Doğu Suriye'den bahsedilince 600 kilometreyi aşan bir alana odaklanılıyor.

Irak, bu mesafe boyunca nasıl Suriye'nin komşusuysa, kuzey ucu da Suriye'nin kuzey komşusu Türkiye ile bağlantılı. Güney ucu ise Suriye'nin güney komşusu Ürdün ile bağlantılı.

Suriye'nin bu üç komşusunun halihazırda yaşadığı yıkım ve zayıflıktaki önemlerine rağmen, Doğu Suriye'de başka taraflar da var.

Örneğin ABD gibi bazılarının iki formata ayrılan yoğun bir varlığı var.

İlk olarak ABD, üsleri, kuvvetleri ve onlarca ülkeyi kapsayan IŞİD ile Mücadele Uluslararası Koalisyonu liderliği aracılığıyla burada doğrudan varlık gösteriyor.

İkincisi Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ve Özgür Suriye Ordusu'nun en belirgin şekilde temsil ettikleri araçlar ve ortaklar modeli ile dolaylı varlık gösteriyor.

Doğu Suriye'deki ikinci önemli taraf ise burada varlık gösterme formatı açısından ABD'ye benzeyen İran'dır.

İran'ın varlığının ilk temsilcisi, bölgede Devrim Muhafızları'na bağlı İran güçleri ve üsleridir. İkincisi başta İran bağlantılı Iraklı milisler olmak üzere Şii milislerdir.

Üçüncüsü İran'ın biçim ve içerik olarak Lübnanlı Hizbullah modeline göre örgütlediği, bölgedeki Suriyelilerden yeni oluşturulan Şii güçtür.

İran, bu gücün büyümesini hızlandırmak ve bölgenin olasılıklarıyla mücadelede rolünü güçlendirmek için çalışıyor.

Doğu Suriye yukarıda sayılan güçlerle sınırlı değil. Aksine, Suriye'deki çatışmada ve 12 yıldır onun için devam eden çatışmada önemli olan üç güç daha var.

Birinci güç, yaşanan her şeye rağmen hala "uluslararası meşruiyete sahip" olan, müttefikleri ve muhalifleri de dahil olmak üzere çeşitli güçler tarafından varlığı dikkate alınan hükümet güçleri.

Bu güçlerin yanında Suriye dosyasında askeri varlığını, siyasi uzantısını ve bu dosyanın taraflarına gölgesini dayatan İsrail'in temsil ettiği gizli bir taraf da var.

Üçüncü güç ise Suriye dosyasında göz ardı edilemeyecek kadar önemli bir etkiye sahip olan Rusya tarafından temsil ediliyor.

Yukarıdakilere ek olarak, el-Senadid güçleri ve aşiret güçleri gibi ana güçlerle bağlantıları farklılık gösteren, bahsetmediğimiz yerel güçler de var.

Bu, Doğu Suriye'deki güçlerin çeşitliliği ve çokluğu gerçeğini daha da büyütüyor ve sınırlı bir alanda mobilizasyonlarının, yoğunluklarının ve iç içe geçişlerinin boyutunu gösteriyor. Bu özellikler bölgeyi patlamaya hazır bir barut fıçısı haline getiriyor.

Patlamayı önleyen ise tarafların hesapları ve koşulları ve bunlardan biri de, birçok gücün sonucu belirleyecek çatışmalara girme konusundaki isteksizliği veya buna gücünün yetmeyeceği hissidir. ABD'nin tutumu da bu madde çerçevesinde yer alıyor.

Buna karşılık diğer güçler özünde, kazanma şansı konusunda şüpheli oldukları bir muharebe ya da savaşa girmek yerine kendi çıkarlarına uygun değişiklikleri biriktirmek için zamana oynamaya yönelik açık bir gayretin oluşturduğu farklı bir tutum benimsiyorlar.

Bu durum bilhassa Doğu Suriye'yi kendine alan yapan İsrail askeri operasyonlarıyla görünür ilişkisi nedeniyle İran için geçerli.

İran'ın özellikle Suriye ve doğusunda zamana oynaması, İran'ın konumunu iyileştirmeyi ve Irak-Suriye sınır geçişinde kendisi için sağlam bir zemin oluşturmayı amaçlıyor.

Aynı şekilde İran'ın Şam üzerinden Beyrut'a ve Humus üzerinden Suriye'nin Akdeniz kıyılarına doğru geçiş hattını tamamlama stratejisinin bir parçasını temsil ediyor.

ABD'nin itiraz ettiği ancak kendisini önleme bedelini ödemekten kaçındığı şey de bu.

ABD'nin bedel ödemekten kaçınması ise İran'ın hedeflerine ulaşma çabalarını artırıyor ve onu Suriye'nin doğusunda zamana oynama sürecini sürdürmeye itiyor.

