Cumhurbaşkanlığı seçiminde hiçbir adayın yüzde 50 + 1'i aşmaması nedeniyle seçim ikinci tura kaldı.
İkinci tur seçimi, 28 Mayıs 2023 Pazar günü yapılacak. Yarış, ilk turda yüzde 49,34 oy alan Cumhur İttifakı Adayı Recep Tayyip Erdoğan ile oyların yüzde 45'ini Millet İttifakı Adayı Kemal Kılıçdaroğlu arasında geçecek.
Peki önümüzdeki iki haftalık süreçte hangi faktörler öne çıkabilir? İki adaydan hangisi daha şanslı?
Seçimi ikinci sırada bitiren Kılıçdaroğlu'nun yüzde 50'ye yakın olan Erdoğan karşısında ne kadar şansı var?
"Erdoğan'ın ilk turdaki söylemleri ikinci turda da sürer"
Sorularımızı yanıtlayan siyaset bilimci Prof. Dr. Tanju Tosun'a göre, Cumhur İttifakı'nın güvenlik, beka ve istikrar söylemleri tabanını konsolide etti. Bunun işe yaradığının gören Erdoğan bu söylemini sürdürecek. Zaten dün yaptığı balkon konuşmasında bunun işaretlerini verdi.
"Oğan'a verilen oylar belirleyici, Erdoğan avantajlı"
Ata İttifakı Cumhurbaşkanı Adayı Sinan Oğan'ın yüzde 5'lik oy oranının ikinci turda belirleyici bir faktör olacağına dikkati çeken Tosun, "Erdoğan ikinci tura büyük bir avantajla girecek. Erdoğan'ın kendi seçmen tabanını koruyup özellikle Oğan'a oy veren seçmenden az bir oy alması bile onu avantajlı kılıyor" dedi.
İkinci tur seçimlerin genellikle birincisine oranla daha düşük olabildiğini anımsatan Tosun, bunu iki nedene bağladı: "İlk seçimi önde bitiren partilerin seçmenlerinden bir kısmı zaten "kazandık" diye sandığa gitmezken, ikinci çıkanlar da zaten "kaybettik" diyerek gitmeyebiliyor."
"İlk turda ikinci olup ikinci turda kazananlar da oluyor"
Tosun, burada tarafların seçmenlerini ne kadar sandığa taşıyabildiğinin de önemli olduğunu kaydederek dünyadan örnekler verdi. İlk turda ikinci olan adayların ikinci turda kazanabildiğinin sıklıkla görülebildiğini belirten Tosun, "Şili, Kosta Rika, Guatemala, Uruguay'daki seçimler bunun bariz örnekleridir" ifadelerini kullandı.
Tosun, ancak bunda ülkelerdeki sosyolojik ve siyasal yapının da etkili olduğunu sözlerine ekledi.
"Kapsayıcı bir dil kullanmaya devam ederse Kılıçdaroğlu'nun halen şansı var"
Prof. Dr. Bilal Sambur ise kapsayıcı ve pozitif bir dil kullanmaya devam etmesi halinde Kılıçdaroğlu'nun ikinci turda şansının olduğuna işaret etti.
"Dengesiz bir tablo oluştu" diyen Sambur, "Mecliste Cumhur İttifakı'nın cumhurbaşkanlığında ise Millet İttifakı'nın adayının kazanması bekleniyordu. Herkesin kendini sorgulayacağı bir tablo oluştu. Bugün itibariyle toplumun yeniden bir değerlendirme yaptığını düşünüyorum" şeklinde konuştu.
"Oğan, belirleyici değil. Kitlesini kazanan seçimi alır"
Sinan Oğan'ın tek başına belirleyici bir aktör olduğunu düşünmediğini ifade eden Prof. Sambur, şöyle devam etti:
Oğan'dan ziyade ona oy veren yüzde 5'lik kesimin iyi analiz edilerek onlara yönelik politikalar belirlemesi gerektiğini düşünüyorum. Bu yüzde 5'lik kesim Sinan Oğan'ın 'şte bu buraya oy verin’ demesiyle fikir değiştirecek bir kesim değil. Oğan'ın kendisine oy verenler üzerinde bile bir etkisi olduğu kanaatinde değilim. Fakat böyle bir seçmen kitlesi var. Sinan Oğan'dan ziyade onun seçmen kitlesinin iyi analiz edilerek o seçmen kitlesini muhatap alan yeni bir kazanmaya yönelik bir stratejiyi geliştiren bence ikinci turu alır diye düşünüyorum.
"Düğümü Oğan'a oy verenler çözecek"
Konsensus Araştırma Firması Başkanı Murat Sarı da ikinci turda Sinan Oğan'a verilen oyların belirleyici olacağını kaydederek, "Bu dakikadan sonra yapılacak siyasal hamleler seçimin sonucunu da etkileyecektir" ifadelerini kullandı.
Birinci turda Erdoğan'ın avantajının Kılıçdaroğlu'na karşı Oğan'ın sahada olmasıyken, Kılıçdaroğlu'nun avantajının ise Oğan'a oy verenlerin Erdoğan'a oy vermemesinin olduğunu öne süren Sarı, 'Düğümü Oğan'a oy verenler çözecektir" yorumunu yaptı.
"Erdoğan kazanmaya daha yakın"
Ekonomik sorunların halen sürdüğünü kaydeden Sarı, buna karşın Erdoğan'ın ikinci turda kazanmaya daha yakın olduğunu da belirtti.
İkinci tur takvimi nasıl işleyecek
Yapılan açıklamalara göre cumhurbaşkanlığı seçiminde ikinci tur takvim şöyle işleyecek:
16 Mayıs: İlçe seçim kurulu kararlarına yapılan itirazlar, il seçim kurullarına saat 17.00'ye kadar yapılabilir. İtirazlar, il seçim kurulları tarafından en geç saat 23.59'a kadar karara bağlanacak.
17 Mayıs: İl seçim kurulu kararlarına ve il birleştirme tutanaklarına yapılan itiraz süresi saat 17.00'de sona erecek. İlçe seçim kurulları, sandık kurulu ve diğer görevlilerin değişikliklerini SEÇSİS'e işlemeye başlayacak. Yurtdışı ilçe seçim kurulları da gerekli değişiklikleri yapacak.
18 Mayıs: İl seçim kurulları, karara bağlanmayan itirazları sonuçlandıracak.
19 Mayıs: Yüksek Seçim Kurulu (YSK), kesin seçim sonuçlarını Resmi Gazete ile radyo ve televizyonda ilan etmek üzere ilgili mercilere gönderecek.
20 Mayıs: Gümrük kapılarında ve yurt dışında oy verme işlemi başlayacak.
24 Mayıs: Yurtdışında oy verme işlemi sona erecek. Radyo ve televizyon propaganda konuşmaları başlayacak.
27 Mayıs: Seçim propaganda dönemi saat 18.00'de sona erecek.
28 Mayıs: İkinci tur oylama günü.
29 Mayıs: Cumhurbaşkanı seçimi geçici sonuçları ilan edilecek. Sandık kurullarının kararlarına yapılan itirazlar, ilçe seçim kurullarına saat 17.00'ye kadar yapılabilir. İtirazlar, ilçe seçim kurulları tarafından en geç saat 23.59'a kadar karara bağlanacak.
30 Mayıs: İlçe seçim kurulu kararlarına yapılan itirazlar, il seçim kurullarına saat 17.00'ye kadar yapılabilir.
© The Independentturkish
