Türkiye'de sağlık sistemiyle ilgili tartışmalara her geçen gün yenileri ekleniyor.
Son iki gündür tartışmaların odağında, Tıpta Uzmanlık Sınavı olarak bilinen TUS'ta yapılması planlanan değişiklikler var.
Tartışmanın fitilini ateşleyen ise Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda önceki gün yaptığı konuşma oldu.
Bakan Koca, asistan hekimlerin tıpta uzmanlık eğitimiyle ilgili sorunlarının bulunduğu gerekçesiyle TUS'ta "reform niteliğinde" bazı değişikliklere gidileceğini açıkladı.
Ancak bu değişikliklerin diploma notu ve hizmet durumunu TUS puanına ekleyerek yapılacak olması, sağlık sektöründe tepkilere neden oldu.
Independent Türkçe'nin görüş aldığı Prof. Dr. Güner Sönmez ile Prof. Dr. Faruk Aydın, mevcut TUS'u "başarılı" ve herkese "eşit" şartlarda yapıldığı gerekçesiyle de "adaletine güvenilen, hakkaniyetli" bir sistem olarak niteledi.
Diploma notu ve hizmet durumu değişikliklerini doğru bulmadıklarını ifade eden Sönmez ve Aydın, yoğun çalışma sistemi ve uzun nöbetler, şiddet ve mobbing gibi çözüm bekleyen konular varken, düzgün giden bir işin bozulabileceği ve adaletsiz bir durumun ortaya çıkabileceği uyarısı yaptı.
"Büyük bir adaletsizliğe neden olur"
Üniversitelerin zorluklarının da not sistemlerinin de farklı olduğunu belirten Radyoloji Uzmanı Prof. Dr. Güner Sönmez, diploma notunun yaşananlara tepkisini şu sözlerle dile getirdi:
"Kökten değiştirip bu adalet sistemini bozmamak lazım. Diploma notunun eklenmesi çok yanlış bir tutum olur. Tıp fakülteleri o kadar değişken ki… Üniversiteye giriş sınavında, 70-80 puan fark var. Müfredatları da tamamen aynı olsa da eğitim kalitesi, derslerin zorluğu gibi konularda çok farklı olabiliyor. Örneğin bir Gülhane ya da Cerrahpaşa ile özel bir üniversitenin tıp fakültesinin YKS sonucu da ders zorluğu da sınav zorluğu da bir olamaz. Özel bir üniversiteden çok yüksek puan alıp not ortalamasını yükselten birinin çok daha yüksek puanla girilen Hacettepe, Cerrahpaşa gibi üniversiteler karşısında önemli bir avantaj sağlamış olur. Bu da büyük bir adaletsizliğe neden olur."
"Sistemin mevcut haliyle devam etmesi daha doğru olur"
Diploma notunun yanı sıra hizmet puanının TUS'a eklenmesine de karşı çıkan Prof. Dr. Sönmez, mevcut sistemin korunmasına şu sözlerle vurgu yaptı:
"5., 6. bölgelerdeki hizmetlerin ekstra avantaj sağlayacak ama TUS'a sadece yeni mezunlar girmiyor. Sahada olup, 10 seneye yakın süre doktorluk yapıp sınava girenler de var. Dolayısıyla daha önce mezun olmuş kişilerin 5., 6. bölgelerde çalışma ihtimali yüksek ve yeni mezunlara karşı avantaj sağlamış olacaklar. Bana göre sistemin mevcut haliyle devam etmesi daha doğru olur."
"Hekim sayısının yeterli olmadığı yerlerde açığın kapatılması hedeflenmiş olabilir"
Bakanlığın neden böyle bir değişiklik taraftarı olduğunu da sorduğumuz Prof. Dr. Güner Sönmez, gerekçe olarak 5.,6. bölgelerde (Batman, Siirt, Şırnak, Hakkari vb.) çalışacak hekim bulmakta zorlanılmasını gösterdi. Doktorların bir kısmının istifa edip TUS'a hazırlanmayı tercih ettiğini belirten Sönmez, değişiklikle hekim sayısının yeterli olmadığı yerlerde açığın kapatılmasının hedeflenmiş olabileceğini söyledi.
"Pek çok öğrenci TUS'a hazırlanmak için fakülteyi aksatıyor"
Güner Sönmez'in bir diğer dikkat çektiği nokta ise öğrencilerin TUS telaşı nedeniyle üniversitelerindeki son yıllarında okula yeterli ilgiyi göstermemesi ve fakülteyle -özellikle de klinik derslerle- kopukluk yaşaması oldu. Çoğu zaman 5. ve 6. sınıfta fakültenin ikinci plana atılıp TUS kursuna gidildiğini belirten Sönmez, diploma notunun da etki etmesinin, öğrencilerin okulu aksatmasına karşı tedbir olabileceğini ifade etti.
