6 yıldır tartışmaların odağında olan proje: Çamlıca Camii

Düzenlenen yarışmadan, yapım sürecindeki firmaların iflasına, Karamollaoğlu'nun itirazından TMMOB'un tepkisine... Çamlıca Camii, son yılların en çok konuşulan projesi oldu

Yapımı 6 yıl süren  Çamlıca Camii bugün resmi olarak açılıyor / Fotoğraf: İHA

Yapımına 29 Mart 2013'te başlanan Çamlıca Camii  Regaib kandilinde ibadete açılmıştı, bugün Cuma namazıyla da resmen açıldı. 

63 bin kişinin aynı anda ibadet edebileceği bir kompleks olarak tasarlanan ve 6 Ağustos 2013 günü temelleri atılan cami, projesinin başlamasından bu yana tartışmaların odağı oldu.

İlk tepki, cami için mimari bir yarışma düzenleneceği haberi üzerine TMMOB Mimarlar Odası'ndan geldi. Açıklamada "Özgün ve kendisi İstanbul'un simgelerinden olan tepenin asla ve hiçbir koşulda yapılaşmaya açılmaması, bir kamu değeri, bir doğal sit alanı olarak korunması ve yaşatılması düşüncesi göz ardı edilerek bu eşsiz değerin korunması fikri yok edilmiştir" denildi.

 Cami inşaatına bir tepki de Yeni Şafak gazetesinden gelmişti. Dücane Cündioğlu'nun "Çamlıca için yakarış" başlıklı yazısı gazetenin sürmanşetinden anonslanmış ve tam sayfa olarak yayınlanmıştı.

 

 

Cündioğlu, uzun yazısında şu ifadeleri kullanmıştı:

"Tasannu olarak anlaşılmak korkusu bulunmasaydı yalvarırdım, yapmayınız derdim, kıymayınız. Bu ülkenin, bu şehrin çocuklarını yıllarca başlarını öne eğdirecek bir ucubeyle sınamayınız. Ya Kahhar! zikrine bizi muhtaç hale getirmeyiniz, bilakis bırakınız da o besmele'nin edasında bizlerin de sadası olsun, diye yakarırdım. Bizlerin, yani Türkiye'nin.  Ağa oğlu, beğ oğlu olsanız, susar, ima'yı bile zül addederdik. Firavunlar gibi gururdan gökleri delen sözde azametiniz secdelerde hak ile yeksan olacak nasılsa deyû akibetinizi sabırla beklerdik. Ama değilsiniz, iyi biliyoruz, oylarımızla bizleri yönetmenize bizler izin veriyoruz çünkü. Yanlış anlamayınız, sadece sizi seçen oylarımızla değil, bütün oylarımızla. Oylarımızla, yani bu ülkede yöneticilerin seçimle gelip gitmelerine olan inancımızla."

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "İstanbul'un her yerinden görünsün" diyerek yapımı talimanıtı verdiği cami için bir mimari yarışma açıldı. Yarışmaya 62 eser katıldı. Hiçbiri birinciliğe layık görülmedi.

Birçok mimarın estetik kaygılarla karşı çıktığı Çamlıca Camii projesini, Kahramanmaraş'ta yaptığı cami Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından beğenilen Mimar Hacı Mehmet Güner hazırladı. Mimar Güner, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı müşaviri olarak atandıktan sonra çok konuşulacak bu projeyi hazırlama başladı.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Cumhuriyet tarihinin en büyük cami kompleksi olarak kabul edilen Çamlıca Camii'nde, 11 bin metrekare büyüklüğünde Türk İslam eserlerinin yer alacağı bir müze ile 3 bin 500 metrekare büyüklüğünde bir sanat galerisi yer alıyor. Komplekste ayrıca sanat atölyeleri, kütüphaneler ve konferans salonları, 3 bin 500 araç kapasiteli katlı bir otopark bulunuyor.

Avizesi 7 ton

Çamlıca Camii külliyesinde ibadete gelenlerin rahat hareket etmeleri için 24 yürüyen merdiven ile 27 asansör yer alıyor. 

Bu arada daha önceden Çamlıca Camii’nin kubbesinin altına yerleştirilen 7 ton ağırlığında 3 kattan oluşan dev avize ise testleri tamamlanarak kullanıma hazır hale getirildi. İç içe geçmiş halkalar şeklinde olan dev avizenin en geniş bölümü 32 metre çapında, diğer halkalar ise 24 ve 16 metre çapında. Camide ayrıca 10 metre çapında 4 avize daha bulunuyor.
 


