Katie Myers Smith, Hayden McRobbie, Peter Hajek – The Independent
Elektronik sigara kullanarak sigarayı bırakmayı başaran pek çok kişi var ancak doktorlar klinik araştırmalardan gelecek bilimsel kanıtlar olmadan bu yöntemi öneremiyordu.
Fakat artık bilimsel bir kanıtları var.
Yaptığımız son araştırma elektronik sigaraların gerçekten de sigarayı bırakmak için etkili bir yol olduğunu doğruluyor.
New England Journal of Medicine’de yayımlanan araştırma kapsamında, sigarayı bırakmaya çalışan 900 kişi rastgele iki gruba ayrıldı.
Bir gruba Nikotin Replasman Tedavisi (NRT) uygulandı. Bu tedavi daha çok nikotin sakızı, soluk aldırma cihazı ya da ağız spreyi gibi hızlı bir şekilde etkili olan nikotin bantlarının birleşiminden oluşuyor.
Diğer gruba ise bir ya da iki şişe e-sıvı(*) ile birlikte tekrar doldurulabilir elektronik sigaralar verildi ve aletin nasıl kullanıldığı öğretildi. Ardından gruptakiler hoşlarına giden nikotin etkili ve bu tadı veren, kendi seçtikleri daha fazla malzeme almaya teşvik edildiler.
İki grup da en azından araştırmanın ilk 4 haftasında, haftalık yüz yüze destek aldı.
Çok sık sigara içenler bu alışkanlıklarını bırakmaya çalışırken sigara içme dürtüsü, asabiyet ve neşesiz ruh hali ile mücadele ederken genellikle bir süreliğine berbat hissederler.
Ancak elektronik sigara kullanan grup, bu semptomları NRT uygulayan gruba göre daha az deneyimledi.
Araştırmanın başında iki grup da tedaviyi neredeyse her gün uyguladı.
Zaman içinde güçlü bir fark oluşsa da, elektronik sigara kullanan gruptakilerin yüzde 40 kadarı bir yıl içinde halen elektronik sigara kullanıyordu.
Öte yandan NRT grubundakilerin ise yalnızca yüzde 4’ü nikotin yerine geçen ürünleri kullanmaya devam ediyordu.
Bu kişilerden bir yıl içinde sigara içmeyenlerin oranı, elektronik sigara kullananlarda yüzde 80, NRT kullananlarda ise yüzde 9 oldu.
Sigarayı bırakmayı başaramayanlar arasında, iki gruptan da sigara içme oranlarını en az yüzde 50 kadar azaltan kişiler de çıktı.
Öte yandan uzun süredir sigara içmeyen bir kişi bir yıl boyunca elektronik sigara kullanır ve bu uzun yıllar sürecek bir alışkanlığa dönerse sağlık sorunlarına yol açabilir.
Uzun süreli elektronik sigara kullanımının sağlık açısından riskinin, sigara içmeden kaynaklanan risklere kıyasla yüzde 5’ten daha az olduğu tahmin edilirken, bu durum hala önlenebilir bir risk oluşturabilir.
Araştırmamızdaki sık sigara içme alışkanlığı olan kişilerin sigarayı bırakıp elektronik sigaraya devam etmeleri iyi bir durum olarak ele alınabilir çünkü NRT ile sigarayı bırakan ve uzun vadede bu ürünleri kullanmaya devam eden bağımlı içicilerin yeniden sigaraya başlama riskleri az.
Bu nedenle elektronik sigaranın uzun vadeli kullanımı da sigaraya yeniden başlama riskini azaltabilir.
Ayrıca devam eden elektronik sigara kullanımı, sık sigara içenlerin sigarayı bırakması durumunda sinirli hissetme ve kilo alma gibi genel yan etkilerinden koruyor.
Nadiren konuşulan konulardan biri de şu ki, sigara içen kişilerin bazıları, sigara içmekten gerçekten hoşlanıyor ve elektronik sigara içmek onların bu keyiflerini sürdürmelerine yardımcı olabilir.
Bu eski içiciler tabii ki elektronik sigara yoluyla nikotin kullanmaya halen devam ediyor. Ancak bunun sağlık üzerinde sigara içmek kadar büyük negatif etkileri bulunmuyor. Sigara içmenin sağlık açısından riskleri çoğunlukla yanan tütünden çıkan yanan kimyasallardan geliyor. Ağızdan alınan bir tütün olan snus’u kullanan ve nikotin yerine geçen ürünleri kısa ya da uzun vadeli olarak kullanan kişiler gibi, nikotini yanmadan kullananların sağlıkla ilgili negatif etkilerden de etkilenmediği görülüyor.
Sigara içmek ise orta yaşlı içicilerin ortalama yarısında erken ölüme neden oluyor.
Araştırmanın katılımcılarını izlemeye devam ediyoruz ve sonuç olarak, elektronik sigarayı uzun vadede kullananların ne kadar süreyle elektronik sigara kullanmaya devam ettiklerine, bunun sağlıklarına ne tür bir etkisi olduğuna ve sigaraya tekrar başlama oranlarına dair elimizde bir veri olacak.
Bu süre içerisinde doktorlar sigara içenlere, elektronik sigara içmenin sigarayı bırakmalarına yardımcı olabileceğine dair bilimsel bir kanıt sunabilir.
*Elektronik sigaraların içinde kullanılan propilen glikol, gliserin, su, nikotin ve aroma birleşimine verilen isim e-sıvılar.
Katie Myers Smith üst düzey bir araştırmacı ve araştırma sağlık psikoloğu, Hayden McRobbie halk sağlığı müdahaleleri profesörü ve Peter Hajek, Londra Queen Mary Üniversitesi’nde klinik psikolojisi alanında bir profesör. Bu makale ilk olarak The Conversation’da yayımlandı.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
https://www.independent.co.uk/news/health
Independent Türkçe için çeviren: Sezin Bala
© The Independent