Bilim insanları bizi Güneş'in kendisinden koruyabilecek minyatür bir modelini geliştirdi.

Laboratuvarda oluşturulan "büyük kırmızı plazma topu" araştırmacıların insanlara tehlike teşkil edebilen gizemli güneş rüzgarlarını anlamasına yardımcı olabilir.

Güneş'ten doğan rüzgarlar Güneş sistemindeki neredeyse her şeyi etkiliyor. Bunlar bizim açımızdan da Dünya'nın çevresindeki uydularda sorun çıkarabildikleri gibi kutup ışıklarının çarpıcı görüntüsünün oluşmasına da yardımcı olabiliyor.

Fakat yine de Güneş'in içinde gerçekleşen ve bu rüzgarları oluşturan süreçleri tam olarak anlamayan bilim insanları için güneş rüzgarları gizemini hala koruyor.

Güneş'in minyatür versiyonu araştırmacılara güneş rüzgarlarını taklit etme imkanı tanıyarak bunların nasıl meydana geldiği yönündeki tezlerini doğrulama fırsatı sunuyor. Böylelikle model, Güneş'le ilgili muhtemel yeni keşiflerin de önünü açıyor.

Güneş büyük bir plazma topu ve dolayısıyla bu top kendi etrafında dönüyor. Bu hareket Güneş'in etrafında manyetik bir alan yaratsa da dışta kalan kısımlarda bu manyetik alanın çekimi zayıf kalıyor ve plazma parçaları Güneş'ten koparak Güneş sistemi boyunca hareket ediyor.

Araştırmacıların bunu doğrudan görme şansı yoktu. Ama laboratuvarda bu daha küçük plazma topunu yarattılar ve adını "Büyük Kırmızı Top" koydular.

Araştırmanın başyazarı ve UW-Madison'da fizik bölümü yüksek lisans öğrencisi Ethan Peterson, “Güneş rüzgarları çok değişkendir ancak esasen iki tür vardır: Hızlı ve yavaş rüzgarlar” diye konuştu. Peterson sözlerini şöyle sürdürdü:

Uydu gözlemleri hızlı rüzgarın nereden geldiğini büyük ölçüde belgelemişti. Bu nedenle daha çok, yavaş güneş rüzgarlarının nasıl oluştuğunu ve Dünya'ya doğru ilerledikçe nasıl geliştiğini incelemeye çalışıyorduk.

Büyük Kırmızı Top, ortasında mıknatıs olan bir küre. Buraya pompalanan gaz onu bir plazmaya dönüştürüyor. Küreye daha sonra Güneş gibi hareket etmesini sağlayan elektrik akımıyla yükleniyor.

Araştırmacılar böylece yıldızın küçük versiyonunu çeşitli noktalardan inceleyip bu tepkimenin neye benzediğini üç boyutlu olarak görüntüleyebiliyor.

Bu, Güneş'ten fırlayan spirallerin ve "püskürmelerin" küçük versiyonlarını izleme imkanı veriyor. Araştırmacılar Güneş'in periyodik olarak plazma fırlattığını uydu görüntülerinden biliyordu ama yeni araştırmayla çok daha fazlası öğrenildi.

"Bu püskürmeler uydu tarafından gözlemlenmişti ancak kimse onların nasıl ortaya çıktığını bilmiyor" diyen Peterson, "Deneyimizde çok benzer püskürmeler görmeye başladık ve böylelikle nasıl oluştuklarını belirleyebildik" ifadelerini kullandı.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/life-style/gadgets-and-tech/news

Independent Türkçe için çeviren:  Noyan Öztürk