İnsanda akciğerlerin hassas geçitlerinde gizlenen yepyeni bir hücre türü keşfedildi.

Yeni bilimsel araştırmada tespit edilen hücre türüne solunum yolu salgılayıcı (respiratory airway secretory / RAS) adı verildi.

Hakemli bilimsel dergi Nature'da yayımlanan araştırmada, RAS hücrelerinin solunum sisteminin düzgün çalışmasını sağlamada hayati bir rol oynadığı tespit edildi.

Hücrelerin keşfi, sigarayla ilgili bazı hastalıkların etkilerini tersine çevirmeyi amaçlayan yeni tedavilere ilham verebilir.

Hücreler, kan dolaşımı aracılığıyla oksijen ve karbondioksit alışverişi yapan ufak hava kesecikleriyle kaplı hava yollarında yer alıyor. Bu hava yollarına bironşiyoller adı veriliyor.

Araştırma ekibi bu hücreleri sağlıklı insan donörlerden alınan akciğer dokusu örneklerini farelerle karşılaştırma amacıyla incelerken tespit etti.

Pensilvanya Üniversitesi Perelman Tıp Fakültesi'nde Prof. Dr. Edward Morrisey, "İnsan akciğerinin hava yollarının faredekinden farklı olduğu bir süredir biliniyordu" diye konuştu:

Ancak gelişen teknolojiler, yalnızca son zamanlarda benzersiz hücre türlerini örneklememizi ve tanımlamamızı sağladı.

Ekip ayrıca, solunum sistemleri insanlara farelerden daha çok benzeyen gelinciklerde de RAS hücreleri buldu.

KOAH hastalığına çözüm olabilir

Bulgulara göre RAS hücreleri, bronşiyollerdeki sıvı astarı koruyan moleküller salgılıyor. Ayrıca, ufak hava yollarının işlevini kaybetmesini önlemeye ve akciğerlerin verimliliğini en üst düzeye çıkarmaya yardımcı oluyor.

İncelemeler, RAS hücrelerinin vücuttaki herhangi bir hücre tipine dönüşebilen kök hücrelere benzediğini de ortaya koydu. Araştırmacılara göre bunlar, hasarlı alveol hücrelerini onarabiliyor ve yeni alveol hücrelerine dönüşebiliyor.

Bu da RAS hücrelerinin sağlıklı akciğerlerin korunmasında hayati bir rol oynadığı anlamına geliyor.

Yeni hücrelerin, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) gibi sigarayla ilişkili hastalıkların tedavisinde önemli bir rol oynayabileceğini düşünülüyor. KOAH, sigara ve bazen hava kirliliğinin neden olduğu, akciğerlerdeki hava yolu geçişlerinin iltihaplanmasının bir sonucu.

Teoride, RAS hücreleri hasarlı alveolleri onararak KOAH'ın etkilerini önleyebilir veya en azından hafifletebilir.

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, her yıl dünya çapında 3 milyondan fazla insan KOAH yüzünden hayatını kaybediyor.

Morrisey, "Bu keşfin henüz KOAH tedavisini ortaya çıkarıp çıkarmayacağını tam olarak bilmiyoruz" dedi:

Ancak KOAH, hakkında çok az şey bildiğimiz bir hastalık olduğundan, daha iyi tedaviler bulmamız için yeni terapötik yaklaşımlara dair düşünmeye başlamamızı sağlayabilir.

Independent Türkçe, ScienceAlert, COPD News

Derleyen: Çağla Üren