Amerikalı ve belki de Avrupalı ​​seçkinler arasında etkili olan Amerikan Foreign Affairs dergisi, mart/nisan sayısında Ortadoğu'daki olayları, özellikle de Filistin'de olup bitenleri ele alan birden fazla makaleye yer verdi.

Bunlar arasında dikkat çeken iki makale vardı;

Bunlardan ilki, "İki Devletli Çözüm Fikrinin Yeniden Ortaya Çıkışı" başlığını taşıyordu ve önceki resmi görevleri arasında ABD'nin İsrail büyükelçiliğinin de bulunduğu saygın bir isim olan Martin Indyk tarafından yazılmıştı.

Indyk, aynı zamanda İsrailliler ile Filistinliler arasında ilk anlamlı anlaşmayı sağlayan Clinton yönetiminin de aktif bir katılımcısıydı.

İkinci makale ise "Ortadoğu'yu Yalnızca Ortadoğu Düzeltebilir" başlığını taşıyordu ve iki araştırmacı tarafından yazılmıştı; Dalia Dassa Kaye ve Sanam Vakil.

Her ikisi de Amerikan araştırma kurumlarında Ortadoğu meseleleri alanında araştırmacı olarak görev yapıyorlar.

Bunlara bir de İsrailli Haaretz gazetesinin genel yayın yönetmeni Aluf Benn'in "İsrail'in Kendini Yok Etmesi" başlığını taşıyan ve özetle "Filistinlilerle barış olmadan refah ve kalkınmanın imkânsız olduğunu" söyleyen makalesi de eklenebilir.

Derginin ana dosyasında iki devletli çözüm konusuna ilgi göstermesi, Filistin meselesinin dünyada savaş ve barış ile ilgilenen siyasi koridorlardaki tartışma gündemlerine kendisini dayattığı anlamına geliyor.

Meseleyi bu kadar önemli hale getiren ise Batılı çevrelerin "Gazze'de Filistinlilerin haksız yere öldürülmesi" ya da "Filistinlilerin uzun süredir sebepsiz haksızlıklardan dolayı acı çekmesi" olarak adlandırdıkları şeydir.

Zira bunlar, dünyanın gözü önünde yaşanan ve yaşanmaya devam eden katliamı hafifleten ifadelerdir.

Dünya kamuoyu artık Hamas'ın ne yaptığının ya da yapmadığının üzerinde durmuyor, Husilerin, Iraklı Haşdi Şabi'nin ya da diğer küçük aktörlerin çatışmalarına da odaklanmıyor.

Artık daha önemli bir konuya odaklanılıyor;

İsrail kaç Filistinliyi öldürebilir?

Bu katliamlara daha ne kadar tahammül edilebilir?

Bölgede sahne açık ve net; İran-İsrail meselesi, İran'ın İsrail'e Tahran'ın destekçilerinin abarttığı, Tel Aviv ve müttefiklerinin küçümsediği bir saldırı düzenlemesi ardından, İsrail'in İran'a yanıt olarak düzenlediği ve bu kez İranlılar ile müttefikleri tarafından küçümsenen, İsrailliler ve müttefikleri tarafından ise abartılan bir saldırı ile doyum noktasına ulaştı.

Abartı ve küçümseme, her biriyle bağlantılı olan kamuoyunu memnun etmek için farklı taraflarca kullanıldı.

Sonuçta iki taraf, İran ve İsrail, patlak vermesi halinde her iki taraf da bunun nasıl ve ne zaman biteceğini bilemedikleri için "aralarında bir savaşın" imkânsız olduğuna ikna oldular.

İkili, karşılıklı caydırıcılıklarının gücünü ortaya koydular, bu da ikisini, ikisine de pahalıya mâl olacak "uzun bir savaşı sindirecek mideye" sahip olmadıkları denklemine ulaştırdı.

Geriye şu soru kalıyor:

İran, barışı tehdit eden çatışmalar başlatmak için Arap çevresindeki kollarını desteklemeye devam edecek mi?

