Ukrayna’da savaş 7. gününe girerken, Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ve ABD, Rusya’ya yönelik sert yaptırımları hayata geçiriyor.

Ekonomik yaptırım kararları arasında en sert olanıysa Rus bankalarının uluslararası ödeme sistemi Swift'ten çıkarılması. Bu yaptırım, bir yandan Rus bankalarının dünya genelinde işlem yapmasını engellerken diğer yandan Rus ihracat ve ithalatını felç etmeyi amaçlıyor.

Rusya Merkez Bankası'nın AB, ABD ve Kanada'daki varlıkları da donduruluyor. Bu adımla ise Merkez Bankası'nın kendi bankalarını ve şirketlerini desteklemek için yurt dışına varlık satması ve karşılığında Ruble almasının engellenmesi hedefleniyor.

Öte yandan Rusya da finansal yaptırımlara karşı birtakım önlemler alıyor. Örneğin Rus hükümeti, yaptırım altındaki Rus şirketlerinin hisselerini satın almak için Rusya Milli Servet Fonu'ndan 1 trilyon ruble ayırmaya karar verdi.

Ancak bu adımlar yetersiz kalıyor ve ülke şimdiden kur krizine girdi. Bu arada kripto para camiası da Rusya’nın finansal yaptırımlardan kripto paraları kullanarak kurtulup kurtulamayacağını tartışıyor.

"2014’ten bu yana çok şey değişti"

ABD, 2014’te Kırım'ın ilhakının ardından, Rus bankalarıyla, petrol ve gaz firmalarıyla iş yapılmasını yasaklamıştı. Bu, Rusya ekonomisine hızlı ve ağır bir darbe vurmuştu. Ekonomistler, Batı tarafından uygulanan yaptırımların Rusya'ya yılda 50 milyar dolara mal olduğunu tahmin ediyor.

Ancak o zamandan beri kripto para birimleri ve dijital paraların küresel pazardaki payı çok arttı. Savaşın başlamasıyla birlikte Bitcoin ve diğer kripto paraların hem Rusya hem de Ukrayna’da kullanımının hızla arttığı görüldü. Bu da yaptırım uygulayanlar açısından kötü, Rusya açısındansa iyi bir haber.

Çoğu uzmana göre Rus kuruluşlar, bankalar aracılığıyla para transferine yönelik engelleri aşmak için dijital para birimlerini veya kripto paraları kullanabilir.

Washington merkezli hukuk firması Ferrari & Associates'ten, eski federal savcı Michael Parker, "Rusya'nın bu sonuçları düşünmek için çok zamanı oldu" diyor:

Tam da bu senaryoyu değerlendirmediklerini düşünmek saflık olur.

Rus gazı ve kripto paralar

Batı tarafı, Rusya'nın en büyük bankalarına ve seçkinlerine finansal yaptırımlar uygularken, petrol ve doğalgazın dünyanın geri kalanına serbestçe akışı sürüyor.

Zira bu noktada Avrupa’nın Rus gazına bağımlılığı gündeme geliyor. Fransız haber ajansı AFP’nin 2019’daki verilerle hazırladığı grafikte, AB ülkelerinin Rusya’nın doğalgazına büyük ölçüde bağımlı olduğu görülebiliyor. Bunun yanında Rusya, birçok ülkeye önemli miktarda fosil yakıt da ihraç ediyor.
 

Avrupa Parlamentosu, Rusya’dan alınan petrol ve doğalgazı sınırlamayı değerlendirirken, Rus enerji firmaları geçen yıldan beri ihracatı kripto paralarla yapmayı tartışıyor.

Ülke petrol sözleşmelerinde yaygın kullanılan ABD dolarına bağımlılığı yıllardır azaltmaya çalışıyor.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ekim 2021’deki açıklamasında, kripto para birimlerinin petrolde kullanılamayacak kadar istikrarsız olduğunu ama yine de bir ödeme aracı olarak değerlendirildiğini söylemişti:

Şu an bunun hakkında konuşmak için çok erken. Kripto para elbette bir ödeme aracı olabilir ama çok istikrarsız. Bir yerden başka bir yere para transfer etmek için kullanılabilir ama ticaret yapmak, özellikle de enerji ticareti için hala erken olduğunu düşünüyorum.

Kripto para ne kadar olgunlaştı?

Öte yandan kripto paralar sadece Rusya’nın değil, Ukrayna’nın da işine yarıyor.

Londra merkezli blok zinciri analiz firması Elliptic'e göre Ukrayna’da, çatışmaların başlamasından bu yana kripto para üzerinden milyonlarca dolar bağış toplandı.

Firmanın internet sitesinde yayımlanan analizde şu ifadeler yer alıyor:

Ukrayna hükümetine ve orduya destek sağlayan sivil toplum kuruluşları, işgalin başlamasından bu yana kripto para bağışlarıyla 15,5 milyon dolar topladı.

