Halefi Lütfi Elvan faizin düşürülmesini istemiyordu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise sürekli "nas" vurgusu yapıyordu.

"Yüksek faiz" ve "nas" tartışmaları sürürken gözlerin çevrildiği Elvan suskun kalmayı tercih ederken, yardımcısı bir gece yarısı birbiri ardına tweetler attı.

Elvan'ın yardımcısı kim miydi? Sorunun cevabını tüm Türkiye biliyor: Nureddin Nebati.

"Bu düşük faiz politikasını uygulamada kararlıyız"

25 Kasım 2021'de "Düşük faiz avantajı ile birlikte ihracat artışından elde ettiğimiz geliri ithalatımızın en büyük kalemleri olan enerji, hammadde ve ara malı yatırımlarına yönlendireceğiz. Bu sayede hem enflasyon üzerindeki kur baskısını azaltacağız hem de istihdamın artmasını sağlayacağız" ifadelerini kullandı.

Uygulanan ekonomik politikayı ve faiz indirimini savunan Nebati, "2013'ten beri düşük faiz politikamızı her uygulamaya yeltendiğimizde güçlü bir itirazla karşılaştık. Bu sefer bunu uygulamada kararlıyız" iddiasında bulundu.

Bu tweetler bir değişimin ayak sesleri olarak algılandı. Zaten gece yarısı atılan tweetlerle verilen mesaj hedefine ulaştı.

Nebati'nin "Göreve hazırım" anlamına gelen mesajından bir hafta sonra değişiklik hayata geçirildi.

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati / Fotoğraf: AA

Üstü susarken gece yarısı tweet attı, bir hafta sonra bakan oldu

Faiz artırımına karşı olan Lütfi Elvan bir gece yarısı yayımlanan kararname ile görevden alındı. Yerine "nas ne diyorsa o" anlayışının gereğinin yapılacağını hayata geçirmeye hazır olduğunu anlatan tweetlerin sahibi Nebati, Hazine ve Maliye Bakanı olarak atandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ilgili kararı 2 Aralık 2021 Perşembe günü hayata geçirildi. Karar, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girerken Türkiye sabaha "bakan değişimi" haberleriyle uyandı.

Yeni bakanın ekonomik gidişata nasıl çözüm bulacağı herkesin merak konusu oldu. Bunun için kimi gazeteciler öteden beri tanıdıkları Nureddin Nebati'nin peşine düştü.

"Sen maaş alıyorsun, en fazla neyini kaybedersin?"

Bakan Nebati ilk röportajını Habertürk yazarı Sevilay Yılman'a verdi. 13 Aralık 2021 tarihli röportajda, ekonominin çok hızlı bir şekilde düzeleceğini savunurken, bazı cümleleri dikkatlerden kaçmadı Nebati'nin: 

"Sen maaş alıyorsun, en fazla neyini kaybedersin? Enflasyonun altında ezilirsin; ama ben bu işi düzelmezsem eğer 1000 çalışanımla beraber bütün varlığımı kaybederim, bunu göze alır mıyım?"

Bakanın bu sözleri büyük tepki toplandı. Ekonomistler başta olmak üzere toplumun geniş kesimleri "halkı küçümsediği" gerekçesiyle Nebati'ye yönelik eleştirilerde bulundu.

Bakan Nebati, TRT'daki programda ekonominin gidişatının özlerindeki ışıltıdan anlaşıması gerektiğini söyledi / Görsel: Twitter

"Gözlerime bakar mısınız? Ne görüyorsunuz?"

Henüz bunun oluşturduğu şok atlatılmamışken Nebati, bu sefer TRT ekranlarına çıktı. 21 Aralık 2021'deki yayında soruları cevaplayan Nebati, programın sunucusuna "Gözlerime bakar mısınız? Ne görüyorsunuz?" diye sordu.

Sunucunun yanıtı "ekonomi rakam işidir" olurken, Nebati ise şöyle dedi: "Ekonomi rakam işi, temenni, güven, istikrar, beklenti, gözlerdeki ışıltıdır."

