Geçen günlerde medyaya yansıyan haberlere göre ABD'nin Yunanistan'a büyük bir silah hibesine (bağış) hazırlandığı iddia edildi.

İddialara göre Yunanistan Savunma Bakanlığı ile Pentagon arasında karşılıklı hibe dosyalarının hazırlandı. 

Verilecek silah listesi, Başbakan Kiryakos Miçotakis'in ABD'yi ziyaretinden sonra netleşecek.

Medyaya yansıyan haberlere göre ABD'nin Yunanistan'a hibe etmeyi planladığı silahlar arasında şunların yer aldı:

– 9 adet AH-64D Apache saldırı helikopteri.

– 50 adet OH-58D saldırı helikopteri.

– 350 adet M-2A2 zırhlı personel taşıyıcı paletli tank.

– 60 adet MLRS paletli roketatar.

– 120 adet M-109A5 paletli Obüs tipi tank.

–  Μ-198/M-119 kısa menzilli top.

–  HEMTT mühimmat taşıyıcı araç.

–  MRAP zırhlı personel taşıyıcı araç.

Ünal Atabay / Fotoğraf: Independent Türkçe

Emekli Albay AtabayIdan hibenin Yunan ordusuna rakamsal katkıları

Sözkonusu silah hibesi, savunma sanayisi meraklıları, bu konulara kafa yoran emekli askerler ve uzmanlar arasında gündem oldu.

Twitter hesabından bir paylaşımda bulunan 21. Yüzyıl Enstitüsü Strateji Kurulu Üyesi Emekli Kurmay Albay Ünal Atabay, hibenin Yunan ordusuna olan olası katkısını rakamlarla değerlendirdi. 

Atabay, ABD hibesiyle Yunanistan'ın silah gücünün artacağını şu bilgileri vererek anlattı:

- Zırhlı muharebe araç sayısını yüzde 37

- Çok namlulu roket sistemini yüzde 28

- Top/obüs sayısını yüzde 11

- Saldırı helikopter gücünü yüzde 34 artıracağı anlamındadır

"ABD, Yunanistan'ı kullanmak suretiyle Türkiye'yi sıkıştırmak istiyor"

Atabay, Independent Türkçe'ye yaptığı açıklamada, ABD'nin Yunanistan'ı kullanmak suretiyle Türkiye'yi bölgede sıkıştırmak istediğini öne sürdü.

"Bu nedenle Yunanistan'ın silahlandırılmasına ağırlık veriyor" diyen Atabay, "Bu silahlandırma yarışına İsrail, Fransa ve Almanya'da eklemlenmek suretiyle güç dengesini Yunanistan lehine bozmaya çalıştıklarını söyleyebiliriz" dedi.

Yunan Ordusu, bir geçit töreninde / Fotoğraf: greekreporter.com

"Yunanistan'ı vekil güç yapmak istiyor"

ABD'nin Yunanistan'ı bölgede vekil güç olarak kullanmak istediğini öne süren Atabay, iddialarını şöyle sürdürdü:

Türkiye'nin; Suriye, Irak, Libya ve Akdeniz'de geliştirdiği faaliyetleri, Yunanistan üzerinden bir etki yaratarak dizginlemeye çalışmak isteyen bir fotoğrafla karşı karşıyayız. Bir diğer ifadeyle; ABD'nin Türkiye'yi Ortadoğu ve Akdeniz ekseninde ve aynı zamanda Karadeniz'de kendi istediği istikamete zorlamak istemesiyle yakından ilgilidir. Öte yandan Yunanistan'ın ABD'ye çok sayıda üs kullanma fırsatı veriyor olması, Yunanistan'ın adeta ABD'nin müstemlekesi olmasından başka bir şey değildir.

Ercan Çitlioğlu / Fotoğraf: Twitter

"ABD, Yunanistan'a ciddi anlamda silah vermeye başladı"

Başkent Üniversitesi Stratejik Araştırma Merkezi Danışmanı Ercan Çitlioğlu da ABD'nin Yunanistan'a ciddi anlamda silah vermeye başladığını belirterek, hibeyi de bu kapsamda değerlendirdi.

Çitlioğlu, buna karşın ABD'nin Yunanistan'a hibe etmeyi planladığı Apache helikopterlerini geçmişte Türkiye'ye de satmak istediğini ancak bu helikopterlerin sık arıza yapması ve bu durumda yedek parça gerektirmesi nedeniyle Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından tercih edilmediğini söyledi.

"Hibe listesi henüz onaylanmadı, ABD ziyaretinde kesinleşecek"

ABD'nin Yunanistan'a olan silah hibesinin akıllara getirdiği bazı sorular var.

Bu soruları savunma, güvenlik, dış politika gibi başlıklarda araştırmalar yapan Blue Melange analistleri cevapladı.

Blue Melange analistleri, listenin henüz onaylanmadığını ve Yunanistan Başbakanı Miçotakis'in ABD ziyareti ile kesinleşmesinin beklendiğini belirtti.

ABD'nin hibe paketi kapsamında Apache helikopterleri de var / Fotoğraf: savunmasanayist.com

"Özenle seçilmiş bir listeden bahsediyoruz"

Rastgele mi yoksa dengelere dikkat ederek mi yapılmış bu hibe?

