Biz işgalci bir devlet değil, devleti olan işgalciyiz. İşgal bizim en büyük milli projemiz ve çok uzun süredir devam ediyor.

İsrailli siyasetçi Zehava Gal-On, İsrail tarafından 'Altı Gün Savaşları' olarak adlandırılan, Arap literatüründe ise hakkında 'Nekse' (gerileme) olarak bahsedilen 1967 Arap-İsrail Savaşı'nın yıldönümü münasebetiyle Haaretz gazetesinde kaleme aldığı makalede böyle yazmıştı. 

Gal-On'un yazısı, İsrail'in bu savaştan 56 yıl sonraki konumunu ve politikalarını ele alan birkaç makaleden biriydi.

ABD'nin arabuluculuğunda Mısır ile İsrail arasında imzalanan barış anlaşmasına göre İsrail, Sina Yarımadası, Gazze Şeridi, Batı Şeria ve Suriye'nin Golan Tepeleri'ni işgal etmeyi başardı. Ancak daha sonra Sina Yarımadası'ndan geri çekilmek zorunda kaldı.

1967 Arap-İsrail Savaşı öncesinde Filistin halkının sadece bir kısmı İsrail işgali altındayken savaşın sonucunda tüm Filistin halkı İsrail işgaline uğradı.

Gazze Şeridi Mısır'ın himayesindeydi, Batı Şeria ise Ürdün Haşimi Krallığı'nın bir parçasıydı. Komşu ülkelerdeki mülteci kamplarına yerinden edilenler ise 1948 yılında 'İsrail Devleti'nin ilan edildiği topraklarına geri dönme hayalleri kurarken, tüm vatanlarını kaybetmenin şaşkınlığı içindeydiler.

1948'deki Nekbe'den (büyük felâket) ve ardından 1967'deki Nekse'den bu yana Filistinlilerin ve Arap kardeşlerinin, kaybettiklerinin bir kısmını geri kazanmak için birçok değerli fırsatı kaçırdıklarıyla ilgili çok şey söylendi, yazıldı.

Şimdi ise 'devleti olan işgalci' olmak gibi eşsiz bir özelliğe sahip olduklarına göre ne yapabileceklerini ve nereye gidebileceklerini düşünme sırası İsraillilerde.

İsrail'de bugünlerde benzersiz tartışmalar, gözlemler ve analizler yapılıyor. Toplumu ikiye bölen yargı reformu tartışmalarıyla başlayıp, İran'ın nükleer programı ve ABD yönetimiyle olan gerginlikler üzerinden karşı karşıya olduğu tehlikelerden, Gazze Şeridi ile yeniden başlayan çatışmalara, Batı Şeria'da artan gerilime ve nihayet Sina Yarımadası'nın kuzeyinde Mısırlı bir askerin İsrail mevzilerine ateş açmasına kadar uzanan konular ele alınıyor.

Tüm bu başlıklar, bir anda siyaset sahnesine daldı ve tartışmalara yol açtı. Haziran aylarında yaygın olarak duyulması pekte alışılagelmiş olmayan görüşler dillendirildi. Bunu yapanlardan biri de İsrailli gazeteci Akiva Eldar'dı.

Eldar, Haaretz gazetesinde yayımlanan makalesinde "İki halk da 5 Haziran pazartesi günü Nekse Günü'nü anıyor. Filistin halkı İsrail işgali altında 56 yıllık aşağılanmanın yasını tutacak. İsrail-Yahudi halkı ise bir yıl daha apartheid rejimi, tiranlık ve tecritin uçurumuna düşecek" ifadelerini kullandı.

Daha sonra yazar, makalesinde, İsrail'in zaferini Pirus'un (kendisine ağır kayıplara mal olan savaşlarda birkaç zafer kazanan antik çağda yaşamış Epir kralı) zaferlerine benzeterek "Bunun gibi bir zafer daha olursa işimiz biter" ifadelerine yer verdi.

Araplara yönelik ırkçı düşmanlığa aşırılık yanlılarını katan mevcut aşır sağcı hükümetin kurulmasıyla İsrailli bazı aydınları bir süredir rahatsız eden bir dengesizlik ve belirsizlik duygusu hakim olamaya başladı. Hükümetin yargı reformunu hayata geçirme konusundaki kararlılığı, İsrail toplumu ikiye böldü.

İsrail, Altı Gün Savaşları zaferinden 56 yıl sonra tek politikası Filistin halkının işgal edilen topraklarda kendi bağımsız devletlerini kurma hakkı da dahil olmak üzere haklarına ilişkin uluslararası kararlara sırtını dönmek olan, yasadığı yerleşim ve arazi gaspı politikasını sürdüren, kopuk ve güven vermeyen bir devlet olmaktan öteye geçemedi.