"Gözlerdeki ışıltı" tartışması alevlendi. Bu arada faiz indirimi gerçekleşti. Kardeşinin Merkez Bankası'nın faiz indirimine gideceğine ilişkin açıklamalarıyla parası olanların gözlerinin fazlasıyla ışıldadığı eleştirileri yapıldı.

"Varlıklı bir ailenin çocuğuysanız, doğal olarak benzin istasyonunuz olur"

Bu tartışmalarının da harareti sönmezken yeni bir açıklama daha geldi.

Bu sefer ki adres CNN Türk'teki bir program oldu. Bakan Nebati, 30 Aralık 2021'de Ahmet Hakan'ın sunduğu Tarafsız Bölge programına çıktı.

Ekonomi gündemini değerlendiren Nebati, Ahmet Hakan'ın, "Ekonomi ile olan müktesebatınız nedir?" sorusunu yanıtladı.

CNN Türk'teki programda nasıl bir ekonomik müktesebata sahip olduğunu anlattı / Görsel: Independent Türkçe

Bakan Nebati, burada ise nasıl bir müktesebata sahip olduğunu şu sözlerle dile getirdi:

"Piyasadan geliyorum demek şu: Varlıklı bir ailenin çocuğu olarak doğmuşsunuz. Viranşehir'de bir defa çiftçilik yapıyorsunuz. Doğal olarak benzin istasyonunuz olur. Çocukluğunuzdan itibaren işin içerisindesiniz. Daha ilkokulda iş yerinde çalışmaya başladım. İstanbul'da ağabeylerim var, piyasa ile her alanda iletişim kurma imkanınız var. Turizmi bilirim çünkü babamın oteli vardı. Akaryakıt işini bilirim. Otomobil işini bilirim, bir şirketin bayisi olmuştuk ben işletiyordum. Bu hayat gelişimi içerisinde de siyasete bulaştıktan sonra zaten sağ olsun kardeşlerim, ortaklarım işi götürüyorlar."

Yıllık enflasyon yüzde 54,44 oldu

Enflasyon konusundaki açıklamaları ise hiç tutmadı. "Ocakta pik yapar ama Haziran 2023'e tek haneyle gireceğiz" diyen Nebati, Cumhurbaşkanlığı Ekonomik Kurul Başkanlığıyla da ters düştü. Geçen haftalarda yeni bir açıklama yapan Nebati, enflasyonun nisan ayında zirveye ulaşacağını fakat yüzde 50 seviyesini aşmayacağını söyledi. Olabildiğince yüksek rakam söyledi ama enflasyon belirttiği rakamı da geçerek yıllık bazda yüzde 55'e yaklaştı.

Yüksek enflasyonun tek haneli rakamlara inebileceğini iddia eden Nebati, daha sonraki günlerde söylediklerini şu sözlerle düzeltti:

"2022 yılı genelinde maliyet yönlü baskılar, döviz kurunun gecikmeli etkisi, küresel enerji fiyatlarının etkileriyle enflasyonun yüksek seyretmesi beklenmektedir. Yıl sonunda enflasyonun atılan kararlı adımlarla gerilemesini bekliyoruz."

"Politika faizini önemsizleştirdik"

Faiz, enflasyon, kur oranları yani kısaca rakamlar konusundaki öngörüleri hiç tutmadı. "Politika faizini önemsizleştirdik" dedi ama öbür tarafta reel faiz oranının yüzde 30'u aştığını hiç dillendirmedi. Dillendiren ekonomistleri ise "kötü niyetli" olmakla nitelerken "Dünya, şu anda Türkiye ekonomi modelini izlemeye almış durumda" açıklamasında bulundu.

Bakan Nebati'nin bu açıklaması okyanus ötesinde yanıt buldu. ABD Merkez Bankası (FED) Richmond Şubesi Başkanı Thomas Barkin, "Üzerimize düşeni yapmazsak Türkiye gibi oluruz" ifadelerini kullandı.

