18 Ekim'de iş insanı Osman Kavala'nın tutukluluğunun 4. yılı nedeniyle ABD, Fransa, Almanya, Hollanda, İsveç, Norveç, Finlandiya, Danimarka, Kanada ve Yeni Zelanda büyükelçilerinin imzaladığı ortak açıklama, bir anda yeni bir gündem yarattı.
Kavala'nın serbest bırakılması talebi üzerine 23 Ekim'de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, şu ifadeleri kullandı:
Gerekli talimatı ben de dışişleri bakanımıza verdim. Ne yapması gerektiğini söyledim. 'Bu 10 tane büyükelçinin bir an önce istenmeyen adam ilan edilmelerini hemen halledeceksiniz' dedim. Bunlar Türkiye'yi tanıyacaklar. Türkiye'yi bilmedikleri, anlamadıkları gün burayı terk edecekler.
Sonuçta görüşmeler yapıldı ve iktidarın "zafer", muhalefetin "hezimet" olarak gördüğü açıklamalarla kriz hafifletildi. 10 ülkenin büyükelçisiyle Türkiye'nin oralardaki temsilcileri karşılıklı olarak "persona non grata" ilan edilmekten kurtuldu.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
"Persona non grata" Latince'de "istenmeyen kişi" anlamına geliyor ve devletlerarası ilişkilerde bir ülkeye girip orada kalması söz konusu hükümet tarafından yasaklanan yabancı bir kişi için kullanılıyor.
Hukuki açıdan bu terimle yabancı hükümet temsilcileri hedef alınsa da, bazen Tibet'te Yedi Yıl (Seven Years in Tibet) filminde oynayan Brad Pitt gibi ünlüler de hükümetlerin tepkisini çekip "istenmeyen kişi" ilan edilebiliyor.
Ama bir de yakın geçmişten 5 diplomatik olay var ki bunlar ayrıca hatırlanmayı hak ediyor.
300'ü aşkın diplomatı yerinden eden büyük kriz
Böyle bir seçkide yakın dönemin en kapsamlı diplomatik krizinden bahsetmemek olmaz. 66 yaşındaki çifte ajan Sergey Skripal ve 33 yaşındaki kızı Yulia'nın 4 Mart 2018'de Birleşik Krallık'ta zehirlenmesi, "Rus istihbarat memurlarının tarihte karşılaştığı en yüksek sayıda toplu sınırdışı etme" kararlarına neden oldu.
O yaz Dünya Kupası'na ev sahipliği yapmaya hazırlanan Rusya, 18 Mart'ta düzenlenecek seçimler öncesi kendini uluslararası krizin göbeğinde buldu. Dönemin Dışişleri Bakanı Boris Johnson, suikast emrini Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in bizzat vermiş olabileceğini söyledi.
Olay sonrası bir ay içinde diplomatik gerilimin tavan yapmasıyla yaklaşık 30 ülkede görev yapan 153 Rus diplomat sınırdışı edildi. Rusya da bu ülkelere birebir mütekabiliyetle yanıt verdi. Birleşik Krallık'ta sayı 23'te kalırken, dayanışma gösteren ABD 60 kişiyi persona non grata ilan etti. Ukrayna 23, NATO 7, Almanya ve Fransa'ysa dörder diplomatla trafiğe katkıda bulundu.
Peki ne olmuştu? Bazıları bunları ve daha fazlasını BBC yapımı "The Salisbury Poisonings" (Salisbury Zehirlenmeleri) adlı üç bölümlük mini diziden biliyor olabilir ama bir daha hatırlatalım.
Batılı istihbarat örgütleri için de çalışan eski Rus ajanı Sergey Skripal ve kızı Yulia, Birleşik Krallık'ın Salisbury kentindeki bir bankta bilinçsiz halde bulunmuştu. Skripal'in evine gönderilen polis memuru Nick Bailey de rahatsızlandı.
Hızlıca yürütülen araştırmayla zehirlenmeden sorumlu maddenin Rus yapımı Noviçok sinir gazı olduğu tespit edildi. Zehrin özellikle Skripal'in evinin kapısında yoğunlaştığı gözlemlendi.
