ABD Başkanı Joe Biden'ın kanser araştırmalarıyla ilgili programından bir buçuk milyon dolarlık destek alan New York Mount Sinai Üniversitesi'nden Doç. Dr. Zeynep Hülya Gümüş, geliştireceği uygulama ile kanser araştırmaları ve tedavilerle ilgili verileri bir araya toplayacak.
Kanser Moonshot programını tanıtan ABD Başkanı Joe Biden, kansere son verme hedefinden söz ederek, "Bu uygulama, başkanlığa aday olmamın nedenlerinden biridir" dedi.
Kanser immünoterapilerinde farklı ilaç kombinasyonları kullanılıyor. Bu farklı ilaç kombinasyonları klinikte deneniyor.
Hangi kombinasyonun, hangi hastada daha iyi sonuç verdiği üzerine çalışmalarda yer alan her hastadan detaylı veriler toplanıyor.
Bütün bu verileri tek merkezde bir araya getiren Doç. Dr. Zeynep Hülya Gümüş, "Hangi immunoterapinin hangi hastaya hangi kombinasyonda ve dozda verileceği anlaşılması çok zor bir problem ama anlaşılırsa çok büyük başarı elde edilecek. Doğru tedaviyi anlamak için klinik ve deneysel bilgilere kolay, anlaşılır erişim sağlayan görsel bir uygulama üzerinde çalışıyoruz. Böylece farklı deneyler ve farklı hastalarda yapılan çalışmalarla ilgili farklı bilgileri kolay anlaşılır hale getireceğiz. Sonra, bu topladığımız bilgilerin hızlı, kolay görsel ve istatistiki analizleri ile çözümler ya da yeni hipotezler üretmeye çalışacağız" şeklinde konuştu.
Kanser ile ilgili tüm veriler görselleştirilerek, dünyaya sunulacak
Amerika'da kanser immünoterapi tedavisi olan hastaların bilgileri, belli kanser merkezlerinde toplanıyor. Hastalardan hem tümör hem de kan örneği alınıyor.
Analiz yapıldıktan sonra Doç. Dr. Zeynep Hülya Gümüş ve ekibi, toplanan tüm bilgilerin kolay bulunması, hızlı analizi ve görsel keşfini sağlayan bir uygulamayı önce bilim insanlarına sonra halkın kullanımına sunacak.
Elde edilen verilerin analizinin zamanlamasının da önem taşıdığını vurgulayan Doç. Dr. Gümüş, şunları söyledi:
Kanser ile ilgili farklı evrelerdeki veriler toplanıyor. Ancak bunları bir insanın anlaması ve çözüm üretmesi gerçekten zor. Veri biliminde ilerlerken veri tsunamisi sorunu ile karşılaşıyoruz. Bu verileri nasıl anlayabileceğimiz, hızlı sorgulayabileceğimiz, görsel olarak hem detayları hem büyük resmi keşfedebileceğimiz, aktarabileceğimiz ve nasıl paylaşabileceğimiz büyük bir sorun haline dönüşüyor. Bu nedenle veri görselleştirmek çok büyük önem kazanmaya başladı. Bütün bu verileri toplamak için bir interaktif bir uygulama geliştiriyoruz. Şu anda bilim insanlarının kullanımı için ancak, daha sonra herkese açık olacak.
Kanser araştırmaları ya da tedavilerle ilgili tüm verilere ulaşılabilecek
PRIMAVO isimli uygulama (primavo.org) ile bir bilim insanı, PRIMAVO'nun veri tabanından herhangi bir yaş aralığında seçtiği cinsiyette ve kanser türündeki immünoterapi verilerine uygulamadan hızlıca ve detaylı görsellemelerle kolayca bakılabilecek.
Bir onkolog, sistemden klinikteki hastasına benzer vakaları, onların hangi tedavi kombinasyonlarına nasıl tepki verdiklerini araştırabilecek.
Temel bilim alanında çalışan bir bilim insanı, laboratuvarında fareler üzerinde çalışırken, araştırma yaptığı kanser türü ile ilgili sistemden ilaç kombinasyonları hakkında bilgi edinebilecek.
Doç. Dr. Zeynep Hülya Gümüş, sistem açıldığında dünyanın herhangi bir yerinden bağlanıp bu bilgilere ulaşılabileceğini belirtti.
Kanser araştırmalarında grafik tasarımcılar büyük yer tutacak
Bilimsel çalışmalarda artık grafik tasarımcılarının çok büyük önemi olduğunu kaydeden Gümüş, bilginin görselleştirerek, iletişimde kullanılması bilimin ilerlemesi için gerektiğini kaydetti.
İlerleyen yıllarda kanser araştırmalarında toplanan veriler hızla artarken, veri görselleştirme daha da büyük yer tutacak.
© The Independentturkish
