Bilindiği üzere Soğuk Savaş, Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla sona erdi. 'Arap-İsrail çatışması', bir tarafta Suriye ve Mısır, karşı tarafta İsrail arasında gerçekleşen '1973 Savaşı'nın ardından yapılan ateşkes anlaşmalarıyla yeni bir mecraya girdi.

Bu çatışmanın seyri, Filistin Kurtuluş Örgütü ile İsrail arasında ABD'nin gözetimindeki Oslo Anlaşması, son olarak da Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) öncülüğünde, (Bahreyn, Sudan ve Fas'ın katılımıyla) yapılan İbrahim Anlaşması'na kadar oldukça karmaşık yollar izledi.

Kabul etmek gerekir ki şimdiki Ortadoğu, 1969-1977 yılları arasında ABD Başkanı Richard Nixon ve Başkan Gerald Ford'un Ulusal Güvenlik Danışmanı olan ve ardından ABD Dışişleri Bakanı görevin yürüten Henry Kissinger'ın 'mekik diplomasisi' ile 'tasarladığı ve politikalarını inşa ettiği' Ortadoğu'dan oldukça farklıdır.

ABD'nin o zamanlarki Ortadoğu stratejisinin mihengini, İsrail ile olan özel ilişkisi ve Sovyetler Birliği'ne karşı bölgedeki 'istikrar güçleri' ile yaptığı ortaklıklar belirliyordu.

Kissinger'ın Ortadoğu'su, Sovyetler Birliği'ne karşı 'ideolojik şemsiye' altında birleşmiş olan birçok ülke tarafından destekleniyordu. ABD'nin bölgeye konuşlandırdığı askeri üsler aracılığıyla dünyanın farklı yerlerinde sürdürdüğü vekalet savaşları da bu ülkeler tarafından 'Soğuk Savaş' bağlamında destek görüyordu.

Bazıları, Soğuk Savaş'ın bitmiş olması dolayısıyla ABD'nin bahsi geçen Ortadoğu yaklaşımının bugün Çin-ABD rekabetinin doğası itibarıyla geçerli olmadığını öne sürebilir.

Bu sebeple, Washington'ın mevcut çıkarlarının, ihtiyaç ve endişelerinin Ortadoğu'da doğrudan bir ABD rolünü gerektirmediğini iddia edebilir.

Bu kişilere göre kendini dayatan bu yeni şartlar, Kissinger'ın biyografisini tarih kitaplarına konu yapmaktadır ve bu ismin günümüz dünyası için çıkarılacak derslerde bir yeri yoktur. Şahsen bu söyleme katılmıyorum, Kissinger'dan günümüze uygun çıkarılabilecek dersler nelerdir? 
 

Amerikalı diplomat Martin Indyk,  Henry Kissinger hakkında 'Oyunun Efendisi; Henry Kissinger ve Ortadoğu Diplomasisi Sanatı' başlıklı bir kitap kaleme aldı.

Kissinger ABD'de kariyer merdivenlerini süper hızla tırmanan bir teorisyen, politikacı ve diplomattır. 'Nazi Cehenneminde' Adolf Hitler'in fırınlarında onun üzerinde yakın akrabasını kaybeden bu şahıs, Almanya'daki soykırımdan kaçıp Yeni Dünya'ya yelken açmıştı.  

Kissinger üzerine yazılmış düzinelerce kitap ve yüzlerce çalışma arasında Indyk'in kaleme aldığı çalışmayı benzersiz kılan şey, kitabın yalnızca Kissinger'ın istikrarı korumak için karmaşık bir mekanizma kurguladığı Ortadoğu'daki diplomasisine ayrılmış olmasıdır.

Indyk için kitaptaki anahtar kelime ve en önemli öğe istikrardır. Indyk'e göre istikrar, barışı doğası gereği bir sorun olarak gören Kissingercı aklın önceliğidir. Hedef barış değil istikrardır.