"Angajman kuralları" olarak bilinen oyunun sınırları dahilinde olduğu sürece bu İsrail için bir endişe yaratmıyor fakat buradan alınacak ders şu:

Bu kuralları ihlal eden, İranlı bir taraf olsa bile cezalandırılacaktır!

Buradan çıkarılacak ders de şudur:

Siz geri dönerseniz biz de geri döneriz.

Peki, ya Filistin meselesine Ortadoğu ülkeleri kaynaklı bir çözüm mümkün mü?

İkinci makale, bu tarihi ortamda ABD'nin diplomatik olarak fazla bir şey yapamayacağını savunuyor.

ABD'nin önünde yaklaşan seçimler ve Ukrayna'da bir savaş var ve bu nedenle, sadece bölgede faaliyet gösteren güçlerinden herhangi birinin geniş çaplı saldırıya uğraması durumunda müdahale edecek ki bu da zayıf bir ihtimal.

Ama aynı zamanda İsrail'den de vazgeçmiyor, mali ve askeri destekle müdahale ediyor fakat bunun dışında ABD'nin daha büyük bir rol oynamasını hayal etmek zor.

Ne var ki Gazze'deki savaş ne kadar uzun sürerse, genişleme fırsatları da o kadar büyüyecek.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  25 Aralık 2024 - Devlet Acil Durum Servisi'nden bir kurtarma görevlisi, Rusya'nın Harkiv'e yönelik drone saldırısının ardından bir konutta çıkan yangını söndürmeye çalışıyor. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski savaştan zarar gören ülkesinin elektrik şebekesine Noel günü 170'den fazla füze ve drone fırlatarak bir kişinin ölümüne ve yaygın elektrik kesintilerine neden olan Rusya'nın "insanlık dışı" saldırısını kınadı. Ülke sabah 5:30'da hava saldırısı alarmıyla uyandı ve kısa süre sonra hava kuvvetleri, Rusya'nın Karadeniz'den Kalibr seyir füzeleri fırlattığını bildirdi (Sergey Bobok/AFP)

• 2/30

  24 Aralık 2024 - Panama'nın başkenti Panama'da polis ABD Büyükelçiliği önünde düzenlenen protestoda göstericiler tarafından yerleştirilen seçilmiş ABD Başkanı Donald Trump'ın resminin önünde nöbet tutuyor. Panama Cumhurbaşkanı Jose Raul Mulino, Donald Trump'ın insan yapımı su yolunu geri alma tehdidinin ardından 23 Aralık'ta ülkenin eski liderleriyle birlikte imzaladığı bir bildiride Panama Kanalı'nın statüsünün müzakere edilemez olduğunu söyledi. Trump, "Donanmamız ve ticaretimiz çok haksız ve adaletsiz bir şekilde muamele görüyor. Her yerde olduğu gibi Panama Kanalı'nda da kazıklanıyoruz" demiş ve kanalın ABD'ye iade edilebileceğini öne sürmüştü (Arnulfo Franco/AFP)

• 3/30

  23 Aralık 2024 - Mozambik'te protestocular başkent Maputo'da yanan bir barikatın yanında toplanıyor. Hile iddialarının haftalarca süren ölümcül sokak çatışmalarını tetiklemesinin ardından ülkenin en yüksek mahkemesi, iktidar partisinin tartışmalı ekim seçimindeki zaferini onayladı. Kararın ardından muhalefetin ayaklanma tehdidinde bulunması sonrası Güney Afrika ülkesinde daha fazla şiddet olayının patlak vermesinden endişe ediliyor (Amilton Neves/AFP)