Tam herkes iyileşti denirken 30 Haziran'da da yaklaşık 10 kilometre uzaklıkta aynı zehri taşıyan bir parfüm şişesi iki kişiyi kötü etkiledi. Dawn Sturgess 8 Temmuz'da yaşamını yitirirken Charlie Rowley kurtuldu.
Birleşik Krallık, Rus askeri istihbarat kurumu GRU'dan üç kişiyi olayla ilgili olarak suçluyor. Sergey Fedotov adını kullanan Denis Sergeev, Anatoliy Chepiga kod adlı Ruslan Boşirov ve Aleksandr Petrov diye de bilinen Aleksandr Mişkin'in Rusya'da olduklarına inanılıyor.
Çifte ajan Sergey Skripal ve kızı Yulia'yı zehirledikleri iddia edilen Ruslan Boşirov ve Aleksandr Petrov, olayın gerçekleştiği sırada Salisbury'de turistik amaçla bulunduklarını savundu (AA)
Moskova iddiaları reddederken devlet medyası da olayın dünyayı Rusya'dan soğutmak için düzenlenmiş bir komplo olduğu iddialarını yaydı.
2018'de Rusya'da bin 600 kişiyle yapılan bir ankete göre Rusların yüzde 28'i olaydan Birleşik Krallık'ın istihbarat servislerinin sorumlu olduğuna inanıyordu. Zehirlenmeyle ilgili Moskova'yı suçlayanlar yüzde üçte kaldı.
20 Ağustos 2020'de muhalif lider Aleksey Navalni, Rusya içinde uçarken fenalaştı. Almanya'da tedavi altına alınan isimle ilgili haberlerde Noviçok'un adı geçti.
Son olarak geçen ay Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Birleşik Krallık'a sığınan eski Rus casus Aleksander Litvinenko'nun 2006'da Rus ajanları tarafından zehirle öldürüldüğü sonucuna vardı.
Bütün krizlere rağmen Batı Moskova'yı suçlamaya, Rusya'ysa bütün bu olanların dev komplolar olduğunu söylemeye devam ediyor.
Skripal ve kızıysa artık yeni kimlikleriyle Yeni Zelanda'da yaşıyor.
Çocuk kaçıran diplomat krize neden oldu
Paavo Salonen ve oğlunu Finlandiya medyası zaman zaman hatırlıyor (Ilta Sanomat)
Rusya 2008'de de bu kadar ciddi olmayan ancak çıkış sebebiyle dikkat çeken bir başka krizle daha boğuştu.
Finlandiyalı bir babayla Rus ve Estonyalı bir annenin çocuğu olarak 2003'te Finlandiya'da dünyaya gelen Anton Salonen, yalnızca 6 yıl sonra adını tüm dünyaya duyuracaktı.
Çiftin arasındaki ipler gerilince anne Rimma, çocuğu 2008'de Rusya'ya götürdü. Finlandiya'daki mahkeme babadan izin alınmadan götürülen çocuğun kaçırıldığını belirten bir karar aldı ve velayeti babaya verdi. Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukukî Veçhelerine Dair Lahey Sözleşmesi'ne dayanarak Avrupa çapında çıkarılan arama emri, bu sözleşmeye taraf olmayan Rusya'da geçerli olmadı.
Anne ve çocuğun izini Rusya'nın Balahna bölgesinde bulan baba, yasal girişimlere başladı. Annenin verdiği bilgilerin yanlış olduğunu ispatlayarak Anton'a verilen Rus vatandaşlığını iptal ettirdi.
12 Nisan 2009'da kaçırılan Anton, St. Petersburg'daki Finlandiya Konsolosluğu çalışanlarının yardımıyla saklandı. Ufak çocuk, 8 Mayıs'ta konsolosluk çalışanı Simo Pietiläinen'in kullandığı diplomatik otomobilin bagajında Finlandiya'ya kaçırıldı.
Olayı duyan Rus yetkililer harekete geçti. Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un açıklama talebini 20 Mayıs'taki diplomatik nota izledi. 8 Haziran'da Rusya Dışişleri Bakanlığı'na çağrılan Finlandiyalı büyükelçiye Simo Pietilainen'in persona non grata ilan edildiği bildirildi.
Finlandiya Cumhurbaşkanı Tarja Halonen konsolosluk görevlisini kınarken aynı ülkenin dışişleri bakanı Alexander Stubb eylemi savundu. Medyada pompalanan Rusya-Finlandiya gerginliği bir süre sonra duruldu.