Türk ekonomi modelinin çok başarılı olduğunu savunan Hazine ve Maliye Bakanı, para bulmak için sık sık yurtdışına gidiyor. Öncelikli adresi ise Londra.

Her Londra'ya gittiğinde başka bir hava ile döndüğünü ve Türkiye'nin gücüne dünyanın tanıklık ettiğini ileri sürüdü. Ancak yabancı yatırım çekmek içinde "edilmeyecek" sözler ağzından dökülüveriyor.

İşte o yurtdışı gezilerin birini 16 Mart'ta Fransa'ya yaptı. Bakan Nebati, Fransa'nın Cannes şehrindeki Uluslararası Gayrimenkul Fuarı (MIPIM) kapsamında Gayrimenkul Yatırımcıları Derneğinin (GYODER) düzenlediği uluslararası yatırımcı kahvaltısına katıldı.

Yabancı sermayeye engel çıkartan bürokrasinin alaşağı edileceğini ifade etti / Fotoğraf: AA

"Bürokrasiyi alaşağı ederiz, arkamızda cumhurbaşkanımız var"

Hazine ve Maliye Bakanı Nebati'nin, burada yaptığı konuşmadaki şu sözleri Türkiye'de gündemi ilk maddesi oldu:

"Bir problem yaşadığınızda bize hemen ulaşırsınız. En sevmediğim konu da şu yatırımcılara zorluk çıkaran mevzuat ya da bürokrasidir. Hep beraber kavga edelim, bürokrasiyi alaşağı ederiz, arkamızda cumhurbaşkanımız var rahat olun, mevzuatı da değiştiririz. Cumhurbaşkanlığı sisteminde hızlı adımlar atıyoruz."

Türk ekonomisini kimden kurtardı?

19 Mart 2022 Cumartesi günü Antalya'nın Serik ilçesindeki bir otelde gerçekleştirilen Türkiye Genç İş İnsanları Konfederasyonu (TÜGİK) İş Zirvesi 2022 Programı'nda konuşan Nebati, "Faiz ve kur odağında, sığ bir alanın içerisinde sıkışan Türkiye ekonomisini kurtardık elhamdülillah" sözleri ise akla çok sayıda soru işareti getirdi.

Bunların başında ise "Türk ekonomisi kimden kurtarıldı?" oldu. Zira yaklaşık 20 yıldır aynı parti iktidarda. Bakan Nebati'nin de mensubu olduğu partinin ekonomisini kim batırdı? Bakan Nebati, kendisinden önceki bakanları mı kast etti? Ya da kurtarılmış Türk ekonomisi bu mu?

Zira göstergeler ekonominin kurtarılmak bir yana her geçen gün daha da kötüye gittiğine işaret ediyor.

Prof. Dr. Şenol Babuşçu / Fotoğraf: Twitter

"Berat Albayrak'ı kast ediyor olmasın"

Bakan Nebati'nin "Türkiye ekonomisini kurtardık" sözlerini yorumlayan Prof. Dr. Şenol Babuşçu, "Kurtarıldığına göre daha önce batmış olması lazım. Kim batırdı acaba?" diyerek sordu ve "Acaba Berat Albayrak'ı kastediyor olmasın" yorumunda bulundu.

Prof. Dr. Babuşçu'ya göre mevcut durum Türk ekonomisinin kurtarılmış haliyse tablo çok vahim.

Çünkü Başbuşçu'nun paylaştığı verilere göre Türk ekonomisi çok büyük darboğazda.

Babuşçu, şu bilgileri verdi:

"Bunu Merkez Bankası başkanının göreve başladığı tarihten bugüne karar yaşanan gelişmelerden anlayabiliriz. 20 Mart 2021'de 1 dolar 7,20 liraydı. 20 Mart 2022 tarihi itibarıyla 1 dolar 14,76 lira oldu.

