Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri (ÖDBG) ile Sudan Askeri Geçiş Konseyi (AGK) arasında arabuluculuk yapan Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Ali, ülkedeki krizin çözülmesi ve tarafların tekrar müzakere masasına oturmasına ilişkin vizyonunu ortaya koydu.
Addis Ababa’da ÖDBG temsilcileri ile Afrika Birliği (AfB) Komisyonu Başkanı arasında gerçekleşen toplantının ardından, bugün, Hartum’da Etiyopya arabulucu heyeti ile ÖDBG arasında bir toplantının yapılması bekleniyor.
Şarku’l Avsat’a konuşan AfB Sudan Özel Temsilcisi Muhammed el-Hasan Lebat, Meryem Sadık el-Mehdi’nin başkanlık ettiği ÖDBG heyetinin Afrika Birliği (AfB) Komisyonu Başkanı Musa Faki ile bir araya geldiğini ve Afrika arabuluculuğuna ilişkin vizyonunu sunduğunu söyledi. Toplantının oldukça açık ve şeffaf bir şekilde gerçekleştirildiğini dile getiren Lebat, ÖDBG heyetinin kendi bakış açısını sunduğunu ve buna karşılık AfB’nin görüşlerini dinlediğini belirtti. AfB merkezine dönmek için iki gün önce Hartum’dan ayrıldığını ifade eden Lebat, yakında tekrar döneceğini söyledi.
Öte yandan dün ÖDBG heyeti tarafından yapılan basın açıklamasında, toplantıya Sudan Kurtuluş Hareketi Başkanı Arko Minavi ve Sudan Halkının Kurtuluş Hareketi (SPLM-N) Başkan Yardımcısı Yasir Arman’ın da katılacağının kararlaştırıldığını, ancak söz konusu kişilerin toplantıya katılmadıkları kaydedildi. Toplantıya ÖDBG bileşenlerinden Meryem el-Mehdi, Vecdi Salih, Hasan Abülati, Muntasır et-Tayyib ve Mutez Salih katıldı.
Şarku’l Avsat’a konuşan Etiyopyalı kaynaklar, Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed’in Hartum Elçisi Mahmud Derir’in ülkedeki krizin çözümüne ilişkin arabuluculuk vizyonuyla birlikte bu sabah Hartum'a döneceğini aktardılar. Kaynaklar, Başbakan Abiy Ahmed’in beklenildiği üzere ülkeye geri dönüp dönmeyeceği ya da taraflarca onaylandığı takdirde anlaşmanın imzalanması sırasında hazır bulunup bulunmayacağına dair herhangi bir şey söylemediler.
Basın kaynaklarına göre Musa Faki ile bir araya gelen ÖDBG temsilcileri, askeri konseyin iktidarda kalmak için yaptığı icraatlarından ve baskı kampanyalarından bahsederek, konseyin ülkedeki interneti kestiğini ve 3 Haziran’da meydana gelen katliama ilişkin uluslararası gözetim altında bağımsız bir soruşturma komisyonu kurmayı reddettiğini dile getirdi. Musa Faki, tarafların yeninden müzakere masasına dönmesi için Afrika Birliği tarafından sunulan öneriler hakkında ÖDBG’yi dinledi ve onlara Afrika arabuluculuğunun yakın zamanda ulaştığı hedefler hakkında bir açıklama yaptı.
ÖDBG temsilcilerin Abbas Tayyib, yaptığı açıklamada, Etiyopya arabuluculuğunun vizyonunu ortaya koyduğunu ve bu vizyonun tarafların yeniden müzakere masasına dönmesini ve iktidarın sivillere teslim edilmesiyle ilgili anlaşmazlıkların üstesinden gelinmesini içerdiğini söyledi.
Şarku’l Avsat’a konuşan Abbas, “Etiyopya Başbakanı’nın Sudan Elçisi Mahmud Derir bize genel ilkelerin içerildiği bir belge teslim etti. Belgenin aynısını AGK’ya da verdi. Belge bir bütün olarak taraflara sunulan çerçeve belgede tartışılan hususları içeriyor. Bugün tarafların bu belgeyi imzalamaları bekleniyor” ifadelerini kullandı.
“Detaylar hakkında konuşmak için yetkili değilim”
Ayrıca Abbas, Addis Ababa’ya giden ÖDBG heyetinin Afrika ülkeleri dışişleri bakanlarına, AGK ile doğrudan müzakerelere dönme şartlarını teslim ettiğini açıkladı. Şarku’l Avsat’a konuşan bir ÖDBG kaynağına göre Etiyopya Başbakanı Elçisi Derir’in bugün, ÖDBG ile bir toplantı gerçekleştirmesi bekleniyor. Etiyopya arabuluculuğunun belgeyi kendilerine teslim ettiğini ve kararlaştırılan genel çerçevenin dışına çıkılmadığından ötürü belgeyle olumlu bir şekilde ilgilendiklerini dile getiren kaynak, belgenin içeriğine ilişkin ayrıntı veremeyeceğini belirterek, “Detaylar hakkında konuşmak için yetkili değilim” dedi.
ÖDBG'den uluslararası soruşturma şartı
Etiyopyalı arabulucu, tıkanılan noktadan itibaren müzakerelerin sürdürülmesi önerisinde bulundu. Bununla birlikte egemenlik konseyine ilişkin anlaşmazlığa dair ise tarafların 15 kişilik konseydeki temsil oranının eşit olması ve kalan bir kişinin ise taraflarca üzerinde uzlaşılacak bağımsız bir şahıs olması teklifinde bulundu. Ancak ÖDBG, müzakerelere yeniden dönmelerinin öncesinde oturma eylemi alanındaki barışçıl protestocuların ölümüne yol açan olayların soruşturulması amacıyla uluslararası bir soruşturma komisyonun oluşturulmasını, konseyin yaşanan olayların sorumluluğunu üstlenmesini ve askeri güçlerin sivil bölgelerin dışında konuşlandırılmasını şart koştu. Bununla birlikte AGK, üzerinde anlaşmaya varılan kotaların değiştirilmesi arzusunu defalarca dile getirdi. Ayrıca müzakerelerin durdurulduğu anlaşmanın, ÖDBG egemenliğine odaklandığına dikkat çekti.
Taraflar, 128 silahsız sivilin ölümüne ve yüzlerce kişinin yaralanmasına yol açan şiddet olaylarının eşlik ettiği oturma eylemini bastırma operasyonlarının öncesinde ‘3 yıllık bir geçiş dönemi, ÖDBG’nin 17 bakanı içerecek şekilde kabineyi kurması ve 300 üyeli meclisin yüzde 67'sini oluşturması’ hususlarında ittifak etmişlerdi.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Şarku'l Avsat'tan Independent Türkçe için çeviren: Adem İpekyüz