"Bu iki yolun da sorunu çözeceğini düşünmüyorum"
Ancak Sönmez'e göre sorunların çözümü diploma notu ve hizmetin TUS puanına eklenmesinden geçmiyor: "Bu iki duruma karşı tedbir olarak düşünüp bu kararı vermiş olabilirler ama bu iki yolun da sorunu çözeceğini düşünmüyorum."
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
"Adaletli bir sınav sistemini değiştirmek, güven sarsıcı bir durum olarak değerlendirilir"
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıbbi Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Faruk Aydın da Prof. Dr. Güner Sönmez'le benzer görüşleri paylaştı.
Prof. Dr. Aydın, "Bu kadar güven duyulan, adaletli bir sınav sistemini değiştirmek, güven sarsıcı bir durum olarak değerlendirilir. Örneğin okul mezuniyetlerine bakalım, ben Hacettepe mezunuyum. Buradan mezun olmak demek, pek çok okula 100 puan fark atmak demek. Farklı fakültelerdeki mezuniyet derecelerinin eşitmiş gibi görülüp TUS'a eklenmesi kabul edilemez" ifadelerini kullandı.
Hizmet yeri puanı değişikliğini de eleştiren Aydın, "Buralar kazanıldığından değil. Başarısız olanları ödüllendirmek gibi bir şey bu. Bu kadar güvenilir bir sınava müdahale yanlış. Mezunları bir tutmak yanlış. Hizmet süresinin artı bir değer olarak getirilmesi yanlış. Sağlıkta TUS'la ilgili yakınma yok. Dolayısıyla burada değişikliğin de gereği yok" şeklinde konuştu.
"Kimse bu değişikliklere sıcak bakmıyor"
Çeşitli derneklerin üyeleri ve hekimlerle görüştüğünü, kimsenin TUS'ta diploma notu ve hizmet puanı değişikliğine sıcak bakmadığını öne süren Aydın'a bakanlığın neden böyle bir değişikliğe gitmiş olabileceğini de sorduk.
"TUS'u bu şekilde değiştirmek istemeleri, bazı özel gruplara avantaj sağlanacağı şüphesi yaratıyor"
"TUS'u bu şekilde değiştirmek istemeleri, bazı özel gruplara avantaj sağlanacağı şüphesi yaratıyor" diyen Prof. Dr. Aydın, farklı okullardan mezun olan kişilerin aynı kefede değerlendirilmesini doğru bulmadığını yineledi.
"Yüksek kazancınız olursa risk alırsınız, bazı bölümler düşük kazanç nedeniyle tercih edilmiyor"
Bazı bölümlerin tercih edilmeme nedenini TUS'a değil, düşük gelire bağlayan Prof. Dr. Faruk Aydın, "Yüksek kazancınız olursa risk alırsınız, yoksa almazsınız. Bazı bölümler, düşük kazanç nedeniyle tercih edilmiyor" yorumunu yaptı.
"İlla değişiklik yapacaksanız YKS'de yüksek puan alanlara avantaj sağlayın"
Klinik Mikrobiyoloji Uzmanları Derneği'nin de (KLİMUD) başkanlığını yürüten Prof. Dr. Aydın, TUS'ta değişiklik yapmakta ısrarcı olunursa da bunun ne şekilde olacağına ilişkin ciddi bir anketle, uzmanlık derneklerinin, hekimlerin ve hekim adaylarının görüşlerinin alınıp çözüme kavuşturulması gerektiğini savundu.
Bir değişiklik yapılması şartsa, üniversiteye giriş sınavında (YKS) yüksek puan alanlara avantaj sağlanması gerektiğini dile getiren Aydın, bir başka "eşitsizliğe" de vurgu yaptı:
"TUS'u kazanamayıp yurtdışında uzmanlık eğitimiyle Türkiye'ye nakil olanlar var. Bu durum, Türkiye'deki hekimlere haksızlık. Buradaki sınavı geçemeyip Balkanlar'a, Kafkaslar'a gidip okuyup gelenler var. Asıl haksızlık, eşitsizlik bu."
"Önce sağlıkta şiddeti engelleyin"
Sağlıkta öncelikle şiddetin engellenmesi gerektiğini ve bunun için de polis, güvenlik görevlisi ya da giriş çıkışlarda yoğun kontrol vurgusu yapan Prof. Dr. Aydın, hekimlerdeki performans sisteminin de "olumsuz" etkiye neden olduğunu öne sürdü.
"Üniversite hastanelerinin yüzde 90'ı zararda"
Son olarak hastanelerin ekonomik finans sorununa da değinen Faruk Aydın, "Üniversite hastanelerinin yüzde 90'ı zararda! Bunları çözmek yerine, şikayet olmayan TUS'la ilgili değişiklik yanlış. Uzmanlık derneklerinin, hekimlerinin tek tek görüşünün alınması lazım. Özel hastaneler hem kişiden fark alıyor hem SGK'tan alıyor hem özel sigortadan alıyor, kamuda bu imkanlar yok, kamu imkanlarını özel hastane seviyesine çıkarın, personel memnuniyetini, çalışma barışını artırıcı tedbirler alın" dedi.
© The Independentturkish
