İfşacı olan eski bir Facebook çalışanı, teknoloji devi aleyhinde bir dizi ifşada bulunduktan sonra kimliğini açıkladı.
Pazar günü CBS’in 60 Minutes programında konuşan Frances Haugen sosyal ağın defalarca "büyümeyi güvenliğe" tercih ettiğini ve "toplumlarımızı paramparça ettiğini" söyledi.
Haugen yarın (5 Ekim) Senato’nun alt komisyonlarından birinde, Instagram’ın gençlerin akıl sağlığı üzerindeki etkisi üzerine yapılan, Facebook'a ait araştırmayla ilgili duruşmada ifade verecek.
Frances kim ve ne yaptı?
Önceki aylarda şirketten ayrılmadan önce Haugen, Facebook’un yanlış bilgi ekibinde ürün sorumlusu olarak çalışıyordu.
Son üç haftadır Wall Street Journal, Facebook Dosyaları olarak bilinen bir dizide, Haugen’in işten ayrılmadan önce kopyaladığı iç yazışmaları ve belgeleri aktarıyor.
37 yaşındaki Iowalı veri bilimcisi, lisans diplomasını bilgisayar mühendisliğinde aldıktan sonra Harvard’da işletme bölümünde yüksek lisans yapmış.
Google ve Pinterest dahil farklı şirketlerde çalışan Haugen, CBS’e "Birçok sosyal ağ gördüm ve Facebook'ta işler daha önce gördüğüm her şeyden ciddi anlamda daha kötüydü" dedi.
Sızdırılan belgelerde ne var?
Haugen belgelerin, Facebook’un gençler ve siyasi açıdan istikrarsız ülkelerde yaşayanlar da dahil kullanıcılarının güvenliğinin ve refahının önüne kârı koyan algoritmalar kullandığını kanıtladığını dile getirdi.
"Facebook tekrar tekrar algoritmalarını para kazanmak gibi kendi çıkarları için en uygun hale getirmeyi seçti" diyen Haugen, binlerce sayfalık kanıtın şirketin nefret, şiddet ve yanlış bilgiyle çevrimiçi mücadelede ilerleme kaydettiğine dair yalan söylediğini gösterdiğini de ekledi.
Haugen’e göre bu yıl yapılan bir araştırma, Facebook’un "bu işte dünyanın en iyisi olduğu halde nefretin yüzde 3 ila 5’i, şiddet ve tahriğin yüzde 1'inin onda 6’sı gibi düşük bir kısmına işlem uygulayabildiğini tahmin ettiğini" belirtiyor.
Veri bilimci, Facebook’un ABD seçimleri sırasında yanlış bilgiyi azaltmak için güvenlik sistemlerini sadece geçici süreliğine faal hale getirerek ocakta gerçekleşen Kongre Binası ayaklanmasının büyümesine yardım ettiğini de ekledi.
Haugen, CBS’e "Facebook’un bugün var olan hali toplumlarımızı paramparça ediyor ve dünyanın dört bir yanında etnik şiddete yol açıyor" dedi.
Sızdırılan diğer belgeler, şirket hissedarlarından bazılarının Facebook’a dava açtığını da gösteriyor. Davaya neden olan esas şüphe, şirketin Cambridge Analytica veri skandalını çözmek için ABD Federal Ticaret Komisyonu’na yaptığı yaklaşık 45 milyar TL'lik ödemenin Facebook CEO’su Mark Zuckerberg’i kişisel yükümlülükten koruma amacı taşıması.
Peki ya Instagram?
Fotoğraf ve video temelli sosyal ağ platformu Instagram’ın sahibi Facebook, Instagram’ın gençler için "toksik" bir yer olduğu sonucuna ulaşan şirket içi bir araştırma yaptı. Fakat araştırma bulgularını yayımlamadı.
Wall Street Journal tarafından haberleştirilen slaytlara göre, ankete katılan genç kızlardan yüzde 32’si vücutları hakkında kötü hissettiklerinde Instagram’da başkalarının fotoğraflarına bakmanın daha kötü hissettirdiğini söyledi.
Facebook ne diyor?
Şu anda Facebook’un Küresel İlişkiler Başkan Yardımcısı olarak çalışan eski Liberal Demokrat lider Nick Clegg, geçen hafta ABD senatörlerine verdiği ifadede sızdırılan belgelerin platformun gençler üzerindeki olumlu etkilerini öne çıkaramadığını söyledi.
Clegg, CNN’de suçlamaların insanlara "yanlış bir avuntu" verdiğini söyleyerek Facebook’un Kongre Binası ayaklanmasından sorumlu olduğu imalarını eleştirdi.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
https://www.independent.co.uk/news/world
Independent Türkçe için çeviren: İrem Oral
© The Independent