Hibe listesi rastgele seçilmemiş, bir yandan direkt Yunanistan Kara Kuvvetlerinin envanterinde olan AH-64A+/DHA, OH-58D, MLRS, M109A5 teçhizatının adedini arttırarak orduyu modernize etmek, öte yandan da çok önemli eksiklikleri olan Leopard 2HEL tank filosuna eş olacak şekilde ZMA, hafif mobil obüs ve zırhlı araç açığını da kapatmaktır. Buradan hareketle özenle seçilmiş bir listeden söz ediyoruz.

"Yunanistan, Türkiye tarafından üstlenilen ana üs rolüne oturtuluyor"

Hibe, Türkiye - Yunanistan askeri dengesini etkiler mi?

Öncelikle artık şu bir gerçektir ki Yunanistan ABD ve NATO için soğuk savaş öncesinde Türkiye tarafından üstlenilen ana ileri üs ve Karadeniz-Ege-Doğu Akdeniz'in Rusya (ve Avrasya) karşıtı stratejik rolüne oturtulmaktadır.

 Bu bağlamda süregelen F-35A, F-16V, MH-60R, Orion, vs. projelerinin yanında aşağıdaki gelişmelerin kısa-orta vadede olabileceği ve Türkiye'ye çok ciddi tehdit oluşturabileceğini mütalaa etmektedir.

ABD'nin hibe edeceği silahların bir kısmının Yunanistan ile Dedeağaç'ta yapılacak tatbikat kapsamında getireceği sistemler olduğu iddia ediliyor / Fotoğraf:Twitter

ABD'nin Yunanistan'la planladığı diğer savunma projeleri

Mevcut hibe dışında ABD önümüzdeki süreçte Yunanistan'a başka askeri yardımlar da planlıyor mu?

Mevcut hibe dışında olası yardımları var. Bu yardımları şöyle sıralamak mümkün:

- Yeni Nesil Fırkateyn tedarik projesi için orta vadede MMSC çözümünü sunmak uzun vadede FFG-X projelerine ortak etmek.

- Geçiş dönemi için 2-4 Arleigh Burke Aegis Hava Savunma Destroyerlerini NATO görev gücü kapsamında FMF üzerinden kiralamak.

- KC-135R tanker uçak hibesi.

-  ABD tarafından konuşlu MQ9 Reaper filolarının sayısını arttırmak.

-  BAE envanterinde yer alan Mirage 2009 filosunun BAE EDGE silah sistemleri ile modernize ederek Yunanistan'a hibe edilmesi.

-  Daha fazla CH47 ve S70B hibesi.

- UH1H/AB205A yerine UH60M hibesi.

-  Yunan hava ve kara kuvvetlerini FMS (Yurtdışı askeri satışlar) ve FMF (Yabancı Askeri Finansman) üzerinden İsrail yapımı ABD menşeili silah mühimmat ve drone sistemleri ile donatmak.

"Yunanistan'ı NATO üzerinden Doğu Akdeniz'in patronu yapacaktır"

Kimi çevreler eski sistemlerin hibe edilse bile sonra yedek parça masrafı ile daha pahalıya geldiğini iddia ediyor. Hibeler faydalı mı yoksa zararlı mı?

Hibe ürünler eski teknoloji içerdikleri ve üretim hattında olmadıkları için idamesi ve lojistiği son derece pahalıdır. Bununla beraber, AH-64D başta olmak üzere birçok ürünün güncel versiyonları halen üretimdedir ve bu hibe ile alınacak ürünlerin modernize edilmesi çok daha ucuz ve maliyet-etkindir. Bununla beraber eğer Yunanistan bütçe sebebi ile A330-200 MMTR alamıyor ise Türkiye gibi hibe KC-135R alması ve güncelleştirip kullanması iyi bir kısa vade çözüm olur. Arleigh Burke kiralayıp bunun maliyetini de FMF üzerinden sağlatmak Yunanistan'ı NATO üzerinden Doğu Akdeniz'in patronu yapacaktır. Sonuçta bu hibe paketini basit bir hibe olarak görmemek, aksine çok daha büyük paketlerin ve gelişmelerin ayak izleri olduğunu algılamalıyız. Bu gelişmelerde sadece ABD değil karşımızda yer alan büyük paktın her birinin olduğunu da unutmamak lazım.

TSK, son yıllarda hibe yoluyla silah alımını tercih etmiyor / Fotoğraf: AA

"Türkiye, hibe almama yolunu seçti"  

Türkiye hibe alımına artık sıcak bakmıyor mu?

Türkiye ve Yunanistan ayrı kulvarlarda yer alan, eski hinterlantlarına hakim olmaya çalışan iki bölgesel güç olup Türkiye 2016-2020 dönemini ofansif Yunanistan ise defansif geçirmiştir. Bu dönemde Türkiye savunma sanayii yapılanmasını ve yerli-milli ürün geliştirme gayretlerini azami seviyeye çekmek için olağanüstü bir gayret içerisindedir. Yunanistan ise küçük ve sorunlu ekonomisi ile savunma sanayiinde bir önceliği yoktur. Bunların ötesinde Türkiye genleşen jeopolitik aksiyonlar geliştirirken komşu ve bölgesel hemen tüm ülkeleri, küresel güçleri karşısında bulmuş; yaptırımlar, ambargolar ve hem ihracata hem TSK ihtiyaçlarına yönelik saklı-örtülü engellemeler ile karşılaşmıştır. Bu bağlamda Türkiye güçlü ve modern savunma sanayii hedefleri ile artık hibe savunma ürünü almama yolunu seçmiştir.