Elliptic'in kurucu ortağı Tom Robinson, "Kripto, Ukrayna ordusu için kitle fonlaması yapmak veya Rusya'nın yaptırımlardan kaçmasını sağlamak için kullanılabilir" diyor:

Hiç kimse, her iki şekilde de kullanılmasını engelleyemez.

George W. Bush'un devlet başkanlığı döneminde ABD’de başkan yardımcısı olarak görev alan Juan Zarate ise kriptonun Rusya’yı yaptırımlardan kurtaracak kadar olgunlaşmadığını savunuyor:

Bundan 5 yıl sonra olsaydı, daha fazla altyapı, benimseme ve hacim olsaydı, farklı bir hikaye görebilirdik. Ama şu anki gerçek bu değil.

ABD, kripto ihtimaline karşı önlem hazırlığında

Yaptırımlar, ABD ve AB ülkelerinin müttefik görmedikleri ülkelere karşı kullandığı en güçlü araçlardan biri. Zira ABD doları dünyanın rezerv para birimi konumunda ve dünya genelinde ödemelerde kullanılıyor.

Bu yüzden ABD’li yetkililer, kripto para birimlerinin yaptırımların etkisini azaltma potansiyelinin farkında.

Haber ajansı AP’ye konuşan ve adı açıklanmayan üst düzey bir yetkiliye göre Biden yönetimi, kripto paraların Moskova'nın yaptırımları önlemek için kullanabileceği bir mekanizma haline gelmemesi için "bir strateji" üzerinde çalışıyor.

Yetkili, bu stratejinin ne zaman açıklanacağını veya diğer detayları paylaşmadı. Ancak ABD yönetiminin, yaptırımların maksimum etkiye sahip olmasını sağlamak için yollar aradığını ifade etti.

"Kripto para ABD yaptırımlarını zayıflatıyor"

ABD Hazine Bakanlığı geçen yıl yayımladığı bir raporda, "dijital varlıklar" diye tanımladığı kripto para birimlerinin ABD'nin yaptırım gücünü baltalayabileceğine dair uyarmıştı.

Raporda, "Bu teknolojiler, kötü niyetli aktörlere finansal sistem dışında fon tutma ve transfer etme fırsatları sunuyor" ifadeleri yer almıştı:

Ayrıca doların küresel rolünü azaltmayı amaçlayan yeni finansal ve ödeme sistemleri kurmaya çalışan rakiplerimizi de güçlendiriyorlar.

Kuzey Kore, Venezuela ve İran örneği ABD’yi korkutuyor

Rusya bu hamleyi uygulamaya karar verirse, ABD’ye karşı sanal paralara sarılan ilk ülke olmayacak. İran ve Kuzey Kore’nin de Batı yaptırımlarının etkilerini azaltmak için bunları kullandığı biliniyor.

Birleşmiş Milletler’e göre Kuzey Kore, nükleer programını finanse etme amacıyla kripto para çalmak için fidye yazılımı kullanıyor. Fidye virüsleri, bulaştığı bilişim sistemleri üzerinde dosyaları erişimi engelleyerek kullanıcılardan fidye talep eden zararlı yazılımlar. Kuzey Koreli bilgisayar korsanları bu sayede kripto para piyasasından 400 milyon dolar çalmıştı.

İranlı yetkililer de geçen ay, uluslararası yaptırımlara karşı ithalat ve ihracatta Bitcoin başta olmak üzere kripto paraları kullanacaklarını açıklamıştı. Ayrıca İran'ın, ambargo altındaki petrol rezervlerini, büyük miktarda enerji gerektiren kripto madenciliği için kullandığı ve bu sayede yüz milyonlarca doları kurtardığı biliniyor. Hatta geçen yıl Rus petrol devleri de aynı yöntemi kullanmayı ve petrol fazlasıyla kripto para madenciliği yapmayı önermişti. 
 

Rusya'nın Bratsk kentinde kripto para madenciliği hizmetleri sunan BitRiver'ın veri merkezi (Reuters)

Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro da ülke ekonomisini tam anlamıyla dijital hale getireceklerini geçen yıl açıklamıştı. ABD yaptırımları yüzünden ülke ekonomisini ezen hiper enflasyon, para birimi Bolivar’ı değersiz hale getirmişti. Maduro ise ekonomide dolarizasyonu sonlandırmak için sanal para Petro’yla yoluna devam edeceğini söylüyor.

Venezuela başkanı çıkaracakları dijital paranın petrol, doğalgaz, altın ve elmas gibi zengin rezervler tarafından destekleneceğini belirtiyor.

Rusya’nın dijital rublesi

Rusya’nın yaptırımlardan kaçınmak için kullanabileceği ilk mekanizma dijital ruble. Rus Merkez Bankası temsilcileri, Ekim 2020'de, "dijital rublenin" ülkeyi daha az bağımlı hale getireceğini söylemişti. Ülke "CryptoRuble" diye de anılan, rubleye endeksli dijital para birimini test etmeye 2022’de başlayacağını da zaten duyurmuştu.

