Almanya'da 53 yaşındaki bir erkek hasta HIV'i tamamen atlattığı açıklanan üçüncü kişi oldu.

Adı açıklanmayan ve "Düsseldorf hastası" diye anılan hasta, aynı zamanda lösemi tedavisi oluyordu. Tedavi sırasında yapılan kök hücre naklinden sonra hastanın HIV'den tamamen kurtulduğu açıklandı.

Hakemli bilimsel dergi Nature Medicine'de yayımlanan yeni makalede, hastanın 2008'de HIV teşhisi aldığı belirtildi. Hastaya bundan üç yıl sonra da lösemi, yani kan kanseri teşhisi konmuştu.

2013'te bir kadın donörden alınan kök hücrelerle ilik nakli yapılan hastanın bir mutasyon sayesinde iyileştiği ifade edildi.

Zira kadın donörün CCR5 geninde nadir görülen bir mutasyon vardı. Bu mutasyonun HIV'in hücrelere girmesini engellediği saptandı.

Düsseldorf hastası 2018'de HIV tedavisini bıraktı. Sonraki 4 yıl boyunca yapılan testlerde hastanın vücudunda HIV'ın nüksettiğine dair hiçbir işaret bulunamadı.

Bu da hastalığın remisyonda, yani uykuda olmadığı anlamına geliyordu. Hasta, HIV'i tamamen atlatmayı başarmıştı.

Makalede, "HIV-1 tedavisinin üçüncü vakası, gelecekteki tedavi stratejilerine rehberlik edecek değerli bilgiler sağlıyor" ifadeleri kullanıldı.

Hasta da yaptığı açıklamada, "Beni HIV'den ve aynı zamanda tabii ki lösemiden kurtarmayı başaran doktorlarımda gurur duyuyorum" dedi.

Bu arada Düsseldorf hastası hem lösemi hem de HIV tedavisi görerek iyileşen ilk kişi değil. New York ve City of Hope hastaları diye adlandırılan iki kişi daha yakın zamanda kan kanseri tedavisi görerek HIV'i yenmişti.

Ancak bu hastaların tedavi sürecini detaylandıran araştırma makaleleri henüz bilimsel bir dergide yayımlanmadı.

Fransa'daki Pasteur Enstitüsü'nden Dr. Asier Saez-Cirion, ilik nakli sırasında "hastanın bağışıklık hücrelerinin tamamen donörünkilerle değiştirildiğini" söyledi:

Bu da enfekte hücrelerin büyük çoğunluğunun yok olmasını mümkün kılıyor.

Öte yandan uzmanlar, bu yöntemin hem HIV hem de kan kanserinden mustarip az sayıda hasta için uygun olduğunu belirtiyor. Ayrıca nadir görülen CCR5 mutasyonuna sahip bir kemik iliği donörü bulmak da büyük bir zorluk.

Saez-Cirion, bu vakalardaki kemik iliği naklinin ciddi ve tehlikeli bir operasyon olduğunu vurguluyor:

Bu naklin hem lösemi hem de HIV için başarılı bir tedavi olması için tüm faktörlerin çakıştığı istisnai bir durum.

Uzmanlara göre Türkiye'deki HIV vakaları da endişe verici şekilde artıyor. Vakaların çoğunun İstanbul'da olduğu belirtilirken hastaların yaşının lise çağına kadar uzandığı vurgulanıyor. Bu hastaların yüzde 50'sinin HIV statüsünü bilmediği de belirtiliyor.

Independent Türkçe, AFP, Nature Medicine, BBC Türkçe

Derleyen: Çağla Üren