Indyk, Kissinger'ın bir ideal olarak barış fikrinin pratik siyasi değerine ilişkin şüphelerinin, ilk basılı kitabı olan doktora tezinin alt başlığının önerdiği gibi entelektüel ve kültürel olgunluğunun başlangıcından itibaren düşüncesine eşlik ettiğini belirtiyor.

Kissinger'ın 'A World Restored' (Yeniden Kurulan Dünya) başlıklı doktora tezinin alt başlığının; Barış sorunları, Meşruiyet ve Denge (Castlereagh ve Metternich'in Devlet Adamlığı Üzerine Bir Çalışma) olduğuna dikkat çekiyor.

İstikrarı sürdürmek için bir mekanizma olarak 'barış değil, barış sürecinden' yana olan Kissinger'ın zihninde barış, başından beri bir sorundu.

Kissinger 1973 savaşından sonra ikisi Mısır ile İsrail, biri de Suriye ile İsrail arasında olmak üzere ateşkes anlaşmaları imzalamakla yetindi, tüm ihtilaflı konuları ele alan kapsamlı barış anlaşmaları sağlamak için acele etmedi.

Bu nedenle Indyk'in kitabı, efsanevi diplomatın, Mısır ve İsrail orduları arasındaki denge oyununu, çeşitli başarı ve başarısızlıklarla, iki tarafın da barış sürecine girmesini sağlayacak bir askeri denge kurmayı nasıl başardığını ortaya koyuyor.

Kissinger iki tarafı da ulusal haysiyetlerini zedelemeden, makul bir ortak çıkar çerçevesinde barış masasına oturtabildi. Ortaya çıkan sonuç Washington için uygun olup, Sovyetler Birliği ile uzlaşma politikasına ölümcül bir darbe indirmeden, Rusya için rahatsız edici yeni bir Ortadoğu'nun inşasına olanak tanımaktaydı. 

Indyk, kitabında birden fazla yerde, Kissinger'ın Mısır Başkanı Enver Sedat'a İsrail ile savaşmasının Washington'ın dikkatini çekerek Ortadoğu dosyasına yeniden dahil etmenin tek yolu olduğu yönünde dolaylı telkinlerde bulunduğunu yazıyor.

Bu, Indyk'in Kissinger'ın 'denge ve istikrar' teorilerini uygulamaya koymak için 1973 Savaşı'nın gerekli olduğuna dair gözlemleriyle örtüşüyor.

Şüphesiz birçok uygun koşul, tek başına bir adamın düşüncelerinin Ortadoğu'nun gidişatına etki etmesine izin verdi. Washington'un dış politikasında tüm o yıllar boyunca tabiri caizse büyük bir kargaşa hüküm sürmekteydi.

Siyasi ve askeri olarak Washington, Vietnam'dan aşağılayıcı bir çıkış yolundaydı. Kurumsal olarak, Nixon yönetimi, Başkan Yardımcısı Spiro Agnew'in istifası dolayısıyla büyük çatlaklarla karşı karşıyaydı.

Medyada ve kamuoyunda geniş yer bulan Watergate Skandalı, Beyaz Saray'ı kuşatmış ve Nixon ekibinin tüm odağını bu meseleye yoğunlaştırmasına neden olmuştu.  

Başkentteki bu kaos ortamı sürerken 1973 Savaşı patlak verdi ve Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) üyesi Arap ülkeleri, petrol ambargosu silahına başvurdu.

Bu arada Sovyet-Amerikan çatışması, Washington'ın dünya çapında en üst düzeyde askeri hazırlığı harekete geçireceğini açıklamasıyla nükleer savaşın eşiğine geldi.

Indyk kitabını Amerikalı politika yapıcılara, 'ABD tarafından desteklenen yeni bir Ortadoğu düzeni inşa etmek için daha geniş bir stratejinin parçası olarak Kissinger'ın kademeli diyalog yaklaşımına geri dönmeleri' yönünde bir çağrı yaparak bitiriyor.

