Uganda'dan kaynaklanıp Akdeniz'e döküldüğü Mısır'a kadar 6 bin 500 kilometre uzanarak 10 Afrika ülkesinde tarımın ve enerji üretiminin ana dayanağı olan Nil Nehri'nin sularındaki azalış bölgedeki 500 milyon kişinin yaşam koşullarını zorlaştırıyor.
Yarım yüzyıl içinde nehrin debisi saniyede 3 bin metreküpten 2 bin 830 metreküpe düştü. Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) uzmanlarının tahminine göre, Doğu Afrika'daki kuraklıklar sebebiyle debi yüzde 70 daha düşebilir.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Ayrıca, yükselen Akdeniz 1968-2009 döneminde Nil Deltası'nın yaklaşık üç kilometrelik kısmını yuttu. İklim değişikliğiyle deniz seviyesi geçen yüzyılda 15 santimetre yükselirken, nehrin debisindeki azalış bin yıllar içinde oluşan dev alüvyon tabakalarının erimesine sebep oluyor. Süreçler böyle devam ederse, Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) tahminine göre, Akdeniz her yıl 100 metre daha içeriye doğru ilerleyecek ve yaklaşık 100 bin hektarlık verimli tarım alanı yok olacak. Bu durumda, Mısır'ın tarımsal üretimi yaklaşık yüzde 40 azalacak.
Şimdiden toprakların tuzlanması nedeniyle denize 15 kilometre mesafedeki alanlarda bile fazladan sulama gerekli hale geldi.
BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) uzmanı Abdel Monem, AP'ye açıklamasında, Mısır'ın küresel iklim değişikliğinden en çok etkilenen ülkelerden biri olduğuna dikkat çekti:
Mısır, dünyadaki karbondioksit salınımının sadece yüzde 0,6'sına sebep olmasına rağmen, küresel iklim değişikliğinin karşısında en hassas ülkelerden biri. En çok etkilenense tarım sektörü ve gıda üretimi.
Mısır'ın 104 milyonluk nüfusunun yüzde 97'si ve 45 milyon Sudan vatandaşının yarısı Nil Nehri kıyısındaki yerleşimlerde yaşıyor. 2050'de bu ülkelerin nüfusları ikiye katlanırken, Nil Nehri'nin suları daha da azalacak ve kirlenecek.
Yaklaşık 110 milyonluk nüfusunun yarısı elektrikten yoksun olan Etiyopya, Nil'in en büyük ayaklarından Mavi Nil üzerinde devasa büyüklükteki GERD barajı inşaatına 2011 yılında başladı. Barajda şimdiden 75 milyar metreküplük kapasitenin üçte biri kadar su tutuluyor.
Mısır ve Sudan'ın tüm itirazlarına rağmen Addis Ababa hükümeti projeyi tamamlamakta kararlı. Başşbakan Abiy Ahmed ağustosta şöyle demişti:
Nil bize tanrının Etiyopyalılar kullansın diye gönderdiği hediyedir.
Sudan'ın elektrik üretiminin yarısı, Uganda'nınsa yüzde 80'i hidroelektrik santrallerden sağlanıyor.
Uganda Su ve Çevre Bakanı Callist Tindimugaya hava sıcaklığının artmasıyla hem tarımın hem de elektrik üretiminin darbe yiyeceğini belirtti:
Kısa süreli şiddetli yağışlar sele neden oluyor. Uzun süreli kuraklık dönemleri su kaybına yol açıyor ve su olmadan hayatta kalamayız.
Independent Türkçe, AFP, AP