Dünyanın en büyük alemine sahip

Çamlıca Camii 7 metre 77 santimetre boyundaki dünyanın en büyük alemine sahip. Çamlıca cami ayrıca kubbe kemerlerinin iç kısmına takılan 220 metre boyunda “Fetih Suresi”yle dikkat çekiyor. Caminin 72 metre yüksekliğinde 35 metre çapında dev ana kubbesi bulunuyor. Cami 4’ü 107.1 metre, 2’si ise 90’ar metre uzunluğunda 6 minareye sahip. Çamlıca Camii bir afet anında sivil savunma anlamında kapalı alanları ile 100 bin kişiyi barındıracak şekilde planlandı.

İlk firma çekildi, ana yüklenici ve halı şirketi konkordato ilan etti

110 milyon dolara mal olan inşaat süresince, projenin başında işin içinde yer alan iki firmadan biri olan Özkar İnşaat projeden çekildi. Projenin ana yüklenicisi Hedef Yapı, ekonomik sorunlarla baş edemeyince önce konkardato ilan etti ardından iflas etti. Caminin halılarını döşeyen Avşar Halı da konkardoto isteyen şirketler arasında yer aldı.

Regaib Kandili'ne denk gelen 7 Mart 2019'da ibadete açılan Çamlıca Camii ile ilgili tartışmalar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu arasında yaşanan polemikle arttı.

 

 

"Doldursunlar ellerini öperim" diyen Karamollaoğlu'na cevap: Kanuni'ye sor

Karamollaoğlu bir basın toplantısı sırasında "Hangi akıllının aklına Çamlıca Tepesi'ne 60 bin kişilik cami yapmak gelir ya? Bir kere doldursunlar ellerini öperim" ifadelerini kullanınca Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın buna cevabı, "'Çamlıca'da o kadar büyük camiye ne gerek var?' diyorlar ya, sen bu hesabı kalkıp Kanuni'ye, Fatih'e sorsana? Bu camiadan mezun olmuş biri diyor bunu. Sen 'Bu kadar okula ne gerek var?' desene. Zavallı" şeklinde oldu.

Karamollaoğlu, bu çıkışın ardından başlayan ve kendisine yöneltilen "cami karşıtı" ithamlarını reddederek, "israfa karşı olduğu" ve bu nedenle bu eleştirileri yaptığını söyledi. 
 

Karamollaoğlu-Erdoğan.jpg
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile SP Genel Başkanı Karamollaoğlu arasında Çamlıca Camii polemiği yaşandı

 

"Temiz elimi kirletmem"

Ancak Erdoğan'ın Karamollaoğlu'na yönelik eleştirileri devam etti. "Bizi CHP'nin, HDP'nin yaptıklarından ziyade, 2002 yılana kadar beraber yol yürüdüğümüz birilerinin sözleri, duruşları, izlediği politikaları üzüyor" diyen Erdoğan şöyle konuştu:

"Mesela çıkıp 'Hangi akıllının başına İstanbul'da Çamlıca'nın tepesine 60 bin kişilik bir cami yapmak gelir, bir kere doldursunlar ellerini öperim' gibi bir hezeyanı dile getirebiliyor. Ben öptürmem. Çünkü temiz elimi kirletmem. Ey zavallılar, bunlar mühürdür mühür."

Karamollaoğlu'nun çıkışlarının ardından Çamlıca Camii'ndeki cemaat sayısında artış gözlendi. 

 

"Makbul olan mahalle camileridir"

1 Mayıs'ta tekrar kameraların karşısına geçen SP lideri Karamollaoğlu şu ifadeleri kullandı:

"Çamlıca Camii'ni gündeme getirdik. Yer yerinden oynadı. Camiye karşıymışız gibi. Allah'tan korkun be! Bizim ömrümüz bu davaya adanmış. Şimdi camiyi doldurabilmek için seferberlik ilan ettiler. Her yerde bir numaralı meseleleri biz bu camiyi dolduracağız. Doldurun, memnun oluruz. İtirazımız yok ki. Camiye giden insan Allah rızasını kazanmak için gider. Birilerini memnun etmek için giderse hapı yuttu, orada sevap alamaz! Onun için bizce makbul olan mahalle camileridir, mescitleridir."  "Osmanlı'da büyük camiler yapılmamış mı yapılmış ama mahalle mescidleri çok daha öne çıkmış. Neden? Çünkü insan sabahleyin kalktığı zaman süratle hemen camiye gitmek istiyor. Nasıl gidecek? Yürüyüş mesafesindeki bir yere gidecek.Öğle, ikindi, akşam, yatsı bunların hepsi için geçerli. Bunu öyle bir mesele haline getirdiler ki. Biz israf meselesindeki hassasiyeti belirtmek için bunu söyledik sadece."

6 yıldır gündemden hiç düşmeyen Çamlıca Camii, uzun tartışmaların ardından bugün resmi olarak açıldı. 

 

Independent Türkçe

DAHA FAZLA HABER OKU