"Arkadaşlar evden çalışıyoruz"

Pandeminin başında başta beyaz yakalılar olmak üzere pek çok çalışana "müjde" gibi gelen bu açıklama, 1,5 yıl sonra gelinen noktada kendini, kaybolan "mesai saatleri" kavramı, tükenmişlik sendromu ve çoğu zaman ofis ortamını özlemek olarak gösteriyor. 

Son dönemde bu konuyla ilgili en geniş araştırma Fransa merkezli çok uluslu araştırma kuruluşu IPSOS’a (Institut de Publique Sondage d'Opinion Secteur) ait.

IPSOS, evden çalışanların pandemi sonrası ofise dönüşle ilgili ne düşündüklerini ölçmek için 29 ülkenin 12 bin 900 çalışanı üzerinde bir araştırma gerçekleştirdi. 

Dünya Ekonomik Forumu (WEF) ile birlikte yürütülen araştırmaya göre çalışanların ortalama yüzde 23’ü, pandemiden önceye kıyasla daha fazla evden çalıştıklarını söyledi. 

"Evden çalışıyorum" diyenlerin dörtte üçü, bu uygulamaya pandemi nedeniyle geçtiklerini ifade etti. 

Küresel anlamda bakıldığında ankete katılanların yüzde 66’sı Kovid kısıtlamalarının kalkmasının ardından işverenlerin daha esnek çalışma saatlerini hayata geçirmesi gerektiğini söylüyor. 

"Esnek çalışma saatlerinde daha verimliyim" diyenlerin oranı yüzde 65 iken, bu durum yaşı daha genç olan yetişkinler, kadınlar ve 18 yaş altı çocuğu olanlarda bir miktar değişiyor. 

Bu gruptakilerden "evde verimli olabilmek zor" diyenlerin oranı yüzde 38. Yüzde 33’ü ise daha fazla tükenmiş hissettiklerini söylüyor. 

Şimdi biraz daha detaylara inelim…

Türkiye'de her 100 kişinden 20’si "Daha fazla evden çalışıyorum" diyor

Pandemi öncesi ve sonrası kıyaslandığında evden çalışma sistemine geçişin en fazla olduğu ülke Peru ve Singapur (yüzde 38). Ancak bu ülkelerde "hiçbir değişiklik olmadı" diyenler yine de yüzde 50 seviyelerinde seyrediyor.

Türkiye’de "hayatımda hiçbir şey değişmedi" diyenler yüzde 66 gibi yüksek bir oranda iken ankete katılan her 100 kişinden 20’si "artık daha fazla evden çalışıyorum" dedi. 

Yalnızca evden çalışanlara sorulan "Hep evden mi çalışıyordunuz yoksa Kovid-19 sonrası mı evden çalışmaya başladınız?" sorusuna ise Türkiye’den yüzde 91 oranında "Kovid nedeniyle evden çalışmaya başladım" yanıtı geldi.
Aşağıdaki grafik, ülkelere göre çalışma ortamında ne kadar değişiklik olduğunu gösteriyor. 
 

"Hiçbir şey eskisi gibi olmayacak" diyenler Avustralya’da yüzde 45, Türkiye’de yüzde 10 

IPSOS’un araştırdığı konulardan biri de çalışanların "ne zaman ofise dönecekleri" konusundaki tahminleri. 

Ankete katılanların yüzde 27’si pandemi önceki çalışma rutinine altı aydan daha az bir sürede dönüleceğine inanıyor. 

Yüzde 24’lük kesim "6 ay ila 1 yılda döneriz" derken, yüzde 15’lik kesime göre "tam normale dönüş" için bir yıldan fazla süreye ihtiyaç var. 

Yüzde 18’lik gibi önemli bir kısım da "önceki haline hiç geri dönemeyeceğiz" diyor. 

"Hiçbir şey eskisi olmayacak" diyenlerin oranı en fazla Avustralya’da (Yüzde 45). 

Avustralya’yı yüzde 34 ile Güney Afrika, yüzde 33 ile Birleşik Krallık ve yüzde 29 ile Rusya takip ediyor. 

Türkiye’de ise bu oran yüzde 10’da kalıyor. 

Zira Türkiye’den ankete katılan çalışanlardan yüzde 33’ü 6 ay ile bir yıl arası bir dönemde eski düzene dönüleceğine inanıyor. 
 

