Akaryakıt zammı hız kesmiyor. Son zamla birlikte benzinin litre fiyatı 2 lira 21 kuruş artışla İstanbul'da 28,44, Ankara ve İzmir'de ise 28,57 liraya yükseldi.
İstanbul'da motorin litre fiyatı 27 lira 84 kuruştan satılırken, otogazın litre fiyatı ise yaklaşık 12,40 lira oldu.
Pompa fiyatlarındaki üst üste artışlar vatandaşın da esnafın da belini büktü. Toplumun büyük bölümü için tatile çıkmak hayal oldu. Zira konaklama bir yana, ulaşım ücretleri bile başlı başına el yakıyor. Tek yön uçak seferi fiyatları 800-900 TL'ye dayanırken, otobüs biletleri 450-500 TL'den alıcı buluyor. Yüksek hızlı trende ise yer yok.
Bilet fiyatları bugün başka yarın başka
Şehirlerarası ulaşım araçlarında bilet bulunsa bile fiyatlar çok değişkenlik gösteriyor.
Özellikle otobüs biletlerinde çok ileri tarihe satışlar durma noktasına geldi.
Pek çok firma, akaryakıt zamlarındaki artışın nereye varacağını öngöremediğinden uzak tarihe bilet satmamaya başladı.
Kurban Bayramı öncesi bilet fiyatlarının nasıl seyredeceği merak konusu olurken, yaşananlar firmaları da vatandaşı da zora soktu.
4 kişilik bir ailenin seyahati asgari ücreti buluyor
Pek çok öğrenci memleketlerine gidemezken, 4 kişilik bir ailenin gidiş dönüş yol masrafı neredeyse asgari ücrete denk geldi.
Otobüs firmaları açısından da durum vahim. Pek çok firma kapanırken, bir o kadarı da kontağı kapama noktasına geldi.
"Firmaları suçlamak yersiz"
Yaşananları, Türkiye Otobüsçüler Federasyonu (TOFED) Genel Başkanı Birol Özcan ve Tüketici Birliği Genel Başkanı Mahmut Şahin'le konuştuk.
Her iki isme göre de bilet fiyatlarındaki artışın sorumlusu firmalar değil, üst üste gelen zamlar.
Otobüs firmalarını suçlamanın yersiz olduğunu savunan Özcan ve Şahin, maliyetlerin katlanmasına karşın hükümetin harekete geçmesinin şart olduğu görüşünde.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
"Yakıt ve köprü giderleri düşürülmeden bilet fiyatları düşmez"
Maliyetleri düşürmeden bilet fiyatlarının aşağı çekilemeyeceğini vurgulayan TOFED Genel Başkanı Birol Özcan, en büyük kalemlerin yakıt ve köprü ve otoban giderleri olduğunu vurguladı.
"Mazottaki ÖTV ve KDV ile biletteki KDV'nin kaldırılması gerekli"
Akaryakıta gelen zamlar nedeniyle otobüs firmalarının da önünü göremediğini aktaran Özcan'a göre mazottaki ÖTV ve KDV ile biletteki KDV'nin kaldırılması gerekli. Otoban ve köprü fiyatlarında da indirim şart.
"Ulaştırma Bakanlığı'ndan çalıştay bekliyoruz"
Birol Özcan, 1 Nisan'da fiyat tespiti yapılsa da 1 Haziran'a kadarki iki aylık süreçte yaklaşık 20 kez gelen zam nedeniyle 1 Haziran'da Ulaştırma Bakanlığı'na gittiklerini ve çalıştay yapılmasını beklediklerini söyledi.
TOFED Başkanı, otobüs firmalarının artık ileri tarihe bilet satmamasına ilişkin olarak ise "Bir ay önceki maliyetler ile şimdiki bir değil ki, nasıl şimdiden ileri tarihe bilet satılsın?" yorumunu yaptı.
"Gidiş-geliş bir ton mazota otoban, komisyon, şoför, muavin, köprü ve ikram eklediğinde ne kazanacaksın?"
Kendilerinin de önlerini göremediğini belirterek mazot endeksli fiyat verilmesi gerektiğini savunan Özcan, "Van'a tek yön bilet 650 TL'den satılıyor. Gidiş-geliş bir ton mazot yakılıyor, bu da şu an 28 bin TL. Otoban, komisyon, şoför, muavin, köprü ve ikram eklediğinde ne kazanacaksın? Zaten otobüsler yüzde 100 dolu da değil" şeklinde konuştu.