Bölgedeki güçlerin niceliksel ve niteliksel seferberliğine paralel olarak çok sayıda mevcut, uykuda veya potansiyel çatışma var.

Çatışma sahnesinde bulunan tarafların amaç veya hedeflerinin içeriğine, düzeylerine, etkileşimlerine ve yerel, bölgesel ve uluslararası bağlantılarına göre doğrudan veya dolaylı çatışmalar bulunuyor.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 2/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 3/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 4/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 5/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 6/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 7/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 8/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 9/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 10/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 11/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 12/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 13/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 14/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 15/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 16/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 17/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 18/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 19/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 20/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 21/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 22/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 23/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 24/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 25/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 26/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 27/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 28/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 29/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 30/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

Doğu Suriye'deki çatışmanın somut halleri fikri üzerinde duracak olursak, hızlı ve genel olarak ele alınmayı hak eden iki örnek var. Birincisi, bölgenin yıllar önce tanık olduğu IŞİD ile mücadeledir.

2019'da Washington ve Uluslararası Koalisyonun desteğiyle SDG'nin Bağuz Muharebesi'nde IŞİD'i yenilgiye uğratmasıyla sona erdi.

SDG'nin ABD ve Uluslararası Koalisyonun desteğiyle IŞİD'i yenmesi, bölgede bulunan bir grup gücün, IŞİD'e karşı düşmanlık beyanında bulunmasına ve savaş açmasına rağmen, ona karşı savaşa katılmadıkları anlamına geliyor.

Dahası, IŞİD'e karşı yürütülen mücadelenin sonuçları söz konusu olduğunda, Batılı ülkeler gibi savaşa katılan kilit taraflar savaşın sonuçlarının, özellikle de IŞİD tutsaklarının, kadınlarının ve çocuklarının kaderinin belirlenmesi konusunun ele alınmasına katılmayı reddettiler.

Konu, bir yanda mütevazı gücü, diğer yanda dar partizan zihniyeti ve yerel taraflarla çatışmaları ile SDG'nin tasarrufuna bırakıldı.

Bu da SDG'nin kendisine karşı çıkan, katılmayan herkesi IŞİD mensubu olmakla itham etmesine yol açtı ki bu durum, Fırat'ın doğusundaki bölgelerde son yıllarda defalarca tekrarlandı.

Doğu Suriye'deki çatışmalara ikinci örnek, SDG'nin Deyrizor'daki Arap aşiretlerle yakın zamanda yaşadığı çatışmadır.

Her yönüyle kurgulanmış bir çatışma olmasına rağmen etkileri halen devam ediyor.

Kurgulanmış dedik zira rejim, servisleri ve müttefikleri çatışmadan çok uzakta değildi ve en önemli hedefleri arasında Süveyde ayaklanmasını, bunun kendisi için temsil ettiği siyasi ve güvenlik sorunlarına açıkça karşılık verememesini örtbas etmek de vardı.

Bunun için Doğu'da bir Arap-Kürt çatışmasının fitilini ateşledi. İki taraf arasında çok sayıda mutabakat olmasına rağmen SDG ile aşiretler arasında çatışmaya yol açacak müdahalelerde bulundu.

Bu da kartların yeniden karılmasına yol açtı ki bu kartlar arasında rejimin aşiretlere desteğini açıklaması ve onları silahlandırması, Türkiye'nin kuzeydeki yandaşlarını SDG ile çatışmaya yöneltip, aşiret savaşçılarının doğudaki ana çatışma bölgesine geçişlerini kolaylaştırarak çatışma hattına dahil olması da yer alıyor.

Washington, yaşananların kendisi ve müttefikleri üzerindeki olumsuz etkilerini fark ederek, iki taraf arasındaki çatışmayı durdurmak için hızla müdahalede bulundu.

Fırat'ın doğusundaki Arapların öfkesini dindirmek için SDG'ye kontrolü altındaki bölgelerde benimsediği politikalarını ve Arap aşiretlerle ilişkilerini düzeltmesi çağrısında bulundu.

Yukarıdaki iki örnekte de görüldüğü gibi, Doğu Suriye'deki güçlerin yoğunluğu gerçeği gölgesinde, buradaki çatışmalar, çeşitlilikleri, çoklukları ve etkileşimleri, Doğu Suriye'nin bir kaos, sınırsız çelişkiler yaratma alanına dönüştüğünü gösteriyor.

Rejim güçlerinin; İranlılar, milisleri ve Rusların temsil ettiği müttefiklerinin, müdahaleler ve oradaki bağlantıları ve ilişkileri aracılığıyla buradaki kaos ortamından maksimum ölçüde faydalandıklarına işaret ediliyor.

Bu da 2011'de düzenledikleri ilk gösteriden bu yana izlenen aynı bağlamda, Suriyelileri çatışmaların yakıtı ve kurbanları haline getiriyor.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

Şarku'l Avsat