Eylül ortasından beri ülkenin dört yanında rejim karşıtı gösterilerin devam ettiği İran'da petrol ve çelik işçileri de grev ve eylemler düzenlemeye başladı.
Sosyal medyada yayınlanan video kayıtlarına göre, İran devletinin petrol şirketi Pars Oil'in 37 tesisindeki işçiler yemekhane boykotu başlattı. Sözleşmeli Petrol İşçileri Protesto Düzenleme Konseyi'nin paylaşımlarında "çalışanların yaşam koşullarına kayıtsız kalındığı" belirtilerek, işçilerin taleplerine kulak verilmesi ve temel ücretlerin artırılması istendi. İşçiler, üzerinde "Kara kış geliyor" yazan kağıtlar görülen tabaklarla fotoğraf çektirdi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Ülkenin üçüncü büyük metal fabrikası İsfahan Çelik Şirketi'nde işçiler topluca fabrika dışına çıkarak grev uyarısı yaptı.
Merkezi Eyaleti'ndeki Save ve Erak rafinerilerindeki tanker şoförleri de iş bıraktı.
Emekli memurlar 8 Kasım'da Tahran'daki Planlama ve Bütçe Kurumu önünde toplanarak ek maaş ödemelerinin yapılmasını talep etti.
İran'da 22 yaşındaki Mahsa Emini'nin Tahran'da başı açık olduğu gerekçesiyle gözaltına alınıp hayatını kaybetmesiyle eylül ayında başlayan gösterilere paralel çizgide işçi eylemleri geçen haftalarda da yaşanmıştı.
اعتصاب کارکنان ذوب آهن اصفهان pic.twitter.com/iypmdeI7GW
— اتاق خبر منوتو (@ManotoNews) November 8, 2022
Yurtdışı merkezli insan hakları gruplarına göre, gösteriler sırasında 300'den fazla kişi hayatını kaybetti. Emini'nin toprağa verildiği Kürdistan Eyaleti kenti Sakkız'da ve eyaletin yönetim merkezi Senendec'de esnaf günlerce kepenk kapatmıştı.
Gösteriler 8 Kasım akşamı birçok kentte ve üniversitede devam etti. Merivan'da 35 yaşındaki Azeri akademisyen Nesrin Gadiri'nin 5 Kasım'daki gösteride ölümünü protesto edenler yine polisle ve rejim yanlısı Besic milisleriyle çatışırken genç kızlar mezar başında sembolik saç kesme eylemi yaptı. İran resmi ajansı IRNA, Gadiri'nin dövülerek değil evinde doğal yolla öldüğünü iddia etti.
Beheşti, Şerif, Kürdistan Tıp Bilimleri and Babul Noşirvani üniversitelerinde öğrenciler oturma eylemine devam ederek özgürlük sloganları attı.
Tahran'ın birçok semtinde de gece balkona ve cama çıkanlar rejim güçlerine tepki gösterdi.
'İnternet kesintileri son bulsun'
Bilişim alanında faaliyet gösteren 1200 işyerini temsilen 13 meslek birliği ve sendika, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'ye mektup göndererek internet kesintilerine son verilmesini ve gözaltında tutulan çalışanlarının serbest bırakılmasını istedi.
İran İslam Cumhuriyeti'nin en tepedeki ismi Ali Hameney'in sertlik yanlısı ekibinin aksine, göstericilerle diyalog kurulmasını savunan Turizm ve Kültürel Miras Bakanı İzzetullah Zergami, 7 Kasım'da Şerif Üniversitesi'ni ziyaretinde şöyle konuştu:
İran devleti yetkililerinin bazı yaklaşımları yanlış ama duruşlarından geri adım atarlarsa rejimin ciddi tehlikeye düşeceğinden korkuyorlar.
Sokaklarda gençlerin mollaların sarığını düşürme eylemlerini eleştiren Zergami'nin, hedefe konulanların "zengin mollaların lüks yaşamının bedelini ödediğini" söylemesi dikkat çekti.
Kitlesel yargılamalar başlıyor
Gösterilerle ilgili yalnızca başkent Tahran'da 1024 kişi hakkında iddianame hazırlandı.
İran devlet televizyonunun haberine göre, Tahran'da basın toplantısı düzenleyen Yargı Erki Sözcüsü Mesud Setayeşi, yargı sürecinin hem devrim mahkemelerinde hem de genel mahkemelerde yürüyeceğini aktardı:
İsyancılarla mücadele ve onların ayrılması kesinlikle titizlikle yapılacaktır. Bu isyanlarda maddi veya manevi zarara uğrayan herkes ilgili yargı mercilerine suç duyurusunda bulunma hakkına sahiptir. Son birkaç gündür bu konudaki şikayetlerin sayısı da arttı.
Emini'nin ölümüyle ilgili gelişmeleri duyuran gazeteciler Nilüfer Hamidi ve Elahe Muhammedi'nin durumunun sorulması üzerine Setayeşi, iki gazetecinin "milli güvenliğe karşı suç işlemek" ithamıyla tutuklandığını ve söz konusu davanın yakında karara bağlanacağını söyledi.
Başı açık patenci kınandı
İran Gençlik ve Spor Bakanlığı, ulusal paten takımı üyesi Nilüfer Merdani'nin, İstanbul'daki maratona başı açık katılmasını kınadı.
İran'ın milli paten takımının üyesi Merdani, 6 Kasım'da İstanbul'daki maratona katılmıştı. "İran" yazılı siyah bir kıyafet giyen Merdani, birinci olduğu paten kategorisindeki madalya törenine de başörtüsüz çıktı.
İran Gençlik ve Spor Bakanlığı, patencinin maratona izin almadan katıldığını ve belirlenen kıyafeti giymemesi nedeniyle kınandığını kaydetti.
Independent Türkçe, AFP, AA, Iran International