Bilimsel adı Homo sapiens olan modern insan genomunda arkaik genlerin tespiti, bir zamanlar Neandertaller ve Denisovalılar gibi diğer insan türleriyle çiftleştiğini ve melezlendiğini söylüyor.

Ancak bilim insanları bu buluşmanın nerede ve ne zaman gerçekleştiğini uzun yıllardır araştırıyor ve tartışıyor.

Gizemi çözmeye çalışan yeni bir çalışmanın arkasındaki ekip, Neandertallerin Avrupa'dan çıkarken izlediği olası göç yollarının izini sürdü ve bu üç türün İran'da karşılaşmış olabileceğini ortaya koydu.

Neandertallerin yaptığı taş aletler, Musteryen (Mousterian) ve Mikokiyen (Micoquian) diye bilinen iki farklı teknolojik kültüre ayrılıyor. Bu kültürler arasındaki coğrafi ayrım, Neandertallerin doğuya göç sırasında gruplara ayrıldığını ve her birinin farklı bir rota izlediğini düşündürüyor.

Araştırmacılar, Musteryen ve Mikokiyen aletlerinin dağılımına ve topografyayla iklime dair verilere dayanarak, Neandertallerin Avrupa'dan Asya'ya yayılırken izledikleri en olası iki yolu belirledi.

Bunun için bilgisayar simülasyonlarına başvuran araştırmacılar, söz konusu yollardan birinin dondurucu koşulların hayatta kalmayı zorlaştırdığı Sibirya'ya çıktığını tespit etti.

İkinci yol ise koşulların daha elverişli olduğu Güney Hazar Koridoru'ndan geçiyordu.

Alborz dağları ve Hazar Denizi arasında yer alan bu koridor, bugünkü İran'ında 57 ila 71 bin yıl önceki buzullaşma olayları sırasında çok sayıda bitki ve hayvan türüne sıcak bir sığınak sağlayan dar bir şerit.

Buz devirleri boyunca bölge, doğu ve batıdaki canlı popülasyonlarının birbiriyle bağ kurmasını sağlayarak bir köprü görevi gördü.

Hakemli bilimsel dergi Plos One'da yayımlanan araştırma makalesinde, "Bu dönemdeki yıllık yağış ve sıcaklığı yeniden canlandırdık. Sonuçta bu alanın diğer türler için olduğu gibi Neandertaller için de bir sığınak görevi görebileceği sonucuna vardık" ifadeleri kullanıldı.

Yazarlar, bölgenin aynı anda diğer insansılara (hominin) da ev sahipliği yapmış olabileceğini, böylece bir buluşma yeri sağladığını ve melezleşme olasılığını açığa çıkardığını söyleyerek sözlerine devam etti:

Bu koridor, batıdan gelen Neandertaller, İran Platosu'nun iç kısımlarından gelen Homo sapiensler ve doğudan gelen diğer homininler (yani Denisovalılar) için yuva aralığının örtüştüğü yerdi.

Veriler bu türlerin İran'da karışma olasılığına güçlü bir şekilde işaret ediyor olsa da araştırmacılar teorinin kesin olarak doğrulanması için bölgede söz konusu türlerin kalıntılarının bulunması gerektiğine dikkat çekiyor.

Bugüne dek bölgede bulunan, eski insan varlığına dair tek kanıt, taş aletler ve diğer kültürel malzemeler olmuştu.

Independent Türkçe, IFL Science, Plos One

Derleyen: Çağla Üren