• 4/30

  22 Aralık 2024 - Filistinliler, İsrail'in Gazze'deki El-Jalaa Caddesi'ne düzenlediği saldırıda isabet alan sivil aracı inceliyor. Gazze Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan son güncellemeye göre, İsrail saldırıları son 24 saatte Gazze Şeridi genelinde en az 32 Filistinlinin ölümüne ve 54 kişinin yaralanmasına yol açtı. İsrail güçleri, kuşatma altındaki Kuzey Gazze'de zorlukla faaliyet gösteren Kamal Adwan Hastanesi'nin içindeki ve yakınındakilere tahliye emri verdikten sonra hastaneye saldırı düzenledi (Omar Al-Qattaa/AFP)

• 5/30

  21 Aralık 2024 - Dün akşam Almanya'da en az 5 kişinin ölümüne ve 200 kişinin yaralanmasına yol açan saldırının gerçekleştiği Noel pazarının yakınındaki kilisenin girişine çiçekler bırakılıyor. Ölümcül saldırıda bir kişi aracını pazardaki kalabalığın üzerine sürmüştü. Kiliseye çiçek bırakanlardan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, ülkenin birlik içinde kalması gerektiğini vurgulayarak failin cezasız kalmayacağına söz verdi. Polis, saldırıdan sorumlu olduğunu düşündüğü 50 yaşındaki Suudi Arabistanlı bir doktoru gözaltına aldı (Michael Probst/AP)

• 6/30

  20 Aralık 2024 - Tayvan'da ana muhalefetteki Çin Milliyetçi Partisi (Komintang) milletvekilleri (beyaz giyenler) parlamentoya girmeye çalışıyor. Demokratik İlerleme Partisi'nden (DPP) çok sayıda milletvekili, perşembe gecesi parlamentoyu basarak tartışmalı tasarıların geçmesini önlemek için Yasama Yuanı'na girişleri engellemiş ve içeride barikat kurmuştu. Sözkonusu yasa tasarıları arasında seçilmiş yetkililerin görevden alınma koşullarının sıkılaştırılması için planlanan bir değişiklik de yer alıyor (I-Hwa Cheng/AFP)

• 7/30

  19 Aralık 2024 - Luigi Nicholas Mangione, Pensilvanya'nın Hollidaysburg kentindeki Blair County Adliyesi'nden ayrılıyor. UnitedHealthcare CEO'su Brian Thompson'ı 4 Aralık'ta Manhattan'da bir sokakta vurmakla suçlanan 26 yaşındaki Mangione, geçen hafta Pensilvanya'daki bir McDonald's'ta görüldüğünde sona eren, ülke çapında bir aramayı tetiklemişti. Eski veri mühendisi, cinayetle ilgili suçlamalarla yüzleşmek üzere New York'a iade edilme çabalarıyla mücadele ederken bu eyalette hapiste tutuluyor (Gene J. Puskar/AFP)

• 8/30

  18 Aralık 2024 - Suriye'de başkent Şam'ın dışındaki Cobar'da bir aile, tahrip olmuş mezarlıkta. Baas rejiminin devrilmesinin ardından Suriye'de toplu mezarlar ve cesetler bulunmaya devam ediyor. Şam'daki Seyyide Zeynep bölgesinde bir depoda aralarında çocukların da olduğu, 20'den fazla kişiye ait olduğu düşünülen ceset kalıntıları bulundu. Öte yandan Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB'nin Suriye'nin yeniden imarına katkı sağlamaya hazır olduğunu belirtti (Aris Messinis/AFP)

• 9/30

  17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP)

• 10/30

  16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP)

• 11/30

  15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters)

• 12/30

  14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP)

• 13/30

  13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP)

• 14/30

  12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP)

• 15/30

  11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP)

• 16/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 17/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 18/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 19/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 20/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 21/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 22/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 23/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 24/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 25/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 26/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 27/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 28/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 29/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 30/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

Bu noktada makale anlamlı adımlar atmaya başlayan Arap diplomasisinin beklenen rolünü ele alıyor ve çeşitli konulara işaret ediyor;

Katar ile anlaşmazlığın çözümü, rekabeti soğutmak için İran ile iletişim kurulması, Doğu ve özellikle de Çin ile sadece ekonomik değil, siyasi olarak da ilişkilerin önünü açmak, Rusya ile ilişkilerde denge.

