Tayland'ın kuzeydoğusundaki Ban Ta Klang köyünde yaşayan Siriporn Sapmak, para kazanmak için iki filini sosyal medyada canlı yayınlıyor.

Okula başladığı yıllardan beri fillere bakan 23 yaşındaki Sapmak, evinin arkasında baktığı hayvanlara muz yedirdiği anları cep telefonuyla kaydediyor.

Siriporn, TikTok ve YouTube'da saatlerce canlı yayın yaparak yaklaşık 1000 baht (490 TL) bağış toplayabildiğini ama bunun filleri yalnızca bir gün beslemeye yettiğini söylüyor.

Sapmak ve ailesi, pandemiden önce Tayland'ın Pattaya kentinde fil gösterileri yaparak para kazanıyordu. İnternet ise onlar için yeni ama yetersiz bir gelir kaynağı oldu. Aile bir yandan da meyve satarak geçimlerini sağlıyor.

Ülke çapındaki diğer binlerce fil sahibi gibi aile de pandeminin turizmi neredeyse durma noktasına getirmesiyle birlikte memleketlerine dönmek zorunda kaldı.

2019'da yaklaşık 40 milyon turistin geldiği Tayland'da bu sayı geçen yıl sadece 400 bin olmuştu.

Fil gösterileri özellikle Çinli turistler arasında çok popüler. Ancak Çin'de Kovid-19 karantinaları ve seyahat kısıtlamaları devam ediyor.

Sapmak, bazı günler hiç bağış alamadığını ve fillerin yetersiz beslendiğini ifade ediyor.

"Turistlerin geri dönmesini umuyoruz. Dönerlerse artık bu canlı yayınları yapmayabiliriz" diyen genç kadın, sözlerini şöyle sürdürüyor:

İşe geri dönersek fillerin yemesi için ot satın alabileceğimiz, istikrarlı bir gelir elde ederiz.

Tayland Yaban Hayatı Dostları Vakfı'nın kurucusu Edwin Wiek, turistler dönene kadar Tayland'daki en az 1000 filin "uygun bir gelire" kavuşamayacağını belirtiyor.

Resmi kurumlara göre Tayland'da esaret altında yaklaşık 3 bin 200 ila 4 bin fil var. Yaban hayatında ise yaklaşık 3 bin 500 fil yaşıyor.

Wiek, yetkililerin bu fillere yardımcı olmak için bütçe oluşturması gerektiğini savunuyor:

Aksi takdirde, çoğu ailenin onları hayatta tutması zor olacak.

Esaret altındaki filleri denetleyen Hayvancılık Bakanlığı'na göre, hükümet 2020'den bu yana birçok bölgede fillerin beslenmesi için 500 ton ot gönderdi.

Yaban Hayatı Koruma Derneği ise Tayland'ın sembolü olan fillerin, her gün 150 ila 200 kilo ot yediğini belirtiyor.

Öte yandan, Sapmak hükümetten henüz herhangi bir destek almadıklarını söylüyor.

Ban Ta Klang'daki aileler, nesillerdir fillere bakıyor ve onlarla yakın bağları var. Fil gösterileri ve gezintileri de turistler arasında çok popüler.

Öte yandan, hayvan hakları savunucuları Asya ve Güney Afrika'daki fil gösterilerini uzun süredir eleştiriyor.

Aktivistler fillerin yavruyken eğitildiğini ve bu süreçte eziyet çektiklerini savunuyor.

Onlara göre yavru filler annelerinden ayrılıp yalnız ve aç bırakılıyor ya da dövülüyor.

 

Independent Türkçe, Taipei Times, The Guardian

Derleyen: Çağla Üren