Kuzey ışıklarının kökeni sonunda kanıtlandı

"Çok heyecanlandım! Uzay ortamıyla ilgili bir teoriyi veya modeli doğrulayan bir laboratuvar deneyi çok nadir görülür"

Aurora diye bilinen kuzey ışıkları ismini Roma mitolojisinde Şafak Tanrıçası'ndan alıyor (NASA)

Yeni bir araştırmada bilim insanları, kuzey enlemlerinde eşsiz manzaralara sahne olan kuzey ışıklarının kökenini kanıtladı.

Bilimsel adı Aurora borealis olan kuzey ışıkları, çarpıcı görüntüleriyle izleyicileri hayran bırakmakla kalmıyor, aynı zamanda bilim dünyasında süregelen bir gizemi de devam ettiriyordu.

Bu ışıkların kökenine dair birçok spekülasyon olsa da hiçbiri şimdiye dek kanıtlanamamıştı. Ancak yeni araştırmayla bu ışıkların kaynağına dair bilinenler, ilk kez laboratuvar deneyleriyle kanıtlandı. 

ABD’deki Iowa Üniversitesi'nden bir grup fizikçi, "en parlak auroraların jeomanyetik fırtınalar sırasında güçlü elektromanyetik dalgalar tarafından üretildiğini" sonunda  kanıtlarıyla ortaya koydu.

Wheaton Koleji'nden James Schroeder liderliğindeki araştırmaya göre, Afven dalgaları diye de bilinen bu güçlü dalgalar, elektronları Dünya’ya doğru hızlandırıyor ve sonunda kuzey ışıkları denen görsel şöleni yaratmalarını sağlıyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Kuzey Işıkları'nın oluşumunun ilk kez laboratuvar ortamında simülasyonunu oluşturmayı başaran araştırmacılar, Dünya'nın manyetik alanının küçük bir örneğini elde edebilmek adına 20 metrelik bir oda kullandı. Özel tasarlanmış bir anten kullanılarak Alfven dalgaları oluşturuldu ve dalgaların hareket yönü gözlemlendi.

Elektronların bu dalgalar boyunca "sörf yaptığını" gören araştırmacılar başka özel bir alet yardımıyla bu kez elektronların dalgalardan nasıl enerji topladığını anlamaya çalıştı.

Deneyde gökyüzünde görülen ışıkların birebir aynısı ortaya çıkmamış olsa da elde edilen sonuçlar, bilgisayar simülasyonlarından ve matematiksel hesaplamalardan elde edilen ölçümleri doğruladı.

​Elektronların elektronik bir alanda sörf yaptığı teorisini ilk olarak 1946'da Rus fizikçi Lev Landau ortaya atmıştı. "Landau sönümlemesi" diye anılan teorinin doğruluğu bu araştırmayla birlikte kanıtlanmış oldu.

Ülkenin dört bir yanındaki uzay bilimciler haberi duyunca çok mutlu oldu. NASA'nın Heliofizik Bölümü'nden bilim insanı Patrick Koehn, "Çok heyecanlandım! Uzay ortamıyla ilgili bir teoriyi veya modeli doğrulayan bir laboratuvar deneyi çok nadir görülür" dedi ve ekledi:

Uzay boşluğu, laboratuvarda kolayca simüle edilemeyecek kadar büyüktür.

 

Independent Türkçe, CNN International, Sputnik Türkiye

Derleyen: Çağla Üren

DAHA FAZLA HABER OKU