılar dolandırılma, işe alınmama, itibar kaybı gibi risklerden daha çok aşırı bilgi paylaşmanın kendilerine getireceği faydayı düşünüyor.

Çalışmaya göre kullanıcılar, bu tarz paylaşımların kendilerinin sosyal ilişkilerini güçlendireceğine inanıyor.

Öte yandan kişinin kendisi hakkında konuşması, ödül merkezini de harekete geçirebilecek geri dönüşler alabilir.

Yapılan paylaşımın ardından gelen beğeni ve yorumlar, kişinin sosyal onay alma ve iletişim kurma ihtiyaçlarını karşılayabilir.

Ruhsal problemlere çözüm bulmak

Hakemli bilimsel dergi Sage'de yayımlanan bir çalışmada, aşırı paylaşım yapmanın kaygı, ilgi çekme isteği ve sosyal medya bağımlılığıyla bağlantılı olduğu ortaya kondu.

Kişiler, gerçek hayattaki sorunlarıyla boğuşurken yalnızlık hissiyle mücadele için sosyal medya platformlarına yönelerek sanal arkadaşlar ediniyor. 

Eğer kişi gerçekten dışlanmış ve yalnız hissediyorsa sosyal medyada daha fazla kişiye derdini aynı anda hızlı bir şekilde anlatma imkanına sahip.

Aşırı paylaşım sayesinde kişi, internet üzerinde geniş bir kitleyle sahte bir yakınlık kurma fırsatı elde edebilir (Pixabay)

Ortaya çıkan bu duygular, kişinin dışarıda gerçek bağlar kurma inancını da güçlendirebilir.

Aşırı paylaşıma katkıda bulunan bir diğer psikolojik faktörse narsizm olarak gösteriliyor.

Narsisistik eğilimlere sahip kişiler, sonu gelmeyen bir ilgi ve hayranlık ister.

Bunu sağlamak için de başarılarını, deneyimlerini, karşılaştıkları zorlukları herkesin olduğu yerlerde paylaşırlar.

Çevrimiçi Disinhibisyon etkisi

Çevrimiçi Disinhibisyon etkisi, gerçek hayatta kurulan iletişimdeki sosyal statü ve dış görünüş gibi kısıtlamaların internette ortadan kalkması anlamına geliyor.

Bilgileri gerçek hayatta paylaşmak yerine sosyal medyada paylaşmak kişinin çekingenliğini büyük oranda aşmasına imkan tanıyor.

İnternette anonim olarak hareket etmek, kişinin sosyal medyadaki eylemlerini gerçek hayattaki kimliğinden ayırabilmesini sağlıyor (Pixabay)

Özellikle metin odaklı paylaşım uygulamalarında bireyler birbirlerini görmüyor.

Bunun yarattığı konforla kişi, kendi fikirlerini daha rahat paylaşabiliyor.

Psikolog Travers'a göre aşırı paylaşım, psikolojik ihtiyaçları gidermeyi amaçlayan bir başa çıkma mekanizması 


Independent Türkçe, Forbes, Science Direct