Bilim insanlarının yeni keşfine göre sıradışı bir galaksinin karanlık maddesi eksik gibi görünüyor.

Ayrıntılı yeni gözlemlerin ardından araştırmacılar, sıradışı galaksinin, galaksilerin nasıl oluştuğu ve evrimleştiğiyle ilgili mevcut kavrayışımıza meydan okuduğunu belirtti.

Bu son araştırma bilim insanlarının NGC 1052-DF2 ya da kısaca sadece DF2 ismiyle bilinen bir galaksiyi derinlemesine incelemesiyle başladı. Galaksi, astronomların "aşırı-dağınık" diye isimlendirdiği türden. Yani genişliği kendi galaksimizle karşılaştırabilecek düzeyde olsa da Samanyolu'nun yalnızca 200'de biri kadar yıldız barındırıyor.

Bu galaksi başka yönlerden de tuhaf: Pek çok başka galakside gözlemlenen merkezi bölge, spiral kollara veya diske sahipmiş gibi görünmüyor.

Şimdi bilim insanları zaten tuhaf olan bu galaksinin en sıradışı özelliği olabilecek şeyi de doğruladı. DF2, bugüne kadar galaksilerin oluşumunda rol oynayan, onları bir arada tutan ve evrenin büyük bir kısmını oluşturan gerekli bir tutkal olarak düşünülen karanlık maddeden yoksun gibi görünüyor.

Araştırmacılar bu garip galaksiyi ve kayıp karanlık maddesini ilk kez 2018'de rapor etti. Ancak bu ilk bulguları doğrulamak için galaksiyi bir kez daha incelediler. Bu şekilde bulgularını yeniden elde etmeye ve aynı zamanda bunun gerçekten açıklanamaz olup olmadığını görmeye çalıştılar.

İlk araştırmaya liderlik eden, Yale Üniversitesi'nden Pieter van Dokkum, "Bu galaksiye ait 2018'deki ilk Hubble gözlemlerimizin sonucunda ısrar ettik" dedi.

Bence insanlar onu sorgulamakta haklıydı çünkü epey sıradışı bir sonuç. Mesafenin yanlışlığı gibi basit bir açıklaması olsaydı güzel olurdu. Ancak bence gerçekten tuhaf bir galaksiyse bu daha eğlenceli ve daha ilginç.

Araştırmacılar, bulgularını doğrulamak için galaksinin tam olarak ne kadar uzakta olduğunu kontrol etmek zorunda. Eğer Dünya'dan uzaklığı araştırmacıların öne sürdüğü kadarsa karanlık madde, içeriğinin yalnızca yüzde birkaçını oluşturabilir. Zira bazıları galaksinin aslında daha yakın olduğunu ve karanlık madde hesaplamalarının abartılı olduğunu ileri sürüyor.

Bunun nedeni, karanlık madde miktarıyla ilgili hesaplamaların yıldızların galakside nasıl hareket ettiğine dayalı olması. Bu bilgi galaksinin içindeki kütleçekim kuvveti hakkında sonuç çıkarmak amacıyla kullanılabiliyor. Eğer bilim insanlarının öne sürdüğü kadar uzaktaysa o halde yıldızlar kütlesinin çoğunu oluşturuyor ve karanlık maddeye yer kalmıyor.

Hubble Uzay Teleskobu'yla yapılan gözlemlere dayanan yeni bulgularsa galaksinin yalnızca Dünya'dan uzak olmakla kalmayıp ilk tahminlerden bile daha uzak olduğunu gösteriyor. Buna göre galaksi 72 milyon ışık yılı uzakta. Diğer bilim insanları 42 milyon, ilk araştırma ise 65 milyon ışık yılı uzakta olduğunu öne sürüyordu.

Bu sonuç galakside gerçekten karanlık maddenin eksik olduğu önermesini destekliyor. Ancak aynı zamanda başka bir bilinmezi gündeme getiriyor: Neden bu galaksi karanlık maddeden bu denli yoksun ve bu, galaksilerin nasıl oluştuğu ve bir arada durduğuyla ilgili kavrayışımız açısından ne anlama geliyor?

Dokkum, "Gözlemlediğimiz neredeyse tüm galaksiler için kütlenin çoğunu göremediğimizi ifade ederiz çünkü bu karanlık maddedir" diye açıkladı.

Hubble'la gördüğünüz buzdağının sadece görünen kısmıdır. Ancak bu durumda ne görüyorsanız o. Hubble gerçekten bu şeyin tamamını gösteriyor. Olay bu. Bu sadece buzdağının görünen kısmı değil, buzdağının tamamı.

Yeni araştırma The Astrophysical Journal Letters'ta yayımlandı. 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/space

Independent Türkçe için çeviren: Umut Can Yıldız