Eylül 2021'de politika faizi 19 idi şimdi 14. CDS göstergesi 380'den 566'ya çıktı. Enfalasyon yüzde 19,58 iken şimdi 54,44'ü buldu. 5 yıllık Eurobond faizi yüzde 5,62'den yüzde 8,20'ye yükseldi

Merkez Bankası rezervleri eksi 37,3 milyar dolardan eksi 43,9 milyar dolar oldu."

Kapanacak denilen dış ticaret açığı ise büyümeye başladı. Özellikle döviz kurunun frenlenmesi amacıyla getirilen "kur korumalı TL vadeli mevduat" hesabının ise ağır maliyeti artık konuşulmaya başladı.

Ekonomik göstergelerin Türk ekonomisinin kurtarıldığına ortaya koymadığı ifade edildi / Görsel: Şenol Babuşçu

"Yüzde 48 faiz verecekler"

Bu konuda bir değerlendirmede bulunan ekonomist Mustafa Sönmez, "Nasıl bir cehalet! Nasıl bir ihanet! Ağbal'ın yüzde 19 faizini çok buldular, şimdi kur korumalı mevduata yıllık yüzde 48 dolayında faiz ödeyecekler. Hesap ortada: İlk 3 ayın kur artışı yüzde 13. Yıllığı yüzde 65 eder. Çık bankanın yüzde 17'sini, al sana yüzde 48 faiz! Nas var, sana bana ne oluyor!" ifadelerine yer verdi.

İYİ Parti Genel Sekreteri Uğur Poyraz'ın ise Bakan Nebati'ye tepkisi şu oldu:

"La havle! Bakanlık yapmıyor, ikinci el cep telefonu satıyor sanki. Garantisi benim abim! Zaten alıştınız, devlet aklı ve ahlakının yoksunluğunun vücut bulmuş halisiniz. Bürokrasiyi alaşağı edin, mevzuatı da değiştirin, hukuk da arkadan gelir değil mi?"

"Türk Lirası en zayıf durumda"

Türk ekonomisi yok olmaktan kurtardığını iddia eden ve bu nedenle eleştirilen Bakan Nureddin Nebati, bir gün sonra ise liranın diğer para birimleri karşısındaki değerine ilişkin bir açıklamasıyla önceki ifadesini adete tashih etti.

Nebati, şunları söyledi:

"Bir yatırımcı niye çıksın? En kötü ihtimalle dövizi sabit. Hazineye olan etkisini söylüyorlar. Etkisi çok düşük. Niye çok düşük. Ee dolar kuru bunlar bekliyorlar 20-25 lira, 30 lira olacak. Bunu bilerek yayıyorlar. Niye olsun. Zaten Türk Lirası en zayıf durumda. Gideceği bir yer yok. Vatandaş rahat olsun."

"O potansiyele sahipsiniz"

Eski hazineci ve bankacı Gelecek Partisi Ekonomi Politikaları Başkanı Kerim Rota ise Bakan Nureddin Nebati'nin liranın en düşük seviyede olduğuna ilişkin açıklaması için "Yani; ‘Öyle beceriksiz, öyle ne yaptığımızı bilmiyoruz ki, Türk Lirası'nın değerini yerin dibine soktuk. Bundan daha beterini ben bile beceremem.' Bence kendinize haksızlık etmeyin, kesinlikle o potansiyele sahipsiniz" ifadelerini kullandı.

"Yolun sonuna" geldi mi?

Bakan Nebati'nin "Bayrak yere inmeyecek, ezan susmayacak. Bırakın onlar kafalarını duvara vursunlar" sözlerini hatırlatan Eski Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz ise "Anlaşıldı, siz de yolun sonuna geldiniz herhalde" yorumunda bulundu.

Nurettin Nebati'nin yerine Mehmet Şimşek'in getirileceği iddia edildi. Yılmaz'ın dikkat çektiği durum yakında hayata geçirilir mi bilinmez ama ekonomistler başta olmak üzere insanların Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'nin birbiriyle çelişen ve hamaset içeren açıklamalarının hızına yetişemediği bir gerçek.