Çocuğun velayeti babada kalırken Finlandiya'ya dönen anneye para cezası verildi. Rusya'ysa 2011'de mevzubahis Lahey Sözleşmesi'ni kabul etti.
"Persona non grata" enternasyonalizmi
1999'da Venezuela'da iktidara Hugo Chávez'in gelmesiyle etkilerini hissettirmeye başlayan "sol dalga" ilerleyen yıllarda neredeyse tüm Latin Amerika'da liderleri de değiştirmişti.
"21. Yüzyılın sosyalizmi"ni kurmaya talip olan isimlerden biri de Bolivya'daki Sosyalizme Doğru Hareket'in lideri Evo Morales'ti. 2006'da ülkede ilk kez bir yerlinin devlet başkanı seçilebileceğini gösteren Morales, 2008 eylülünde ABD'nin La Paz Büyükelçisi Philip Goldberg'i ''persona non grata'' ilan etti. Yetkililer, Goldberg'i özellikle ülkenin doğusundaki isyancıları kışkırtmakla suçladı.
ABD de cevaben Bolivya'nın Washington Büyükelçisi Gustavo Guzman'ı istenmeyen kişi yaptı.
İşte tam bu noktada enternasyonalizm devreye girdi ve Chávez de hemen Amerikalı Patrick Duddy için aynı kararın alındığını açıkladı. Kendi ülkelerinde ABD destekli bir askeri darbe planını açığa çıkardıklarını söyleyen Venezuela lideri, Evo Morales'le dayanışma sergilediklerini de vurguladı. Bolivya'da Morales'e muhaliflerin iktidara gelmesi durumunda, orada yapılacak silahlı direnişi destekleyeceğini sözlerine ekledi.
ABD'de George W. Bush dönemi sonrasında Chávez, Obama'nın aynı ismi büyükelçi olarak atamasını kabul etti.
Bolivya'da ise 2019'daki seçimlerin ardından muhaliflerin şiddet eylemlerine dönüşen protestoları, polisin isyanı ve ordunun çağrısıyla istifa etmek zorunda kalan Morales'in gidişi dahi ilişkileri eski seviyeye çekemedi. Bolivya 11 yıl sonra ABD'ye büyükelçi atasa da Washington, maslahatgüzardan daha üst seviyede bir diplomat görevlendirmedi.
BM Özel Raportörü Falk, İsrail'e alınmadı
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi, 26 Mart 2008'de ünlü ABD'li hukukçu Richard Falk'u 1967'den beri işgal altındaki Filistin topraklarındaki İnsan Hakları Özel Raportörü olarak atadı.
47 üyenin oy birliğiyle alınan karar, İsrail ve ABD'nin tepkisini çekti. İsrail'in BM Büyükelçisi İshak Levanon, ülkesinin Gazze'deki Filistinlilere yönelik tutumuyla Nazi Almanyasının Yahudilere yaptıklarıyla paralellikler kuran Falk'un objektif olamayacağını öne sürdü. Sonradan Trump'ın ulusal güvenlik danışmanı olarak göreceğimiz John Bolton da Falk'un tarafsız bir değerlendirme yapmak yerine İsrail'e karşı daha fazla kanıt bulmak için çalışacağını ifade etti.
Filistin cephesinden yapılan açıklamadaysa bu görevlendirme övülürken "dünyanın her yerindeki Yahudileri temsil ettiği iddiasındaki İsrail'in uluslararası hukuk alanında 54 kitaba sahip Yahudi bir profesöre" karşı çıkmasının çelişkisine dikkat çekildi.
