NASA, kuzey ışıklarını (aurora borealis) araştırmak için yaklaşık 160 kilometre irtifaya iki roket gönderecek.

23 Mart'taki görevde, kuzey ışıkları tepedeyken fırlatılacak her rokette birer tane olmak üzere, iki faydalı yük yer alacak. İlk roket araştırmacıların rüzgarı nötr bir atmosferde (iyonosferin aksine nötr gazdan oluşan bir tabaka -ed.n.) izleyebilmesi için yaklaşık 300 kilometre yüksekliğe kadar buhar izleri bırakacak.

Sonrasında auroradaki plazmanın sıcaklığını ve yoğunluğunu ölçmek için yeryüzünden yaklaşık 200 kilometre yüksekliğe çıkacak ikinci roket fırlatılacak.

Kuzey ışıkları önemli bir ısı kaynağı. Dünya atmosferinin en alçaktaki katmanı olan troposferdeki havanın aksine, Güneş ışınlarından gelen enerji elektronları atomlarından ayırıyor ve gazı plazmaya dönüştürüyor.

Gazın plazma haline geldiği nokta bir gri alan ve iki madde formunun karıştığı bir sınır. Zaman zaman rüzgarlar veya manyetik bozulmalar partiküllerin tuhaf şekillerde çarpışmasına neden oluyor.

Güney Karolina'daki Clemson Üniversitesi'nde fizik ve astronomi alanında doktor öğretim üyesi ve görevin baş araştırmacısı Stephen Kaeppler "Sürtünme harika bir benzetme" diye konuştu:

Hepimiz biliyoruz ki ellerimizi ovuşturduğumuzda ısı ortaya çıkar. Burada da aynı temel fikir geçerli ama sadece gazlar söz konusu.

Kaeppler bu sınır bölgesinde sürekli sürtünme meydana geldiğini söyleyerek devam etti. Ancak Keappler'e göre bu, aurora sırasında, "bir okul maçından sonra futbol sahasına hücum etmeye benziyor".

Stadyumun tepesindeki insanlar sahaya doğru koşuyor ve sahaya yaklaştıkça kalabalık gitgide yoğunlaşıyor. Üst atmosferin artan nötr yoğunluğuyla karşı karşıya kalan elektronlar için durum böyle.

Kuzey ışıkları uzaydan gelen elektronların atmosferimize dökülmesiyle oluşuyor, iki parçacık birbirine çarptığında ısı ve sürtünme yoluyla nötr parçacıkları aydınlatıyor. Ayrıca sınır tabakasındaki enerjiyi artırarak karışma ve sürtünme miktarını da artırıyor.

Bu nedenle, bilim insanlarının bu sınır katmanını anlaması, üst atmosfere ne kadar enerji salındığının anlaşılması için önemli bir bileşen.

* İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/space

Independent Türkçe için çeviren: Noyan Öztürk