Elbette, kariyerinin çoğunu İsrailliler ve Filistinliler arasındaki 'barış sürecinde' yer alarak geçiren yazar, bu davetiyle başka bir dosyaya değil bu özel dosyaya atıfta bulunuyor. Oysa günümüzde Filistin-İsrail sorunu bölgedeki en öncelikli konular arasında görünmüyor. 

Indyk'in Kissinger'dan öğrendiği en önemli husus, 'barışın dayatılması durumunda savaşa yol açacağı ve barış süreceğini bozacağı' yönündeki çıkarımıdır.

Indyk, Bill Clinton'ın son günlerinde Filistinlilerle yaşanan şeyin de tam olarak bu olduğunu ileri sürüyor. Bu yaklaşım, Kissinger'ın barış koşulları olduğunu söylediği şeyleri dikkate almadan BM-İran nükleer barışını zorla dayatmaya çalışan Başkan Joe Biden'ın yönetimi için önemli bir ders niteliğinde olabilir.

Indyk, "Kissinger, güç dengesinin yeterli olmadığını anladı. İstikrarın sürdürülebilir olması için aynı zamanda meşru olması gerekir; bu da sistem içindeki tüm büyük güçlerin bir dizi genel kabul görmüş kurallara uyması gerektiği anlamına gelir. Bu kurallara ancak yeterli sayıda ülkede adalet duygusu uyandırdığı takdirde saygı gösterilecektir. Gerekli olan bütün sorunların çözülmesi değil, düzeni sağlayan öğeleri zedeleyecek şikayetlerin çözüme kavuşturulmasıdır" diyor.

Kissinger, tanımladığı gibi bir meşru sistemin çatışmayı ortadan kaldırmayacağı ancak kapsamını sınırlayacağı sonucuna varıyor.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP)

• 2/30

  16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP)

• 3/30

  15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters)

• 4/30

  14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP)

• 5/30

  13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP)

• 6/30

  12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP)

• 7/30

  11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP)

• 8/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 9/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 10/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 11/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 12/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 13/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 14/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 15/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 16/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 17/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 18/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 19/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 20/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 21/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 22/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

• 23/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 24/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

• 25/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

• 26/30

  22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)

• 27/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 28/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 29/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 30/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

İran ile yapılan anlaşmanın sorunu, bölgede İran'dan kaynaklanan temel şikayetleri ele almamasıdır. Böylelikle ilgili ülkelerin anlaşmayı desteklemesi ve memnuniyetle karşılaması mümkün olmayacaktır.

İsrail, sınırlarında on binlerce İran füzesi konuşlandırılmışken bu anlaşmayı dikkate almayacaktır. Keza Körfez ülkeleri, İran Arap toplumlarında mezhep çatışmasını körüklüyorken ve bazı Arap ülkelerinde milis güçleri destekliyorken bu anlaşmayı kabul etmeye yanaşmayacaktır. 

Bugün bölgedeki istikrar sorunu İsrail veya Soğuk Savaş kapsamındaki kamplaşmalardan değil, sürekli oyunun kurallarını ve dengeleri değiştirmeye çalışan devrimci bir rejim olan İran'dan kaynaklanmaktadır.

Ortadoğu'da istikrar sağlama vizyonu olmadan, barışı zorla dayatma ve zaman kazanma girişimleri, 1973'te olduğu gibi Washington'ı Ortadoğu'ya geri çeken yeni bir savaşa giden en kısa yol olacaktır.

O zaman savaşı başlatan Enver Sedat, savaş aracılığıyla barış ve adil bir çözümü hedefliyordu. Zira nükleer silahlara sahip olan İsrail'e karşı yapılacak savaşın konvansiyonel bir çerçevede kalacağını bilmekteydi.

Devrimci İran ise İmam Mehdi'nin ortaya çıkmasını hazırlamak için yıkımı yaygınlaştırmayı hedefliyor. İran'la nükleer barış yapma konusunda saf bir ısrarla sürüklendiğimiz bu savaşın nasıl seyredeceğini ise kimse bilmiyor.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Independent Türkçe için çeviren: Sema Sevil

Şarku'l Avsat