15 Aralık'ta Ben Gurion Havalimanı'na inse de alınmayan Falk, Batı Şeria ve Gazze'deki insan hakları ihlallerini yerinde belgeleyemedi.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP) -
2/30
13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP) -
3/30
12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters) -
4/30
11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP) -
5/30
10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters) -
6/30
9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP) -
7/30
8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP) -
8/30
7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP) -
9/30
6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP) -
10/30
5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP) -
11/30
4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP) -
12/30
3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP) -
13/30
2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters) -
14/30
1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP) -
15/30
31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP) -
16/30
30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP) -
17/30
29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP) -
18/30
28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP) -
19/30
27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters) -
20/30
26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters) -
21/30
25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters) -
22/30
24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP) -
23/30
23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP) -
24/30
22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP) -
25/30
21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP) -
26/30
20 Ekim 2024 - İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve eşi Begona Gomez'i tasvir eden bir pankart, başkent Madrid'de hükümeti protesto etmek ve genel seçim çağrısında bulunmak için düzenlenen eylem sırasında İspanyol bayrakları arasında. Bugün Madrid'de bir meydanı dolduran binlerce kişi, sağcı partilerin de destek verdiği bir miting düzenledi. İspanyol bayrakları sallayarak Madrid'in finans bölgesinin kalbindeki Plaza de Castilla meydanında toplanan protestocular "hain" diye bağırarak Sanchez'i istifaya çağırdı. Sağ ve radikal sağla bağlantılı 100'den fazla az bilinen küçük grup, mitinge "Birlik, haysiyet, hukuk ve özgürlük için. Hemen genel seçim!" sloganıyla katıldı (Oscar Del Pozo/AFP) -
27/30
19 Ekim 2024 - Cadılar Bayramı öncesinde zombi kılığına giren bir sanatçı, Güney Kore yapımı korku filmi Zombi Ekspresi'nden (Train to Busan) ilham alan "Zombi Şinkansen" hızlı treninde performans sergiliyor. Japonya'nın Tokyo'yla Osaka arasında giden treninin kiralanan vagonunda, "yaşayan ölülerle" karşılaşmaya hazır 40'a yakın heyecan meraklısı vardı. Organizatörlerin koltuklara yerleştirdiği oyuncular, performans kapsamında korkunç bir dönüşüm geçirerek diğer yolculara "saldırmaya" başladı. Etkinlik organizatörü Kenta Iwana, "normalde güvenli ve huzurlu olan yolculuğun bir anda kaosa sürüklenişini canlandırmak istediklerini" söyledi (Kim Kyung-Hoon/Reuters) -
28/30
18 Ekim 2024 - Filistinliler cuma namazı kılarken bir kişi, İsrail'in saldırıları sırasında yıkılan Büyük Ömer Camisi'nin kalıntıları arasında yürüyor. Memlük ve Osmanlı döneminin mimari özelliklerini taşıyan caminin yaklaşık 1400 yıllık bir geçmişi var. Bir diğer adıyla Gazze Ulu Cami, Gazze'nin en eski, Filistin'in de üçüncü en büyük camisiydi. Bu cami, bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalarda enkaza dönen tarihi alanların en çarpıcı örneklerinden biri (Dawoud Abu Alkas/Reuters) -
29/30
17 Ekim 2024 - İngiliz pop müzik grubu One Direction'ın eski üyesi Liam Payne, Arjantin'de kaldığı otelin üçüncü katından düştükten sonra hayatını kaybetti. Arjantin Polisi, Payne'in başkent Buenos Aires'te Casa Sur adlı otelde kaldığını, "uyuşturucu ve alkol tesiri altında olma ihtimali bulunan agresif bir adam" hakkında gelen şikayet üzerine otele gittiklerini açıkladı. Arjantinli sağlık yetkilileri, otopsi yapılacağını belirtti (Agustin Marcarian/Reuters) -
30/30
16 Ekim 2024 - İtalyan lüks marka grubu Prada ve Houston merkezli girişim Axiom Space, NASA'nın Artemis 3 Ay misyonunda kullanılacak bir uzay giysisinin tasarımını İtalya'nın Milano kentinde tanıttı. NASA'nın Ay'ın güney kutbuna gerçekleştireceği ilk insanlı görevde Ay'da yürüyen astronotlar bu kıyafeti giyecek. Artemis 3 görevinin Eylül 2026'da gerçekleştirilmesi bekleniyor (Marco Bertorello/AFP)
İsrail'in Falk'u ülkeye almaması dünya basınında haber oldu ancak yeterli tepkinin gösterildiğini söylemek oldukça güç. İsrail'e yapılan çağrılar herhangi bir yaptırımın caydırıcılığını taşımayınca 27 Aralık'ta İsrail, Hamas saldırılarına yanıt verdiğini duyurarak bini aşkın kişiyi öldürdüğü Gazze Savaşı'nı başlattı.
