İsrail pazar günü, ABD ve İsrail tarafından hazırlanan, Mısır ve Katar’ın geçen ay Paris'te düzenlenen güvenlik toplantısında onayladığı “7 Ekim'den bu yana ilk uzun ateşkese ilişkin” teklife Hamas'tan gelecek bir yanıtı bekledi. Bu durum İsrail'de spekülasyon fırtınasının kopmasına neden oldu.

İsrail medyası, Hamas'ın üst düzey liderleri arasındaki "anlaşmazlıkların" yanıtın gecikmesine neden olduğunu ileri sürdü. Bazı medya kuruluşlarının aktardığına göre İsrailli yetkililer, hareketin yanıtının Mısır ve Katar aracılığıyla yazılı olarak geleceğini ve beklenen anlaşmanın uygulanmasını geciktirecek ancak ortadan kaldırmayacak engel olarak gördükleri değişiklik taleplerini de içereceğini söylediler.

Filistinli yetkililer, yeni teklifin üç aşamaya ayrıldığını söylüyor. Bunlardan ilki, Hamas'ın 7 Ekim'de diğer Filistinli gruplarla birlikte Gazze Şeridi'ne komşu İsrail kasabalarına başlattığı saldırının ardından Gazze Şeridi'nde kalan 253 rehinenin içindeki sivil rehinelerin serbest bırakılmasını öngören 40 günlük ateşkesi içeriyor.

İkinci ve üçüncü aşamalarda asker rehinelerin serbest bırakılması ve ölen rehinelerin cenazelerinin teslim edilmesi yer alıyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre ateşkes, insani yardımın Gazze'ye girmesine ve Gazze Şeridi'nin 2,3 milyon sakininin çoğunluğunun çatışmalar nedeniyle yerinden edilmesinin ardından evlerine dönmesine izin verecek.

İsrail hükümetinin pazar günkü toplantısında bakanlar, Hamas'a yapılan teklifte İsrail'in "cömertliği" olarak tanımladıkları maddelere tepki gösterdiler ve hareketin talep edebileceği diğer değişiklikleri reddettiklerini ifade ettiler. İsrail Yayın Kurumunda pazartesi günü yer alan bir yorumda, “İsrail liderliğindeki çatlakların yüksek bir seviyeye ulaştığı” ifade edildi. Değerlendirmede ayrıca “Belki de hükümet içinde mahkûm değişim anlaşmasının genel hatlarıyla ilgili gerçek bir fikir ayrılığı var. Pek çok bakan, ateşkesin süresi konusundaki anlaşmazlığın yanı sıra, serbest bırakılacak Filistinli tutukluların sayısı ve kimliklerine ilişkin genel çizgilere karşı olduklarını ifade ettiler. Başbakan Binyamin Netanyahu, bu anlaşmazlıkları kontrol etme girişimi olarak, İsrail ordusunun ateşkes anlaşması kapsamında Gazze Şeridi'nden çekilmesinin boyutuna savaş konseyinin değil, genişletilmiş hükümetin karar vereceği sözünü verdi” ifadeleri yer aldı.

İsrail Yayın Kurumuna göre Netanyahu liderliğindeki Likud Partisi'nin bakanları, anlaşmanın aşamalı olmasına karşı çıkıyor ve teklif edilen anlaşmanın diğer aşamalarına geçme olasılığı konusundaki şüpheler nedeniyle tek aşamalı bir anlaşma talep ediyor.

Bazı bakanlar Hamas'ın serbest bırakılacak Filistinli tutukluların isimlerinin belirlenmesine müdahalesini reddediyor. Bu bakanlar ayrıca ateşkes süresinin 42 gün olmasına, dolayısıyla operasyonel ve siyasi düzeyde çatışmaların devam etmesinin zorlaşmasına karşı çıkıyorlar. Bakanlar, uzun bir ateşkesin savaşın sona ermesine yol açmasından endişe ettiklerini ifade ediyorlar.

İsrail Diaspora Bakanı Amichai Chikli, "Savaşları bir aylığına durdurursak maratonu tamamlayamayız ve aynı güçlerle savaşmaya dönemeyiz" derken, İsrail Ekonomi Bakanı Nir Barkat da şunları söyledi:

Ya herkesi geri getirirler ya da getirmezler, orta yol yok. Ayrıca her İsrailli esir için bir gün ateşkes kabul edilemez.

Yedioth Ahronoth gazetesi pazartesi günü İsrail'deki tahminlerin, Hamas'ın teklif edilen anlaşmaya olumlu yanıt vereceğine işaret etmediğini ve değişiklik talebinde bulunacağını bildirdi. Gazete haberinde şu ifadelere yer verdi:

Katarlılar, Paris zirvesinde ana hatları belirlenen esir anlaşmasıyla ilgili görüşmelerin çok karmaşık olduğunu ve daha fazla zamana ihtiyaç olduğunu İsrail'e açıkça ifade etti. Görüşmelere katılan kaynaklar, ABD’lilerin yüksek bir bedel karşılığında da olsa anlaşmayı kabul etmesi için İsrail'e büyük baskı uyguladığını söyledi.                 

Cenin'deki Arap Amerikan Üniversitesi'nde Siyaset Bilimi Profesörü Eymen Yusuf, önerilen ateşkes anlaşmasındaki durumu "çok karmaşık" olarak nitelendirdi. Yusuf, Arap Dünyası Haber Ajansı'na yaptığı açıklamada şunları söyledi:

İsrail'in vizyonu ile Hamas'ın anlaşmaya ilişkin vizyonu arasında açık anlaşmazlıklar var ve bu nedenle ABD müdahale ederek engelleri aşmak amacıyla Dışişleri Bakanı Anthony Blinken'i bölgeye gönderdi. Hamas kalıcı ateşkes ve İsrail'in Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmesi şartına bağlı kalırken, İsrail bunu kabul etmiyor. Hamas'ın talep tavanı yükseliyor, İsrail de pozisyonunu sıkılaştırıyor. Hamas, İsrail'in pozisyonunu sıkılaştırdığını hissettiğinde talep tavanını yükseltiyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Şarku'l Avsat'ın haberlerine ulaşmak için tıklayın