Gökbilimciler, ölü bir yıldızın canlı bir yıldızla çarpışmasının neden olduğu bir patlamanın kanıtını buldu. Uzmanlara göre bu, yeni bir süpernova türünü ortaya çıkardı.
Bilim dünyasında iki büyük süpernova türü olduğu biliniyor. Bunlardan ilkinde, Güneş'in kütlesinin 10 katından büyük yıldızlar, kendi içine çökerek geride nötron yıldızları veya kara delikler bırakıyor. "Termonükleer süpernova" diye bilinen ikincisinde ise Güneş'in kütlesinin 8 katından daha az kütleye sahip yıldızlar, zamanla yanarak arkalarında beyaz cüce denilen yoğun bir çekirdek bırakıyor.
Ancak yeni araştırmada bilim insanları, ilk kez gözlemlenen bir süpernova türü ortaya koydu. Hakemli bilimsel dergi Science'ta yayımlanan bulgulara göre yeni süpernova, kara delik ya da nötron yıldızı olduğu düşünülen bir gök cismiyle canlı bir yıldızın birleşmesi sonucu ortaya çıktı.
VT J121001+495647 diye adlandırılan bu olay, türünün gözlemlenen ilk süpernovası oldu.
Keşfin ardındaki isimlerden ve Kaliforniya Teknoloji Üniversitesi'nden Gökbilimci Dillon Dong, "Teorisyenler bunun olabileceğini tahmin etmişti" dedi ve ekledi:
Ancak böyle bir olayı gerçekte ilk defa görüyoruz.
Süpernova, ilk kez 2017'de Çok Büyük Gökyüzü Araştırması Dizisi (VLASS) adı verilen gözlemevinde yapılan incelemeler sırasında tespit edilmişti.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Radyo teleskopla yapılan bu gözlemlerde gökbilimciler, çok parlak bir radyo sinyali kaynağını fark etmiş, sonraki gözlemler de bunun bir süpernova olduğunu ortaya çıkarmıştı.
Bunun ardından Dong ve ekibi, VT J121001+4959647'nin 480 milyon ışıkyılı uzaklıktaki bir cüce galakside meydana geldiğini keşfetmişti.
Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'nde görev alan bir diğer araştırmacı Gregg Hallinan, bu patlamayı şu sözlerle açıkladı:
Uzun zaman önce patlayan bir yıldızın kalıntısı, yoldaşına daldı ve onun da patlamasına neden oldu.
Araştırmacılar şimdi patlama hakkında daha fazla bilgi edinmek için VT J121001 + 4959647'yi izlemeyi sürdürmeyi planlıyor. Dong, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulunuyor:
Yeni nesil gökyüzü araştırmaları ve teorik astrofizikteki yeni gelişmelerle, yıldızların her türden beklenmedik davranışlarını keşfedebiliriz.
Kaliforniya Üniversitesi, Santa Barbara'dan Daichi Hiramatsu ve meslektaşları da Haziran 2021'de başka bir süpernova türü keşfettiklerini açıklamıştı.
İki büyük süpernova türünden de bazı özellikler aldığı aktarılan patlama türüne, "elektron yakalayan süpernova" adı verilmişti.
Independent Türkçe, Science Alert, Space
Derleyen: Çağla Üren