İsrail, yasadışı yerleşim faaliyetleri ve arazi gaspı çerçevesindeki son projesini hayata geçirilirse, Batı Şeria, kuzey ve güney olarak ikiye ayrılacak.

Adil bir barış anlaşması yapılmasına dair tüm çağrıları görmezden gelen İsrail, biri İran'ın nükleer programıyla mücadele, diğeri ise Arap dünyasıyla barış ilişkilerine odaklanma olan diğer iki önceliğe yöneldi.

İsrail, İran'ın, ulusal güvenliğine ve Arap toplumuna yönelik tehditlerine dayanarak İran siyasetinin tehlikeleri karşısında bir tür Arap-İsrail ittifakı oluşturmak için Arap ülkelerinin ortak meselesi olan Filistin sorununu atlayabileceğini düşündü.

İsrail'in bu düşüncesi uzun sürmedi. İran'ın İsrail ile arasında medya aracılığıyla açıktan yaşanan savaştan Filistin ve çevresinde kendi yerel ağlarını kurmayı ve güçlendirmeyi haklı çıkarmak ve Arap dünyasının bazı bölgelerinde maddi ve manevi etkisini güçlendirmek için yararlandığı bir gerçek olsa da İran'ın nükleer programıyla ilgili belirsizlik ve güven eksikliği ve İsrail'in Filistinlilere yönelik baskı ve haklarını hiçe saymaya devam etmesi, bir yandan barış girişimlerinin yavaşlamasına, bir yandan da Arap-İran ilişkilerinde yeni bir sayfanın açılmasına yol açtı.

İran ile masaya oturan ilk Arap ülkesi Suudi Arabistan oldu. İran ile Suudi Arabistan arasında devletlerin egemenliğine saygı duyulması ve iç işlerine karışılmaması temelinde normal ilişkilerin yeniden tesis edilmesini öngören bir anlaşma imzalandı. 

İsrail'in işgal mantığını ve yasadışı yerleşimleri sürdürme konusundaki ısrarı, Filistin içinde daha fazla çatışmanın yaşanmasına ve Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilerin daha ağır bedeller ödemesine yol açarken İran'a nüfuzunu yayması ve İsrail ile periyodik olarak karşılıklı bombardımanlar gerçekleştiren 'direniş güçleriyle' yakın ilişkiler sürdürdüğü Gazze Şeridi'nden sonra 'gizli ellerinin' Batı Şeria'ya nasıl uzandığını açıkça ilan etmesi için de fırsatlar sundu.

İsrail ile yaşanan çatışmalar, Mısır'ın Hamas ve İslami Cihat hareketleriyle İsrail arasında genellikle kısa ya da uzun süreli geçici bir ateşkese arabuluculuk etmesiyle sona eriyor.

İsrail'de bazı sesler, şu an yaşanan krizin ardından Libya'nın merhum lideri Muammer Kaddafi'nin istediği gibi 'İsratin' olarak adlandırdığı tek bir devlet kurulması çağrısında bulundular.

Hükümette yer alan aşırı sağcı partilerin liderleri, etnik temizliğe varan çağrılar yapacak kadar ileriye gittiler. Buna karşın iki devletli çözümü ve Arap açılımını savunanlar yeniden öne çıktı.

İsrailli gazeteci Gideon Levy, mayıs ayı sonlarında İsrail toplumunu apartheid rejimi ile 'Nekbe-2' ve eşit haklara sahip iki uluslu bir devlet arasında bir seçim yapmaya zorlayan Netanyahu'nun iki devletli çözümü öldürdüğünü yazdı.

Levy'nin meslektaşı Eldar, "Benim için bu, tüberküloz ve kolera arasında seçim yapmaktan farksız. İsrail'in bu bölgelerde dayattığı apartheid rejiminin ne kadar çirkin olduğu üzerinde durmaya gerek yok. Buna karşın Yahudileri ve Filistinlileri ortak bir egemenlik altında toplamak, evlendikleri günden beri kavga etmekten vazgeçmeyen, iyilikle ayrılacaklarına hayatlarını cehenneme çeviren yaşlı bir çifti barışmaya zorlamakla aynı" ifadelerini kullandı.

İsrail'de yükselen en güçlü ses ise her zamankinden daha baskıcı bir ortamda işgal, ayrıştırma ve iskân politikalarından yana olduğundan hükümet bundan faydalanarak kuzeyde, güneyde ve tüm cephelerde savaş hazırlıklarına hız veriyor.