"İşler yüzde 40 düştü, artı koltuklar da dolu değil artık"
Kovid-19 pandemisinden önce İstanbul otogarından günde bin 800 - 2 bin otobüs seferinin çıktığını, bayramlarda ise bunun 2 bin 500- 2 bin 700 seferi bulduğunu aktaran Birol Özcan, şimdilerde ise bu sayının bin 200'lere düştüğünü söyledi.
Özcan, "İşler yüzde 40 düştü, artı koltuklar da dolu değil artık" yorumunu yaptı.
"Kamunun özel sektörle rekabet etmemesi lazım"
Türkiye Otobüsçüler Federasyonu Genel Başkanı Özcan'a göre bir diğer sorun ise kamunun özel sektörle rekabet halinde olması.
Bu durumun yanlış olduğunu savunan Özcan, "Havayollarına ve raylı sisteme yakıt indirimi yapılıyor, bize de yapılsın. Onlara verilen imkanlar bize de verilsin. Demiryolları devletin, istasyon devletin. 168 TL bile ücreti kurtarıyor mu? Hayır! Raylı sistem 20 otobüs yolcusu götürüyor. Yer yok" dedi.
"Trakya'da usulsüz taşımacılık katlandı"
Usülsüz taşımacılığın artmasına da tepki gösteren Birol Özcan, Trakya'da grup taşımacılık yapan firmaların ferdi taşımacılık yaptığını belirterek şunları kaydetti:
"Beylikdüzü'nde metrobüs var. Buraya gelen yolcu, Kadıköy'e doğru gidiyor. Ataköy, Bağcılar ya da Sarıyer’e geçiyor. Grup taşımacılığı yapan minibüsler, metrobüse yolcu indirdiğinde buradan 39 ilçeye dağılım oluyor. Anadolu yakasına geçilince oradan tren güzergahında İzmit, Adapazarı, Eskişehir, Konya gibi şehirlere raylı sistemle gidilebiliyor. Eskiden Konya'dan Ankara'ya her 15 dakikada bir otobüs kalkardı, şimdi 4 saatte bir kalkıyor. Eskişehir'e de öyle. Konya-Ankara, Eskişehir-Ankara otobüs taşımacılığı bitti."
"Bursa, İzmit, Adapazarı Belediyeleri anonim şirket kurmuş, yolcu taşıyorlar"
Bursa, İzmit, Adapazarı Belediyeleri'nin anonim şirket kurarak izinli şekilde İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı'ndan yolcu taşımasını da eleştiren Birol Özcan, özel sektörün yeri olan alana otobüs firmalarının alınmamasına da tepkili.
Son olarak internet üzerinden bilet satışı yapan firmaları da eleştiren Özcan, bu şirketlerin yüzde 10-13 komisyonla çalışmasını eleştirerek makul seviyenin yüzde 4-5 aralığı olduğunu öne sürdü.
"Tüketicileri, esnafla karşı karşıya getirmek doğru değil"
Tüketici Birliği Genel Başkanı Mahmut Şahin de artan maliyetlere karşı durabilmenin ve fiyat öngörüsü yapabilmenin şu an için mümkün olmadığı düşüncesinde.
Otobüs firmalarının elinin kolunun bağlı olduğunu ifade eden Şahin'e göre tüketiciyi, esnafla karşı karşıya getirmek doğru değil.
Yaşananların ana nedeninin hükümet tarafından başlatılan fahiş fiyat uygulaması olduğunu ileri süren Şahin, tek çözümün elektrik, doğalgaz, yakıt ve işçilik gibi kalemlerin maliyetlerinin düşürülmesi olduğunu dile getirdi.
"Hükümet piyasaya güven veremiyor, herkes yarınından endişeli"
Hükümetin piyasaya güven vermediğini de ileri süren Mahmut Şahin, bu nedenle firmaların yarın fiyatların ne olacağını kestiremediğini belirtti.
"Herkes yarınından endişeli" diyen Şahin, sözlerini "Akaryakıt zamları, tüm piyasaya sirayet etti. Her geçen gün maliyetler arttığından fiyatlar da yükseliyor. Ticaret yapanlar kâr edecek ama "Neden bilet fiyatları yüksek, niçin fahiş zam yaptınız' diyemeyiz. Akaryakıt zammını sineye çekmelerini bekleyemeyiz. Onlar da ayakta kalmak zorunda" ifadeleriyle noktaladı.
© The Independentturkish
