Astronotlar uzayda ilk defa deneysel bir gen düzenleme işlemini başarıyla gerçekleştirdi.

Tamamen uzayda gerçekleştirilebilen maya hücrelerindeki DNA onarımını incelemeyi amaçlayan işlem astronotların güvenliği için hayati önem taşıyor. Ultraviyole ışığa maruz kalma gibi çevresel faktörler sonucunda DNA'da hasar meydana gelebiliyor.

Dünya'nın koruyucu atmosferinin dışında uzaya yayılan iyonlaştırıcı radyasyon (atomlardan elektronu ayıran ısı veya ışık) nedeniyle bu risk daha da büyük.

Uluslararası Uzay İstasyonu'nda uygulanan yeni teknik, DNA'ya kesin hasar vermek için CRISPR/Cas9 genom düzenleme teknolojisinden yararlanıyor. Bilim insanları daha sonra onarım mekanizmalarını, hedeflenen şekillerde daha zor kullanılan radyasyonla mümkün olandan daha ayrıntılı inceleyebilir. Söz konusu teknik, hücre ölümüne neden olabildiği için en zararlı DNA hasarı türlerinden biri olan çift iplik kopmalarına odaklanıyor.

Maya hücresi deneyi bir organizmanın genomunun tamamen uzay uçuşu ortamında düzenlendiği, DNA'sının onarılıp daha sonra dizildiği ilk deneydi. Gelecekteki araştırmalar karmaşık DNA hasarını daha iyi taklit edebilmek için (uzay yolcularını korumanın yeni yollarını sunacak) bu yöntemlere ve uzun vadeli diğer uzaya maruz kalma ve uzay keşfi araştırmalarına da eklemeler yapabilir.

Plos One adlı dergide yayımlanan çalışmanın kıdemli yazarı Sebastian Kraves "Ekip sadece ekstrem bir ortamda CRISPR genom düzenleme, PCR ve nanopor dizileme gibi yeni teknolojileri başarıyla uygulamakla kalmadı, aynı zamanda bu teknolojileri mikrogravitede DNA onarımı ve diğer temel hücresel süreçlere ilişkin çalışmalarda uygulanılabilen işlevsel olarak eksiksiz bir biyoteknoloji iş akışına entegre edebildik" dedi.

Bu gelişmeler bu ekibi, insanlığın uzayın muazzam enginliğini keşfetmeye ve burada yaşamaya yönelik yeni arayışında umutla dolduruyor.

Birçok alanda astronotların uzayda daha iyi şekilde hayatta kalmalarına yardımcı olacak gelişmeler yaşanıyor. Astronotları ölümcül X-ışını radyasyonundan korumak için doğada hiç tespit edilmemiş bir malzeme kullanılarak cilt pigmentlerinden yapılmış bir güneş kremi geliştirildi.

Ayrıca yakın zamanda spermin DNA'sına zarar gelmeden uzayda 200 yıl hayatta kalabildiği keşfedildi, bu da bilim insanlarının insanlar dahil memelilerin gezegenimiz dışında üremesi için plan yapmasına yardımcı olacak.

* İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

independent.co.uk/life-style

Independent Türkçe için çeviren: İrem Oral