Fakat bu sesin değerlendirmeleri, uluslararası ve bölgesel düzeylerdeki bazı yeni gerçekliklerle çelişiyor. Ukrayna savaşı dünyayı ikiye böldü.

Körfez Arap ülkeleri ile İran arasındaki ilişkilerin yeniden başlamasıyla bölgede yeni bir eğilim yaşandı. Suriye'nin Arap Birliği (AL) üyeliğine geri dönüşü, Cidde'deki AL Zirvesi'nde onaylanan ve Filistin sorununun Arap girişimi ve iki devletin kurulması temelinde çözülmesinin bir öncelik olduğu vurgulanan yeni bir yaklaşımın göstergesidir.

İsrail'i destekleyen ülkelerin bu 'girişimi-çözümü' başlatan ülkelere hatırlatma çabalarına rağmen ne İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ne de hükümeti bunu anıyor.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 2/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 3/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 4/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 5/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 6/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 7/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 8/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 9/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 10/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 11/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 12/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 13/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 14/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 15/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 16/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 17/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 18/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 19/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 20/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 21/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 22/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 23/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 24/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 25/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 26/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

• 27/30

  21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP)

• 28/30

  20 Ekim 2024 - İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve eşi Begona Gomez'i tasvir eden bir pankart, başkent Madrid'de hükümeti protesto etmek ve genel seçim çağrısında bulunmak için düzenlenen eylem sırasında İspanyol bayrakları arasında. Bugün Madrid'de bir meydanı dolduran binlerce kişi, sağcı partilerin de destek verdiği bir miting düzenledi. İspanyol bayrakları sallayarak Madrid'in finans bölgesinin kalbindeki Plaza de Castilla meydanında toplanan protestocular "hain" diye bağırarak Sanchez'i istifaya çağırdı. Sağ ve radikal sağla bağlantılı 100'den fazla az bilinen küçük grup, mitinge "Birlik, haysiyet, hukuk ve özgürlük için. Hemen genel seçim!" sloganıyla katıldı (Oscar Del Pozo/AFP)

• 29/30

  19 Ekim 2024 - Cadılar Bayramı öncesinde zombi kılığına giren bir sanatçı, Güney Kore yapımı korku filmi Zombi Ekspresi'nden (Train to Busan) ilham alan "Zombi Şinkansen" hızlı treninde performans sergiliyor. Japonya'nın Tokyo'yla Osaka arasında giden treninin kiralanan vagonunda, "yaşayan ölülerle" karşılaşmaya hazır 40'a yakın heyecan meraklısı vardı. Organizatörlerin koltuklara yerleştirdiği oyuncular, performans kapsamında korkunç bir dönüşüm geçirerek diğer yolculara "saldırmaya" başladı. Etkinlik organizatörü Kenta Iwana, "normalde güvenli ve huzurlu olan yolculuğun bir anda kaosa sürüklenişini canlandırmak istediklerini" söyledi (Kim Kyung-Hoon/Reuters)

• 30/30

  18 Ekim 2024 - Filistinliler cuma namazı kılarken bir kişi, İsrail'in saldırıları sırasında yıkılan Büyük Ömer Camisi'nin kalıntıları arasında yürüyor. Memlük ve Osmanlı döneminin mimari özelliklerini taşıyan caminin yaklaşık 1400 yıllık bir geçmişi var. Bir diğer adıyla Gazze Ulu Cami, Gazze'nin en eski, Filistin'in de üçüncü en büyük camisiydi. Bu cami, bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalarda enkaza dönen tarihi alanların en çarpıcı örneklerinden biri (Dawoud Abu Alkas/Reuters)

İki devletli çözüme bağlılıklarını sık sık beyan eden ülkelerin başında ABD gelirken önce sakinliğin sağlanmasına ve İsrail'in Arap dünyasıyla ilişkilerini iyileştirmesine önem veriyor.

İki devletli çözüm, uygulama iradesinden ve uluslararası toplumun bu konudaki sorumluluklarını üstlenmesinden yoksun kapsamlı bir uluslararası karardır.

Arap Birliği, 2002 yılında Beyrut'ta düzenlenen zirveden Suudi Arabistan'ın dönem başkanlığında Cidde'de gerçekleşen son zirveye kadar tüm zirveleri sırasında iki devletli çözüme bağlılığını yineledi. 

İsrail ise girişimi reddederek görmezden geldi. Netanyahu, yedi yıl önce bugünlerde 'Arap ülkeleri ya 2002'deki öneriyi kabul et ya da reddet diye gelirlerse, onlara reddedeceğimizi söyleriz" açıklamasında bulundu.