Bunların hepsi Ortadoğu arenasına yeni oyuncular kazandırdı.

Bu nedenle, Arap Ortadoğu ülkelerinin, daha önce Amerikan güvenliği olarak bilinen politikaya güvenmekten uzaklaşarak, farklı bölgesel kapılar açtığını görüyoruz.

Bölge ülkeleri, Tahran ve Ankara'nın da katıldığı Bağdat İşbirliği Konferansı (2021) ve ardından Amman İşbirliği Konferansı (2022), keza GKRY, Mısır, İsrail, Yunanistan, Ürdün, Fransa ve Filistin Otoritesi temsilcilerinin katıldığı Ortadoğu Gaz Forumu gibi diğer eksenlerde de aktif olarak faaliyet gösterdi.

Daha sonra 2021 yılında üzerinde anlaşmaya varılan ve üyeleri Hindistan, İsrail ve BAE arasında küresel zorluklarla yüzleşmeyi ve ekonomik fırsatları geliştirmeyi amaçlayan bir grup olan 12U2 kuruldu ve son olarak da İsrail ile bazı Arap ülkeleri arasında İbrahim Anlaşmaları olarak bilinen adım atıldı.

Tüm bu adımlar, Arap ülkelerinin güvenlikleri için ABD ile birlikte veya onsuz ortaklıklar kurmaya çalıştığı anlamına geliyor.

Makale, teoride belki de 7 Ekim 2023'ten sonra Gazze'de yaşanan olayların bu süreçleri dondurduğunu, ancak gerçeğin Gazze'nin ötesinde olduğunu söylüyor.

İsrail dahil bölge halkları, savaş ve çatışmaların tüm bölgeyi yıkıma uğratacağı ve barışın geleceğe giden yol olduğu gerçeğinden yola çıkarak bu süreçleri yeniden canlandırmalılar.

Ayrıca özellikle önce Gazze'de ateşkesi tesis etmek sonrasında bağımsız bir Filistin devleti ile sonuçlanacak aktif barış görüşmeleri için hazırlanan Arap (Mısır-Katar) planındaki öneriler de önemsenmeli.

Söz konusu plan, Araplardan destek alan ve Suudi Arabistan Krallığı'nın 2002 yılı başlarında sunduğu, geniş hatlarıyla barış ve güvenliğe giden yolu içeren Arap Girişimi'ni tamamlayıcı nitelikte bir plan.

Yazar, Netanyahu'nun sağcı hükümetinin Filistinlilerin haklarını tanımayı temel alan her türlü barış planına karşı olduğunu, İsrailli siyasi güçlerin toprağa egemen olma ve güç dayatması fikrini aşma kanaatine varmadıkça bu yolda ilerleme sağlanamayacağını da belirtiyor.

Zira kayıpların büyüklüğü ile birlikte Gazze'deki olaylar, askeri gücün, İsrail sağının arzuladığı, aradığı ve aramaya devam ettiği çözümü sağlamayacağını kanıtladı.

Korkunç Gazze savaşı, tarafları kendilerine hâkim olan ve kitlelerini besleyen yanılsamalardan uyandırmış olabilir.

Bu yanılsamalar ne bir taraf ne de diğeri ile sınırlı değil.

Şimdi yapılması gereken belki de tüm tarafların katılacağı bir bölgesel güvenlik forumu düzenlemeyi düşünmektir, çünkü şu ana kadar devam eden çatışmanın sıfır toplamlı, aynı taraflar veya yeni yanılsamalar taşıyan yeni taraflar arasında bir kaybolup bir baş gösteren çatışma olduğu açıkça ortaya çıktı.

Son söz; aşırılığın, aşırılık doğurması bir insanlık kanunudur.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

Şarku'l Avsat