Falk, yaklaşık üç hafta süren operasyonlar sırasında çok büyük savaş suçları işlenmiş olabileceğini vurguladı. Yazdığı raporlarda da Tel Aviv yönetiminin Filistinlilere zulmünü belgelese de İsrail 6 yıllık görev süresi boyunca hiçbir zaman onu ülkeye kabul etmedi.
Independent Türkçe'nin konuyla ilgili sorusuna yanıt veren Falk, şu ifadeleri kullandı:
Bir Birleşmiş Milletler üyesi olan İsrail, resmi BM görevlerinde işbirliği yapmak gibi bir yasal yükümlülük taşımasına rağmen, sürdürdüğüm BM görevini yerine getirmek için ülkeye girmeme hiçbir zaman izin vermedi.
Sınırdışı edilmemden daha rahatsız edici olansa BM üzerindeki gözdağı etkisiydi. Bu kararı tersine çevirmek ya da protesto etmek için hiçbir şey yapılmadı.
İsrail'in engeline İrlandaca engel oldu
Yine İsrail'de daha yakın tarihli bir örnekse ilginç bir başarısızlık öyküsü oldu.
Dublin Şehir Konseyi, 9 Nisan 2018'de iki önerge birden kabul ederek İsrail'in tepkisini çekti. Bunlar İsrail üstünde siyasi baskı kurmayı amaçlayan BDS (Boykot, Tecrit ve Yaptırımlar/Boycott, Divestment and Sanctions) Hareketi'ni överken son iki haftada Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerlerinin 30'u aşkın Filistinliyi öldürmesine karşı da İsrail'in Dublin Büyükelçisini sınırdışı etmesi çağrısı yapmıştı.
Bu gelişmeleri duyuran Dublin Belediye Başkanı Mícheál Mac Donncha, önce ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıma kararını; barış, uzlaşma ve adalete hizmet etmeyeceğini belirterek eleştirdi. Sonra da Batı Şeria'daki Filistin yönetiminin daveti üzerine ertesi gün bölgeye giderek Kudüs'ün statüsü hakkında bir konferansa katılacağını açıkladı.
İrlanda'dan gelen haberleri büyük tepkiyle karşılayan İsrail yönetimi, Tel Aviv'deki havalimanını kullanacak olan İrlandalının ülkeye sokulmayacağını 10 Nisan'da dünyaya duyurdu. Gerekçe olarak da Mac Donncha'nın BDS hareketini destekleyen Dublin merkezli İrlanda Filistin Dayanışma Kampanyası'yla (IPSC) bağları gösterildi.
Aynı günün akşamı İsrail İçişleri Bakanlığı'nın Mícheál Mac Donncha'nın ülkeye girmesine izin verilmeyeceğini açıkladı. Ancak bir de bakıldı ki, İrlandalı çoktan Tel Aviv'deki havalimanından Batı Şeria'ya geçmişti bile. Makamının resmi Twitter hesabında İsrailli yetkililerin beceriksizliğini ortaya koyan bir paylaşım yaptı.
I can confirm I am in Ramallah and preparing for tomorrow's conference. https://t.co/b8LVLF193y
— Lord Mayor of Dublin (@LordMayorDublin) April 10, 2018
İçişleri Bakanlığı'ndan ilk yapılan açıklamada Mac Donncha'nın, ismi ülkeye alınmayacaklar listesine eklenmeden İsrail'e girmeyi başardığı söylendi. Sonra geri adım atılarak hata itiraf edildi.
Mícheál MacDonncha listeye unvanı "Ardmhéara" ile birlikte kaydedilmiş, pasaportunda İrlandaca "Dublin Belediye Başkanı" anlamına gelen bu ifade bulunmayınca da hiç fark edilmeden İsrail'e girmeyi başarmıştı.
İrlandalı konferansa katıldı. İsrail İçişleri Bakanı Aryeh Deri, ona dönüş yolunda gelecekte İsrail'e giremeyeceğini bildiren bir mektup vereceklerini söyledi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Facebook'ta yaptığı paylaşımla öfkesini yansıttı:
Dublin Belediye Başkanı Donncha, Ramallah'taki İsrail karşıtı bir konferansa katıldığı için kendinden utanmalı.
© The Independentturkish
