Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) yıllardır Kızıl Gezegen'in haritasını çıkaran Mars Express aracı binlerce görüntü topladı.
ESA bu görüntülerin birleştirilmesiyle elde edilen çarpıcı animasyonu perşembe günü (12 Ekim) YouTube kanalından yayımladı.
Mars'ın havadan çekilmiş görüntülerinden oluşan animasyon özellikle de ünlü Noctis Labyrinthus bölgesini gözler önüne seriyor.
Latincede "Gecenin Labirenti" anlamına gelen bölge, gezegenin Valles Marineris ve Tharsis Bulge adlı devasa yanardağları arasında yer alıyor.
Bu engebeli arazi, yaklaşık 1200 kilometre boyunca uzanan bir vadiler sistemi. Vadilerin ve tepelerin oluşturduğu girinti ve çıkıntılar adeta bir labirenti andırdığı için bilim insanları bölgeye Noctis Labyrinthus adını vermişti.
Noctis Labyrinthus nasıl oluştu?
Bu Mars "labirentleri" aslında bir tektonik kırılma bölgesi.
Yer kabuğu inceldikçe bu bölgede "graben" adı verilen yapılar oluştu. Mezar anlamına gelen grabenler kabuk incelip genişledikçe çöken hendeklerden oluşuyor.
Grabenlerden bazılarının 5 bin metre kadar derin olması, Mars'ın geçmişindeki tektonik kuvvetlerin bir kanıtı.
Ayrıca bölgenin büyük bir kısmında alttan geçen kırıklar da mevcut.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Bilim insanlarına göre Noctis Labyrinthus üzerinden uçman, adeta zaman yolculuğu.
Zira Mars Express'in havadan kaydettiği görüntüler, Kızıl Gezegen'in zamanla biriktirdiği yer şekillerini içeriyor.
Volkanik gerilimlerin oluşturduğu kesişen kanyonlar ve vadiler görüntülerde küçükmüş gibi durabilir. Ancak bunlar aslında 30 kilometre genişliğe ve 6 kilometre derinliğe ulaşıyor.
ESA'nın 2003'te fırlattığı Mars Express, Kızıl Gezegen'in yörüngesinde dönüyor ve gelişmiş teknolojik aletleriyle aşağıyı inceliyor.
Uzay aracı yüzeyde su aramak ve atmosferi incelemek için Mars yüzeyinden yansıyan düşük frekanslı radyo dalgalarını kullanıyor. Radar 40 metrelik anteni sayesinde yerin yaklaşık 5 kilometre altında arama yapabiliyor. Bilim insanları bu sayede Mars'ın haritasını çıkarabiliyor ve kayaların özelliklerini inceleyebiliyor.
Videoda kullanılan görüntüler de Mars Express'in Kızıl Gezegen yörüngesinde dönerken geçtiği 8 farklı noktadan çekildi.
ESA ekibi, bu görüntüleri dijital arazi modellerinden alınan topografik verilerle birleştirdi.
Nihayetinde üç boyutlu bir manzara oluşturan ekip, izleyiciye Mars labirentlerinin üzerinden uçma deneyimi sunuyor.
Independent Türkçe, Science Alert, ESA
Derleyen: Çağla Üren
