Sıradışı zebraların güzelliği, "akraba evliliğinin" yan etkilerinden yalnızca biriymiş

"İnsanların baskısı sebebiyle, normal şartlara göre daha fazla farklılaşan popülasyonlar bulduk"

Zebraları anlatması istenen bir kişinin, onu siyah beyaz çizgileriyle tarif etmesi epey muhtemel. Ancak yaban hayatında bir süredir büyük siyah beneklere sahip ya da altın renkli zebralar da görülüyor. Örneğin Kenya’da 2019’da, koyu kahverengi gövdesini beyaz lekelerin kapladığı yavru zebra görüntülenmişti.

Sıradışı zebralar güzel gözükmesine ve birçok kişinin dikkatini çekmesine rağmen, bir tür anormallik. Melanin pigmentinin üretimini değiştiren genetik mutasyonların yol açtığı söz konusu anormallikler, memelilerde genellikle nadiren meydana geliyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Bu yüzden ABD’deki Kaliforniya Üniversitesi Los Angeles Kampüsü’nden Biyolog Brenda Larison, Uganda’daki Mburo Gölü yakınlarında yaşayan ova zebralarında anormal çizgilere sahip hayvan oranının yüzde 5 olmasını epey şaşırtıcı buldu. Larison, garip çizgilere sahip zebraların merakını kamçıladığını ve nedeninin soy içi üreme olup olmadığını öğrenmek istediğini söyledi.

Larison ve ekibi, Afrika’daki 9 bölgeden aralarında anormal desenlere sahip 7 hayvanın da bulunduğu 140 ova zebrasına genetik analiz yaptı.

Bilim insanları, daha küçük ve izole zebra popülasyonlarında genetik çeşitliliğin az olduğunu tespit etti. Bulgular, söz konusu popülasyonlarda anormal çizgili zebraların doğma ihtimalinin yüksek olduğunu da gösterdi. Bilim insanları, genetik mutasyonların genetik çeşitliliğinin azalmasından kaynaklandığını söyledi.

Soy içi üreme insanların, zebraların yaşadığı bölgeleri ele geçirip habitatlarını parçalamasından kaynaklanıyor. Bilim insanları, genetik çeşitlilik eksikliğinin zebraların görüntüsündeki kusurlukların yanı sıra hayvanlarda hastalıklara ve kısırlığa yol açabileceğini, böylece ova zebralarının neslinin tükenmesine neden olabileceğini düşünüyor.

Ova zebraları, diğer zebra türlerine göre daha çok sayıda bulunuyor. Buna rağmen sayıları 2002’den beri yüzde 25 azalmış durumda. Daily Mail’in National Geographic’ten aktardığına göre, Afrika’daki yaklaşık 500 bin ova zebrası çit, yol ve bina inşası gibi insan müdahalelerinden kaynaklanan habitat parçalanmasından etkilendi. Bu hayvanları daha küçük alanlarda yaşamaya zorluyor ve farklı sürülerle göç edip genetik çeşitliliği artırmayı engelliyor.

 

 

Zebraların ünlü çizgileri açık alanlarda dolaşırken kamuflaj görevi görüyor. Bu yüzden farklı çizgilere sahip zebralar avcılar için daha kolay hedef haline geliyor. Zira görüntülenen benekli zebraların çoğu yetişkin değil küçük.

Öte yandan Larison, hayvanın genetik sağlığı hakkında daha endişeli. Araştırma ekibi, yalnızca kendi içinde üremiş zebralar arasındaki farklılıkları incelemedi. Ayrıca, başka başka bölgelerdeki zebra popülasyonları arasındaki farklılıkları da analiz etti. Larison şöyle konuştu:

İnsanların baskısı sebebiyle, normal şartlara göre daha fazla farklılaşan popülasyonlar bulduk.

Başka bir deyişle, zebralar kendi popülasyonlarında genetik olarak yaklaşıyor. Ancak popülasyonlar arasındaki genetik farklılıklar çoğalıyor. Bilim insanları, bunun yeni bir zebra alttürü meydana getirebileceğini söyledi.

Güney Afrika Ulusal Biyoçeşitlilik Enstitüsü’nden, yaban hayatı genetiği üzerine çalışan Desire Dalton, bu durumun, zebralara büyük hasar verebileceğini söyledi. Bunun sebebi zebraları koruma çalışmaları yapanların, hayvanların diğer popülasyonlarla üremesini sağlamak için yerini değiştirmesi. Dalton “Hangi popülasyonları karıştırabileceğinizden ve hangilerini ayrı tutmanız gerektiğinden gerçekten emin olmalısınız” dedi.

 

Independent Türkçe, Daily Mail, National Geographic

DAHA FAZLA HABER OKU