Türkiye'de yargıdaki sorunları tespit etmek ve çözüm önerileri getirmek ve bu önerilerin üzerinde toplumsal mutabakat sağlanmasını amacıyla kurulan Daha İyi Yargı Derneği'nin Başkanı Avukat Mehmet Gün, yargı sistemindeki sorunların çözümü için siyasilerin önünde bir "fırsat penceresi" bulunduğunu söyledi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Gün, Reuters'la ile yaptığı söyleşide "fırsat penceresi" olarak tanımladığı bu koşulları, "Bir yandan Başkanlık sisteminin devamını isteyenlerle diğer yandan parlamenter sisteme dönüşü isteyen siyaset gruplarının uzlaşmaları gereken ve bir dönemde olduğumuzu düşünüyorum. Bu süreç yargıda yapılması gereken değişiklikler için bir fırsat penceresi yaratıyor" diye açıkladı.
Bu süreci devletteki gücün nasıl paylaşacağını belirleme süreci olarak yorumlayan Gün'e göre hangi sistem olursa olsun yapılacak değişikliklerde öncelikle yargıdan başlanacak.
"Siyasallaşan yargının tarafsızlığının" hızlı bir şekilde kaybolduğunun hukukun üstünlüğünün her alanda zayıfladığının altını çizen Gün, bu alandaki sorunları ve çözüm önerilerini toplumun her kesimine ileteceklerini belirtti.
"Yatırımlar olumsuz etkileniyor"
Gün, yargıda devam eden sorunların doğrudan yatırım kararlarını da olumsuz etkilediğine dikkat çekerek şunları söyledi:
"Geçmiş yıllarda Türkiye bir fabrika kurulan, dağıtım yapan distribör ağının oluşabildiği ve büyük pazarı olan ülke konumundayken şimdi fabrika kurulma özelliğini yitirdiğini görüyoruz"
Uluslararası doğrudan yatırımcıların Türkiye ile olan ilişkisinin fabrika kurarak doğrudan yatırım yerine distribitörlüğe kaydığını vurgulayan Gün, "Kısaca halen büyük bir pazar ama doğrudan yatırım için yatırımcının yargıya güveni artmalı" dedi.
Osman Kavala örneği
Gün ayrıca 2019 yılından beri davası devam eden ve halen bir sonuç çıkmayan iş insanı Osman Kavala'nın durumunu örnek vererek, "Bu olay bütün dünya kamuoyu tarafından izleniyor. Hukuken güvensizlik yaratan bu durumların yatırımcının karar vermeden bir süre daha düşünmesine yol açabiliyor. Sadece bu tür siyasei davalar değil şirketlerin yaşadığı hukuki sorunların çözümünde de yatırımcı daha net ve açık düzenlemeler görmek istiyor" diye konuştu.
Gün'ün uluslararası kamuoyunda bilinen bir vaka olarak örnek verdiği Kavala için geçtiğimiz günlerde Avrupa Konseyi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) kararı uyarınca tahliye edilmemesi halinde, Kasım ayında Türkiye'ye yönelik ihlal prosesüdürünü başlatacağını açıklamıştı.
"Yargının önerilerine siyasilerden ilgi yok"
Gün, siyasilerin şu anda bu önerilere çok ilgi göstermese de sivil toplumdan yükselecek taleplerin siyasiler üzerinde de etkili olabileceğini savunuyor.
Daha iyi Yargı Derneği tarafında hazırlanan "A'dan Z'ye Türk Yargı Reformu için 9 Çözüm Önerisi" başlıklı raporda yenilikçi çözüm önerileri bulunduğunu belirten Gün'e göre yapılması gereken en önemli adımalardan biri Hakimler Savcılar Kurulu'nu (HSK) toplumun tüm kesimlerini temsil eden, hiçbir kişi, grup veya koalisyonun etki edemeyeceği, tam bağımsız hale dönüştürmek.
Bunun için Adalet Yüksek Kurumu ("AYK") oluşturmak ve tüm paydaşlarla sürekli olarak danışan ve tavsiyeler oluşturan Daimî Hukuk Şûrası ile güçlendirmek.
AYM'nin yapısı
Bir diğer maddenin ise Yargının idaresiyle ilgili olduğunu söyleyen Gün, "AYK kararları da dahil her türlü karar ve işlemi etkin yargısal denetime açmak ve bu amaçla yargı konularında uzmanlaşmış Adalet Yüksek Mahkemesi oluşturulmalı" dedi.
Anayasa Mahkemesinin daire sayısını 3'e çıkarılması ve üye sayısını 15'den 30'a yükseltilmesi gerektiğini söyleyen Gün, üye seçimlerini kamuoyunun katılımına açık şeffaf ve yargı denetime tabi tutulması gerektiğini kaydetti.
Yargı görevlerine kabul ve atamalarında tam liyakatin sağlanması gerektiğini söyleyen Gün, "Hukuk mesleklerinin her biri için yönetimleri sadece meslek mensupları tarafından seçilen tam bağımsız yargısal meslek kuruluşları oluşturulmalı Anayasa ile güvence altına alınmalı" dedi.
Reuters
