Bir asırdan fazla süre önce İskoçya’da bir taş ocağında bulunan esrarengiz fosil, mikro bilgisayarlı tomografi tekliğiyle yeniden incelendi.

390 milyon yıl önce Orta Devoniyen devrinde yaşadığı düşünülen kıkırdaklı bir iskelete sahip dişsiz, yılanbalığı benzeri hayvanın evrim ağacındaki yeri 130 yıl süren bilimsel araştırmalar sonucunda belirlendi.

Hakemli bilimsel dergi Nature’da yayımlanan yeni analiz, Latince Palaeospondylus adı verilen canlının insanlar da dahil olmak üzere 4 uzuvlu canlıların en eski atalarından biri olduğunu ortaya koydu.

Avustralya Ulusal Üniversitesi'nde görev alan, araştırmanın yazarlarından Daisy Hu, "Bu tuhaf hayvan, 1890'da keşfedildi ve çözülmesi imkansız bir bulmaca olarak bilim insanlarını şaşırttı" diye konuştu:

Ancak, yüksek çözünürlüklü, üç boyutlu görselleştirme tekniklerindeki son gelişmeler, daha önce imkansız olan bu görevi mümkün kıldı.

Fosillere zarar vermeden son derece yüksek çözünürlükte görüntülenmelerine olanak tanıyan yöntem sayesinde Palaeospondylus'un kafatasında, çeneli omurgalıların iç kulaklarıyla uyumlu üç kavisli kanal bulundu.

Diğer bir deyişle hayvanın iç kulağı modern balıkların, kuşların ve memelilerin kulaklarına çok benzeyen yarım daire biçimli kanallardan oluşuyordu.

Bu özellik Palaeospondylus ve daha ilkel çenesiz balıklar arasında bir miktar "evrimsel mesafe" konmasını sağladı.

Hayvanın kafatası özelliklerini de 4 uzuvlu canlıları ve yakın akrabalarını içeren "tetrapodomorf" adlı gruba yerleştirilmesini sağladı.

Japonya'daki Tokyo Üniversitesi'nden paleontolog ve araştırmanın başyazarı Tatsuya Hirasawa şu açıklamalarda bulundu:

Analizlerimiz, Palaeospondylus'un uzuvları ve uzuv benzeri yüzgeçleri olan omurgalılarla yakın bir akraba olduğu sonucunu ortaya koydu.

Bu özellikler, Palaeospondylus'un karaya çıkan ilk hayvanların suda yaşayan selefi olduğu anlamına geliyor.

Sadece 6 santimetre uzunluğundaki hayvanın dişlerinin ve çenesinin olmaması ise hâlâ soru işareti. Zira tetrapodomorfların genellikle dişleri oluyor.

Araştırmacılara göre diş ve çene gelişiminin bu hayvanda daha yavaş olması mümkün.

Ancak aynı zamanda söz konusu canlının bu yapılara hiç sahip olmama ihtimali de var.

Independent Türkçe, Livescience, Science Alert

Derleyen: Çağla Üren