Kendisini mevcut Başbakan Adil Abdulmehdi'ye alternatif olarak gösteren Haydar İbadi, başta yolsuzlukla mücadele olmak üzere mevcut hükümetin performansından duyduğu büyük hayal kırıklığını dile getirdi.
AFP’ye konuşan Haydar İbadi, IŞİD'e karşı büyük bir zafer elde edilen başbakanlığı dönemindeki mezhep çatışmalarının yeniden yaşanması tehlikesi, Irak’ın yolsuzluk konusunda dünyada 12'nci sırada yer alması ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) ile yaşanan gerginlik gibi çeşitli konulara değindi.
Öte yandan bir hükümet kaynağı, İbadi’nin kendisini "ölçülü muhalif" olarak tanımlamasının ardından, yaz aylarının gelmesiyle Irak’ta artık sıradanlaşan elektrik kesintileri ve yetersiz hizmetlere yönelik protesto gösterileri üzerinden siyasi bir seferberliğe giriştiğine dikkati çekti.
Diğer yandan İbadi, AFP’nin bir sorusuna verdiği cevapta, siyaset sahnesine geri dönme planı olduğunu, “Bu çerçevede temiz bir niyetimiz var” ifadeleriyle doğruladı.
İbadi’ye yakın bir kaynak, eski başbakanın parti liderleri ve siyasi partilerin önde gelen isimleriyle toplantılar düzenlediğini belirtti.
İbadi ise Irak siyasi sahnesinde büyük bir nüfuzu olan ve Şiiler tarafından "dini merci" kabul edilen Ayetullah Ali el-Sistani ile özel bir iletişimi olduğunu kaydetti.
Bununla birlikte ardı ardına askeri zaferler kazan İbadi’nin teröre benzettiği yolsuzluk, onun halk arasındaki popülerliğini kaybetmesinin nedenlerinden biriydi.
Yeniden başbakan olma niyeti ve yolsuzlukla mücadeledeki başarısızlığına ilişkin bir soruyu İbadi, “Yolsuzlukla nasıl mücadele edebilirsiniz, bu durum yargının elinde mi? Tüm yolsuzluklarla tek seferde mücadele edebildiğini iddia eden kişi aslında yolsuzlukla savaşmıyordur” şeklinde yanıtladı.
Ancak devlette yeni yolsuzlukların yaşandığını belirten İbadi, daha önce gizli olan yolsuzlukların, şimdi halka açık bir şekilde yaşanmasının her şeyin fiyatını artırdığını ve özellikle hükümetin kurulması sırasında partilerin bakanlıkları satın aldığı şeklinde sızıntıların olduğunu söyledi.
İbadi, durumun böyle devam etmesi halinde yolsuzluğun daha beter bir şekilde geri döneceği uyarısında bulundu. Başbakanlığı döneminde mezhepçi yaklaşımın üstesinden geldiği ve 10 yıl önce mezhep çatışmaları nedeniyle kan gölüne dönen bölgelerde milliyetçilik ruhunu aşıladığına inanan İbadi, “Geçmişte mezhepçilik, parlamentodaki bloklar arasında yaşanan fikir ayrılıklarında, ganimetleri bölüşmek için bir silah olarak kullandı. Bu yüzden şimdi bu haldeyiz. IŞİD veya yeni bir terör örgütü ya da teröristler, siyasetçiler ve diğerlerinin karışımından oluşan bir yapı yeniden Irak topraklarında ortaya çıkarsa, bu Irak’ın tamamen çökmesine yol açacak tehlikeli bir yapılanma olacaktır” şeklinde konuştu.
IŞİD'in yenilgisine rağmen örgütün halen Bağdat yakınları ve sınır bölgelerinde uyuyan hücreleri bulunuyor.
Haydar İbadi, 2017'nin sonlarında 2014'ten beri Irak topraklarının neredeyse üçte birini kontrolü altına alan IŞİD'e karşı askeri bir zafer kazanan milli bir kahramana dönüştü. Yine aynı şekilde Eylül 2017’deki bağımsızlık referandumunun "cezası" olarak IKBY ile tartışmalı bölgelerin çoğunu geri alan kişiydi. Bu nedenle Irak siyasi sahnesini takip edenler, İbadi'nin Bağdat'ı kazanmış olsa da Kürtleri kaybettiğini söylüyorlar.
Ancak Kürt vatandaşlarıyla arasında hiçbir sorun olmadığını düşünen İbadi, Mesut Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi’ne (KDP) işaret ederek, bazı taraflarla ve IKBY’yi kontrol edenlerle ilgili bir sorun olduğunu söyledi.
Sorunun IKBY yöneticilerinin bölgedeki zenginliği ve petrolü kontrol etmeleri olduğunun altını çizen İbadi, “Daha önce olduğu gibi yine soruyorum; İthalat nerede? İşlemler, kara para aklar gibiydi” dedi. Bölgenin günde 400 bin varil ihraç ettiğini, bunun da bölgenin tüm giderlerini karşılaması ve refah içinde yaşamasını sağlayabilecek bir miktar olduğunu açıklayan İbadi, bununla birlikte IKBY’nin Bağdat'tan büyük meblağlarda para aldığını da sözlerine ekledi.
Mevcut Başbakan Adil Abdulmehdi’nin Haşdi Şabi’nin Irak güvenlik güçlerinin "ayrılmaz bir parçası" olarak kabul edilmesi talimatı verdiği son kararına atıfta bulunan İbadi, mevcut hükümetin, kendi yönetimi sırasında aldığı kararlara ve attığı adımlara geri dönmesinden başka yolu olmadığına inanıyor.
Başbakan Abdulmehdi’nin bu kararından duyduğu memnuniyeti ifade eden İbadi, “Ama keşke daha önceki kararları da benimseyebilseydim” dedi.
İbadi, ayrıca Irak siyasi geleneğinde ‘en büyük blok’ olarak adlandırılan meclis koalisyonunu kuramadığı için bir buçuk yıl kaybetmiş olabileceklerini ifade etti.
Öte yandan analistler, İbadi’nin ABD’ye çok yakın olmanın bedelini ödediğini ve ABD'nin İran’a yönelik yaptırımlarını destekler nitelikte tutumunun onu siyasi olarak tasfiye etmek için yeterli olduğunu söylüyorlar. Ancak Basra'da başlayan ve güneye yayılan halk protestolarının bir takım taraflarca üretilmiş bir senaryo olduğunu ve İran yönetiminin bu durumdan çok uzak olduğunu belirtiyorlar.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