Dönemin AL Genel Sekreteri Nebil el-Arabi, Netanyahu'ya "Bu ifadeler kesinlikle kabul edilemez. Çünkü Arap barış girişiminin kendine özgü bir felsefesi ve belirli bir düzeni var. 2016 yılına kadar yapılan 14 AL zirvesinde bu konuda ısrarla kararlar alınmaya devam edildi" sözleriyle yanıt verdi.

Netanyahu, o sıra Filistinliler arasındaki bölünme ve bölgede hüküm süren gerilimlerin gölgesinde iki devletli çözümünün yerine Arap devletleriyle barışı öne sürmeye çalıştı ve asıl kaygısı Arap ülkeleriyle ilişkiler olmaya devam etti.

ABD ile olan ilişkilerini Suudi Arabistan'la ilişkileri kurmak için kullandı. Suudi Arabistan'ın BM Daimi Temsilcisi Abdullah el-Muallimi, 14 Aralık 2021 tarihinde ABD'nin barış çabaları zirvesindeyken "Barış girişimi hayata geçer geçmez İsrail ile ilişkilere hazırız" dedi.

Suudi Arabistan liderliğindeki Arap dünyası, Cidde'de yapılan son AL Zirvesi'nde, barış girişiminin Filistin-İsrail ve Arap-İsrail çatışmalarını çözümü için bir formül olduğunu bir kez daha vurguladı.

Dünya, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman başkanlığındaki zirvenin çıktılarını yakından takip ediyordu. Kapanış konuşmasında, neyin başarılması gerektiği açıkça ve net bir şekilde dile getirildi.

Gözlemciler ve ilgili taraflar, Suudi Arabistan'ın dönem başkanlığındaki Arap Birliği'nin, Veliaht Prens'in Suudi Arabistan'ı yönetirken izlediği hayati yaklaşımı tamamlayan aktif bir liderlik rolü oynayacağına ve bunun da başta Filistin meselesi olmak üzere gündemdeki tüm Arap meselelerine yansıyacağına her geçen gün daha fazla inanıyorlar.

Washington Times gazetesi, Cidde'deki AL Zirvesi sonrası Suudi Arabistan ziyaret etmeye hazırlanan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'a birtakım tavsiyelerde bulundu.

Gazete, "Washington, Suudi Arabistan'ın enerjik ve ileri görüşlü Veliaht Prensi'ne saygılı ve samimi bir iş birliği eli uzatırsa, Veliaht Prens Muhammed bin Selman'dan daha iyisini bulamaz" yazdı.

Bu ifade, Cidde'deki AL Zirvesi'nin sonuçlarının dayattığı bir değişikliği ve Suudi Arabistan'ın Körfez'in iki yakasındaki ilişkilerden Arap Doğu'suna ve özellikle Filistin'e Ortadoğu meseleleriyle ilgili sorumlu ve bağımsız yaklaşımını yansıtıyordu.

Arap barış girişimine ve adil bir barışın önceliklerine bağlılığın bir kez daha teyit edilmesi nedeniyle İsrail-ABD ilişkileri geriledi. Bölgesel ilişkilerdeki gerilimin azalmasıyla İsrail kendini apaçık bir gerçeklikle, 'işgalci bir devlet mi yoksa bir devleti olan işgalci mi? Ne zamana kadar?' sorularıyla karşı karşıya buldu. 

Haaretz gazetesine göre iki devletli çözümün ölmedi, sadece aşırı sağdan geveze sola İsrailli yetkililer tarafından adeta bitkisel hayata sokuldu, ama Arap ülkelerinin liderleri fişinin çekilmesini reddettiler. 

İsrail'in içindeki ve bölgesel koşullarda bölünme takip edilmesi gereken yönde artacak. Irkçı ayrımcılıklar karşısında gerçekçi görüşlerin ortaya çıkacağına ve bu görüşlerin Arap girişiminin merkezinde yer alacağına şüphe yok.

Haaretz gazetesine göre Arap Barış Girişimi'nde önerilen toprakların taksimi maddesi, Arapların ve Filistinlilerin 1947'de reddettikleri bölünmeyi hatırlatıyor.

Filistinliler, o sıra toprakların tamamını geri istediler ve İsrail'i tanımayı reddettiler. Şimdi ise İsrail, 'tüm topraklarını' istiyor ve Filistin devletini tanımayı reddediyor.

Her iki tarafın da diğerini reddetmesi barışı getirmeyip birbiri ardına felaketlerin yaşanmasına neden oldu.

Independent Arabia