Japonya'nın başkenti Tokyo'da bir ofis/ Fotoğraf: Reuters

"Altı aydan az sürecek" ve "Bir yılı aşacak" diyenlerin oranı ise hemen hemen aynı (Yüzde 22 ve 21). 

Normale dönüşün altı aydan az bir sürede tamamlanacağı inananlar en fazla Fransa’da (Yüzde 58)

Suudi Arabistan’da bu oran yüzde 50, Hollanda’da yüzde 48 ve Macaristan’da yüzde 45. 

"Beş gün evden çalışırım" diyenlerin oranı yüzde 14

IPSOS ve WEF ortaklığında yürütülen çalışmada bir de şu soru soruldu: 

Haftada ortalama beş gün çalıştığınızı varsayalım; Pandemi bitip de tüm kısıtlamalar kaldırıldığında, haftanın kaç gününde evden çalışmak istersiniz? 
 

Bu soruya Türkiye’den her 100 kişiden 32’si "beş günün beşinde de evden çalışmak istemem" yanıtını verdi. 

İki ve üç gün çalışmayı düşünenlerin oranı ise yüzde 17. 

Her 100 kişiden 14’ü ise "beş gün de evden çalışırım" diyor. 

Tüm hafta evden çalışmaya en gönüllü ülke yüzde 41 ile Güney Afrika. Güney Afrika’yı yüzde 40’la Meksika takip ediyor. Suudi Arabistan’da bu oran yüzde 38. 

Her iki kişiden biri çalışma arkadaşlarını özledi

Gelelim insanların evden çalışmayla ve ofisleriyle ilgili ne hissettiklerine… 

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi dünya ortalamasına bakıldığında "artık esnek çalışma saatleri olmalı" diyenlerin oranı yüzde 66. 

"Çalışma arkadaşlarımla çalışmayı özledim" diyenler için ise oran yüzde 52. 

Bunun yanı sıra her 100 kişiden 33’ü "Evden çalışırken daha fazla tükenmişlik sendromu hissediyorum" diyor. 

Evden çalışmak zor olsa da Türkiye, esnek çalışma saatleri istiyor

"Bu sorulara Türkiye’de çalışanlar ne yanıt verdi?" diye baktığımızda: 

"Ofiste geçirdiğim süre boyunca esneklik istiyorum" diyenlerin oranı ortalama yüzde 71. 

"Esnek olunmalı" meselesine tamamen katılanların oranı yüzde 31. "Asla katılmıyorum" diyenler ise yüzde 3. 

Ofiste çalışma süresinde en fazla esneklik isteyen Çin (Yüzde 80). Türkiye bu sıralamada sekizinci sırada. 

"Tükenmişlik sendromu"nda Türkiye ikinci sırada 

Evden çalışan hemen herkesin şikayet ettiği "tükenmişlik sendromu" da IPSOS araştırmasında yer aldı. 

Buna göre bu rahatsızlığı en fazla yaşayan ülke Hindistan (yüzde 60), daha sonra Türkiye (yüzde 49). 

Türkiye’de her 100 kişiden 20’si "kesinlikle tükendim" yanıtını veriyor. 
 

Türkiye’de "evde verimli olmak çok zor" diyenlerin oranı yüzde 51.

 Küresel ortalamanın yüzde 38 olduğu düşünüldüğünde Türkiye "evden çalışmanın verimsizliği" konusunda hayli üst sırada kalıyor. 

Zaten 29 ülkenin sıralamasına bakıldığında Türkiye, Suudi Arabistan’dan (yüzde 54) ikinci sırada 

İş arkadaşlarını özlemeyen ülke: Japonya 

Bunun yanı sıra Türkiye’deki çalışanlar, iş arkadaşlarının etrafında olmasını seviyor. 

Zira IPSOS araştırması, her 100 kişiden 70’inin "iş arkadaşlarımla çalışmayı özledim" dediğini ortaya koyuyor. 

Hatta bu kişilerden "kesinlikle özledim" diyenlerin oranı yüzde 37. "Hiç özlemedim" diyenler yüzde 6. 

Türkiye bu listede de Suudi Arabistan (yüzde 74) ve Hindistan’dan (yüzde 71) sonra üçüncü sırada. Küresel ortalama ise yüzde 52. 

İş arkadaşlarıyla aynı ortamda bulunmayı en az özleyen ülke yüzde 22 ile Japonya. Japonların yüzde 24’ü "kesinlikle özlemedim" yanıtını verdi.