Ahlaksız zeka

"Asıl korkulan, gizliliğin en önemli sebebinin, düşmandan önce dostu şaşırtmak amacıyla gizli kalması amaçlanan büyük yıkıcı silah endüstrilerinin sırlarını korumak olmasıdır"

İzleyiciler, 10 Şubat 2025 Pazartesi günü Paris'teki Grand Palais'de düzenlenen Yapay Zeka Eylem Zirvesi'nin açılış törenine katılıyor / Fotoğraf: AP

Paris'te düzenlenen ve 11 Şubat Salı günü sona eren  yapay zeka zirvesine katılan ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance, izolasyonist, şovenist ve sıkıcı konuşmasıyla Başkan Donald Trump'ı andırıyordu.

ABD'nin diğer ülkelerden üstün olduğu, kendi kendine yetebilen bir ülke olduğu için kendisinden ithalatta bulunduğu ülkelere bile ihtiyacı olmadığı algısı, devam etmesi doğru olmayacak bir konudur.

ABD, Meksika'nın arabaları ve iş gücü, Kanada'nın petrolü, Hindistan'ın beyinleri, ilaçları ve telefonları, Çin'in madenleri, dizüstü bilgisayarları ve giysileri olmadan yaşayamaz.

Vance, atanmasının ardından ilk kez dünyanın karşısına çıktığında, katılımcılara kuru ve kibirli sözlerle hitap etti.

ABD'nin yapay zeka konusunda dünya lideri olduğunu, zirvede kalmaya devam edeceğini ve bu fırsatı asla kaçırmayacağını söyledi.

Sonra diğer konuşmacıları dinlemeden, sanki onların deneyimlerine ve görüşlerine ihtiyacı yokmuş gibi çekildi.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Vance, zirvede temsil edilen Çin'i örtülü olarak hedef alarak, amaçları insanların bilgi altyapısına sızmak ve onu ele geçirmek olduğu için dünya liderlerini, "ucuz teknoloji" sunan "otoriter rejimler" ile anlaşma yapmamaları konusunda uyardı.

Vance bütün bunları DeepSeek şoku hâlâ devam ederken söyledi.

Kaldı ki, Hindistan da her an beklenmedik bir sürprizle dünyayı şaşırtabilir.

Avrupa ise ilk kez, bize "Arap Rönesansı"nın sancılarını hatırlatan bir rönesanstan söz ediyor.

Yapay zeka yarışına kendi terimleri, vizyonu ve felsefesiyle katılıyor, şişirilmiş Amerikan modeli ve muhafazakâr Çin modelinden farklı üçüncü bir yol çiziyor.

Özellikle bu alanda her zaman öncüleri yakalamanın, hatta geçmenin mümkün olduğuna inanıyor.

Amerikan projeleri devasa boyutlarda ve Sam Altman'dan Elon Musk ve Zuckerberg'e kadar liderleri dünyanın hayranlığını kazanıyor.

Ama rahimler doğurgandır ve işte bir anda Çin'de DeepSeek'in kurucusu 39 yaşındaki Liang Wenfeng ortaya çıktı ve yıldızı parladı.

İşte Fransa bize Mistral Al adındaki kendi modelini sunuyor ve başında da yine genç bir adam olan Artur Mensch var.

Mercedes, Siemens, Airbus ve L'Oréal'in de aralarında bulunduğu 60 şirketin yer aldığı bir konsorsiyumun liderliğini yürütüyor.

Avrupa, yapay zeka projesini hayata geçirmek için 200 milyar avro toplayabileceğine inanıyor.

Artur ise meydan okuyor ve Avrupa'nın "muazzam insan becerileriyle" bu açığı kapatacağını, dahası ABD’ye göç eden akılları geri getireceğini, hatta kendilerini çevreleyen kapalı ortam sebebiyle göç edecek Amerikalıları cezp edeceklerini güvenle söylüyor.
 


Bu meydan okuma atmosferi, Avrupalıların Amerikan müttefiklerine karşı duydukları yabancılaşma duygusundan ve asgari düzeyde bile olsa kendileri ile koordinasyon ve iş birliği yapmaktan kaçınmasından kaynaklanıyor.

Zirve sonunda ABD ve İngiltere, Çin, Japonya, Hindistan ve Fransa'nın da aralarında bulunduğu katılımcı tüm ülkelerin mutabakata vardığı ve "yapay zekanın açık, kapsayıcı, şeffaf, etik ve güvenilir olması, herkes için uluslararası çerçeveleri dikkate alması" gerektiğinin altını çizen ortak sonuç bildirgesini imzalamayı reddetti.

Vance, bunun "dönüştürücü bir sektörü, yükselişinin başlangıcında öldürebilecek aşırı bir düzenleme" olduğunu söyledi.

Elbette İngiltere de müttefikini izledi, hem de eski başbakanı Rishi Sunak yapay zeka güvenliğinin savunucusu ve bu konuyu görüşmek üzere bir zirve düzenleme çağrısı yapan ilk kişi olmasına rağmen.

Vance'in daha önce yaptığı ve ülkesinin bu küresel koordinasyon projesinin dışında, ondan daha yüksek ve daha önemli olduğunu söylediği konuşması olmasaydı, iki ülke için gerekçeler bulunabilirdi.

Daha bir ay öncesine kadar yapay zeka, geliştirilmesi maliyetli ve zor olduğu için ABD'nin tek başına zirvede sayılabileceği bir sektördü.

DeepSeek, basitleştirilmiş teknolojileri, makul miktarda enerjiye ihtiyaç duyması ve mütevazı maliyetleriyle tüm dünya, özellikle de Avrupalılar için gerçek bir umut penceresi açtı.

Dahası, genç Avrupalıların gürültülü siyasi reklamlardan uzakta, DeepSeek’teki Çinli meslektaşlarıyla iletişim kurdukları, Sayın Vance hoşlanmasa bile, onlarla deneyim alışverişinde bulundukları anlaşılıyor.

Bu dünyada izolasyon eğilimi ve aşırılık, iktidardaki otoriteler üzerinde hakimiyet kurmuş olsa da gençleri, 19'uncu yüzyıl ve imparatorluklar dönemi korumacılığından gelen yaşlı adamlarına direniyorlar ve başka türlü bir iş birliği ve yakınlaşma arayışındalar.

Ülkelerin de kendilerine özgü emelleri ve sırları olduğunu unutmamalıyız.

Tehlikesinden sürekli bahsettiğimiz yapay zekanın barışçıl yüzü, en çok korkulan yüzü olmayabilir.

Bilakis, asıl korkulan, gizliliğin en önemli sebebinin, düşmandan önce dostu şaşırtmak amacıyla gizli kalması amaçlanan büyük yıkıcı silah endüstrilerinin sırlarını korumak olmasıdır.

 

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

Şarku'l Avsat

DAHA FAZLA HABER OKU