Dijital paraların ABD yaptırımlarına karşı dirençli olacağı düşünülüyor. Zira Rus kuruluşların dijital para biriminde ticaret yapmak isteyen herhangi bir ülkeyle uluslararası bankacılık sistemini kullanmadan işlem yapması mümkün hale geliyor.

Yani Rusya, dijital para birimleri geliştiren, İran veya Çin gibi ülkelerle ticaret yapabilir. Rusya'nın hem ithalat hem de ihracattaki en büyük ticaret ortağı olan Çin, kendi merkez bankası dijital para birimini zaten piyasaya sürmüştü.

Yeni Amerikan Güvenliği Merkezi'nde görev alan ve kripto paranın yaptırımlar üzerindeki etkilerini inceleyen Yaya Fanusie, şu yorumu yapıyor:

Bu devletlerin küresel bankacılık sistemi dışında işlem yapabildikleri sistem ABD’nin yaptırım gücünün azalması anlamına geliyor.

Bir diğer seçenek fidye yazılımları

Kuzey Kore’nin başvurduğu fidye yazılımı gibi bilgisayar korsanlığı teknikleri, Rusların dijital para birimlerini çalmasına ve yaptırımlar nedeniyle kaybedilen geliri telafi etmesine yardımcı olabilir.

Ayrıca Rusya, giderek büyüyen fidye yazılımı endüstrisinin merkezinde yer alıyor. Chainalysis’in 14 Şubat'ta yayımladığı bir rapora göre, geçen yıl küresel fidye yazılımı gelirinin yaklaşık yüzde 74'ü (400 milyon dolar) Rusya’yla bağlantılı kuruluşlara gitti.

Dahası bazı yaşa dışı fonlar da kripto paranın kullanıldığı Hydra adlı bir dark web pazarı aracılığıyla Rusya'ya aktı. Bu tür platformlarda paranın takip edilmesi de zorlaşıyor.

Chainalysis araştırma direktörü Kim Grauer, "Hydra'nın sadece Doğu Avrupa'da değil, Batı Avrupa'da da faaliyet gösterdiğini biliyoruz" diyor:

Kesinlikle sınır ötesi işler oluyor.

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 2/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

• 3/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

• 4/30

  22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)

• 5/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 6/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 7/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 8/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 9/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 10/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 11/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 12/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 13/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 14/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 15/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 16/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 17/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 18/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 19/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 20/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 21/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 22/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 23/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 24/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 25/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 26/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 27/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 28/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 29/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 30/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

"Yasadışı faaliyetler artık daha kolay izleniyor"

Öte yandan bazı uzmanlar, ABD’nin kripto para birimleriyle ilişkili yasadışı faaliyetleri izlemede daha yetenekli hale geldiğini söylüyor.

WilmerHale hukuk firmasının ortağı Zachary Goldman, kripto para birimlerinin araştırmacılara aslında benzeri görülmemiş bir şeffaflık sunduğunu ve bazı durumlarda soruşturmaların nakit parayı takip etmekten daha kolay olduğunu aktarıyor:

Bir saat çalarsanız, yalnızca bir saat vardır. Ancak 200 bin dolarlık kripto para çalarsanız, buna çok çeşitli mekanizmalar aracılığıyla erişilebilir.

Bu arada ABD yönetimi, geçen yıl içinde kripto para biriminin etkin olduğu kara para aklama olaylarına karşı tedbirleri de sıkılaştırdı.

Yine Chainalysis’ten Salman Banaei, "Kriptoya baktığınızda, fon kaynaklarını gizlemek ve dünya çapında fon transfer etmek için harika bir yol gibi görünür" dedi:

Ancak sorun şu ki kripto para birimi transferlerinin gerçek zamanlı olarak takip edilebilir. Son birkaç yılda, hem basit aktiviteler hem de fon kaynağını gizlemeyi amaçlayan mekanizmalarda dekripto aktivitesinin izlenmesi açısından bir dizi teknolojik atılım oldu.

Öte yandan, kripto para birimlerinin şeffaflığına rağmen bu tür işlemlerin izlerini saklamaya yardımcı olacak yeni araçlar da geliştirilebilir. Bu araçlar, işletmelerin tespit edilmeden Rus varlıklarıyla ticaret yapmasına olanak tanıyabilir.

Ancak bunun gerekli olup olmayacağı da tartışma konusu. Zira Joe Biden yönetiminin açıkladığı yaptırımlar şimdilik ağırlıklı olarak bankalara odaklanıyor. Bu da Rusya'nın büyük işletmelerinin şu yasadışı faaliyetlere başvurmasına gerek olmadığı anlamına geliyor.

Kaynak: The New York Times, AP, Reuters, Washington Post, NBC, The Block, Elliptic, Chainanalysis, Dcrypt