Yeni bir araştırma, yunusların tıpkı insanlar ve kuyruksuz maymunlar gibi akranlarından farklı besin arama teknikleri öğrenebildiğini ortaya koydu.

Bilim insanları daha önce Batı Avustralya'daki Köpekbalığı Körfezi'nde anne yunusların yavrularına bir dizi teknik öğrettiğini gözlemlemişti. Bu olgu "dikey sosyal aktarım" diye biliniyor.

Bununla birlikte yunusların bu tip yöntemleri öğrenmesinin tek yolunun kuşaklar arası aktarım olduğu düşünülüyordu.

Şimdi Current Biology adlı bilimsel yayında yayımlanan yeni çalışmada yunusların yakın akranlarını izleyerek "kabuk ayırma" adı verilen besin bulma yöntemini öğrenip, kendilerinin de bu yöntemi kullanmaya başladığına işaret ediyor. Bu olguya “yatay sosyal aktarım” deniyor.

Kabuk ayırma, yunusların avları dev deniz salyangozlarının büyük boş kabuklarının içine gizlendiğinde kullandığı bir teknik. Bu besin bulma tekniği yunusların, kabukları su yüzeyine çıkarıp sıkışmış besinleri sallayarak ağızlarına düşürmek için uzun burunlarını kullanmasını gerektiriyor.

Köpekbalığı Körfezi'nin yunusları 35 yıldan uzun süredir yakından inceleniyor ve bu yöntem bilim insanları tarafından ilk defa 1990'ların ortalarında tespit edilmişti.

Konstanz Üniversitesi'nde İleri Kolektif Davranış Çalışmaları Merkezi'nde çalışan doktora sonrası araştırmacı Dr. Sonja Wild bulguların “şaşırtıcı” olduğunu ve yunus davranışlarına yönelik ileri araştırmalara kapı açtığını söyledi.

Araştırmayı yöneten Dr. Wild, “Yavruların beslenme davranışlarını öğrenmek için 'annenin yaptığını yap' stratejisini izlemesiyle, yunuslar muhafazakar olmaya eğilimli olduklarından bu sonuçlar epey şaşırtıcı" dedi.

Fakat sonuçlarımız yunusların kesinlikle yetenekli olduğunu ve kabuk ayırma örneğinde anne-yavru bağı dışında da yeni besin bulma yöntemleri öğrenme yönünde hareket ettiklerini gösteriyor.

Dr. Wild, "Bu, yunusların değişen ortamlara davranışsal olarak nasıl uyum sağlayabildiğine ilişkin yeni bir anlayışa kapı açıyor, çünkü akranlardan öğrenme yeni davranışların popülasyonlar arasında hızla yayılmasını mümkün kılıyor" diye ekledi.

Çalışma ayrıca yunuslar ve kuyruksuz maymunlar arasında alışkanlıkların benzerliklerine dair ek kanıt sunuyor. Her iki tür de sosyal yollarla öğrenilmiş besin arama davranışlarının birçok örneğini ortaya koyuyor.

Zürih Üniversitesi Antropoloji Bölümü dekanı Profesör Michael Krützen, “Kabuk ayırmanın anne ve yavrular yerine akran yunuslar arasında sosyal olarak aktarılması önemli bir kilometre taşı teşkil ediyor ve besin arama davranışı açısından hem dikey hem de yatay öğrenmeye başvuran bazı primatlarla benzerlikleri vurguluyor. Farklı evrimsel geçmişlerine ve farklı ortamlarda yaşadıkları gerçeğine rağmen hem yunuslar hem de kuyruksuz maymunlar, yenilik ve davranışsal alışkanlıkların aktarılması konusunda yüksek kapasiteye sahip uzun ömürlü, büyük beyinli memeliler” ifadelerini kullandı.

Araştırmanın kıdemli yazarlarından Profesör Krützen, yaklaşık 25 yıldır kuyruksuz maymunların ve deniz memelilerinin sosyal evrimini inceliyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/environment

Independent Türkçe için çeviren: Noyan Öztürk