ABD, Ukrayna ve Güney Kore, Kuzey Kore'nin Rusya'ya asker gönderdiğini öne sürüyor.
Son dönemde ABD ve NATO'ya karşı askeri işbirliğini güçlendiren Rusya ve Kuzey Kore ise iddiaları yalanlıyor.
Pyongyang yönetiminin Ukrayna cephesine asker göndermesi sadece Avrupa'da değil, Hint-Pasifik'te de dengeleri etkileyebilir.
Kuzey Kore askerleri Ukrayna cephesinde mi?
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, geçen haftaki NATO zirvesinde Kuzey Kore'nin yaklaşık 10 bin asker ve teknik personeli Rusya'ya göndermek için hazırlık yaptığını iddia etti.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Kiev yönetimine bağlı Ukrayna Stratejik İletişim ve Bilgi Güvenliği Merkezi'nin bu hafta Amerikan medya kuruluşu CNN'le paylaştığı bir videoda, Kuzey Koreli askerlerin Rusya'daki bir askeri üsten üniforma ve teçhizat aldığı öne sürüldü. CNN'in iddialarına göre video, Rusya'nın Çin sınırına yakın Sergeyevka Eğitim Üssü'nde çekildi.
Güney Kore Ulusal İstihbarat Servisi de Rusya'ya şimdiye kadar, aralarında özel harekatçıların da yer aldığı yaklaşık 3 bin asker gönderildiğini ve aralığa kadar bunun 10 bine çıkarılacağını öne sürdü.
ABD Savunma Bakanı Lloyd James Austin, İtalya'nın başkenti Roma'da dün yaptığı açıklamada, Kuzey Kore'nin Rusya'ya asker gönderdiğine dair iddiaları doğruladıklarını savundu:
Rusya'ya giden Kuzey Kore birlikleri bulunduğuna dair kanıtlar görüyoruz. Tam olarak ne yaptıkları henüz bilinmiyor.
Bakan, birliklerin henüz Ukrayna cephesine gönderilmediğini düşündüklerini söyledi.
Ukrayna savaşına nasıl bir etkisi olur?
CNN'in analizinde, "Kuzey Kore'nin savaşa herhangi bir müdahalesi dönüm noktası olabilir" deniyor. Kuzey Kore, 1,2 milyon askerle dünyanın en büyük ordularından birine sahip fakat askerlerin çoğunun savaş deneyimi yok.
Uzmanlar, Pyongyang yönetiminin Rusya'ya asker göndererek bu açığı kapatabileceğine dikkat çekiyor. ABD Hint-Pasifik Komutanlığı Ortak İstihbarat Merkezi'nin eski operasyon direktörü Carl Schuster şu değerlendirmeleri paylaşıyor:
Kuzey Koreli özel harekatçılar, gerçek zamanlı savaş tecrübesiyle, alarm durumundaki bir rakibin saflarına sızma deneyimiyle geri dönecek. Bu da onları daha tehlikeli hale getirecek. Bence Kim Jong-un, rejimi sürdürmek için ihtiyaç duyduğu kaynakları elde etmek amacıyla Rusya'ya birlik gönderiyor, Kore Yarımadası'nda çatışmanın yaklaştığını düşünürse uygulayabileceği dersler çıkarıyor.
Güney Kore ordusundan emekli Korgeneral Chun In-bum da Kuzey Kore'den gelecek destekle Rusların "insan gücünü artıracağı", Kuzey Korelilerin de "para, teknoloji ve deneyim" kazanacağı yorumunu yapıyor.
Çin nasıl bir tutum sergileyecek?
Çin ve Kuzey Kore arasında 75 yıllık bir diplomatik bağ var. Ancak Amerikan gazetesi New York Times (NYT), Pyongyang yönetiminin Rusya'ya asker göndermesiyle bu ilişkinin "sınanacağına" dikkat çekiyor.
Analizde, Pekin yönetiminin, Pyongyang'ın nükleer silah programı ve Güney Kore'ye yönelik tehditleriyle Kuzey Asya'da "istikrarsızlık yaratmasından memnun olmadığına" işaret ediliyor.
Çin'in, ABD'nin aksine Rusya-Ukrayna savaşında arabulucu rolü oynamak istediği hatırlatılırken, müttefiki Kuzey Kore'nin askerlerinin Batılı güçlerle savaşmasının Pekin'in bu pozisyonunu zayıflatabileceği ifade ediliyor. Analizde ayrıca Kuzey Kore'nin Rusya'yla işbirliği içinde güçlenmesinin, Pekin'in Pyongyang üzerindeki etkisini azaltabileceğine de dikkat çekiliyor.
ABD'deki Georgetown Üniversitesi'nden Victor D. Cha, Pekin'in perspektifine dair şunları söylüyor:
Bu durumla ilgili kısa ya da uzun vadede onlar açısından iyi olan hiçbir şey yok.
Nasıl tepkiler geldi?
Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Kuzey Kore'nin asker ya da teknik personel gönderdiğine dair iddiaların gerçeği yansıtmadığını savundu. Peskov, Moskova ve Pyongyang'ın ilişkileri geliştirdiğini fakat bunun "üçüncü ülkelere tehdit oluşturmadığını" öne sürdü.
Kuzey Kore de iddiaları "asılsız söylentiler" diye niteleyerek reddetti. ABD başta olmak üzere Batılı ülkeler, Kuzey Kore'nin Rusya'ya silah ve mühimmat tedarik ettiğini de ileri sürüyor. Moskova ve Pyongyang, bu iddiaları defalarca reddetmişti.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), nükleer programı nedeniyle Kuzey Kore'ye 2006'dan bu yana ekonomik ve askeri yaptırımlar uyguluyor. Güney Kore, Kuzey Kore'nin Rusya'ya asker göndererek bu yaptırımları ihlal ettiğini ve durumun kendilerine tehdit oluşturduğunu savundu:
Kuzey Kore ve Rusya'nın eylemlerinin üzerimizde yaratabileceği potansiyel etkileri anlamak için çeşitli senaryolar geliştiriyoruz.
Seul, Kuzey Kore askerlerinin derhal Rusya'yı terk etmesini isterken, Güney Kore Dışişleri Bakanlığı, Rusya'nın Seul Büyükelçisi Georgiy Zinovyev'i Kuzey Kore askerleriyle ilgili iddialar nedeniyle görüşmeye çağırdı.
Almanya da gelişmelere tepki göstererek, Berlin'deki Kuzey Kore Büyükelçiliği Maslahatgüzarı'nı Dışişleri Bakanlığı'na çağırdı.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby ise Kuzey Koreli askerlerin, Ukrayna cephesine gönderilmesi durumunda "meşru hedef" haline geleceğini bildirdi.
Independent Türkçe, CNN, New York Times, BBC, Guardian, AA