Almanya, 1904-1908 yılları arasında Namibya’da Alman İmparatorluğu’nun Herero ve Namalara yönelik katliamlarını soykırım olarak tanımayı kabul etti.

Soykırıma maruz kalanların torunlarından Almanya adına Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier tarafından Namibya parlamentosunda düzenlenecek resmi törenle özür dilenecek.

İki ülke arasında beş yılı aşkın bir süredir devam eden müzakerelerin sonucunu Almanya Dışişleri Bakan Heiko Maas kamuoyuyla paylaştı.

DW Türkçe'de yer alan habere göre; Maas "Namibya ile ortak tarihimizin en karanlık bölümünü ortak bir biçimde ele alma konusunda uzlaşmaya varabildiğimiz için memnun ve müteşekkirim" dedi.

1 milyar 100 milyon euroluk destek

Alman bakan, Almanya'nın "ölçülemez acıların tanınmasının bir ifadesi olarak" Namibya'nın yeniden inşa ve kalkınma çalışmalarına yaklaşık 1 milyar 100 milyon euroluk bir katkı yapacağını açıkladı. Bu kaynak 30 yıl süre boyunca öncelikle Herero ve Namaların yaşadığı yerleşim yerlerindeki projelerde kullanılacak.

Almanya'nın finanse edeceği projeler arasında Namibya'nın arzusu üzerine toprak reformu, tarım, tarımsal altyapı, su tedariği, meslek eğitimi gibi alanlar bulunuyor.

Alman hükümeti yaptığı açıklamada soykırımın tanınmasının mağdurlar açısından hukuken tazminat talebinde bulunma sonucunu doğurmadığını ancak ortada siyasi ve ahlaki bir yükümlülük olduğunun altını çizdi. Almanya ile Namibya arasında beş yıldır süren müzakerelerde bu konunun nasıl çözüleceği önemli rol oynuyordu.

Geçmişin üstüne bir çizgi çekilemeyeceğini söyleyen Maas "Suçun tanınması ve özür dilememiz suçun aydınlatılması ve ortak bir biçimde geleceği şekillendirmemiz açısından önemli bir adım" diye konuştu.

Herero ve Nama temsilcilerinden tepki

Herero ve Nama halklarının temsilcileri ise Almanya’nın soykırımı kabul ederek Namibya hükümetine sunduğu “yardım” teklifini kabul etmediklerini açıkladı.

The Namibian gazetesinin haberine göre, Herero ve Nama halklarını temsil eden örgütler, Almanya’nın kalkınma için ülkeye vereceği yardımın tazminat olmadığını ve bu anlaşmanın halklara ihanet olduğunu ifade etti.

Namibya Devlet Başkanlığı Basın Sözcüsü Alfredo Hengari, Almanya’nın teklifinin 26 Mayıs’ta kabine toplantısında gündeme geldiğini ve Devlet Başkanı Hage Geingob’un mağdur topluluklarla görüşeceğini söyledi.

Herero Geleneksel Yönetim Şefi (OTA) Vekuii Rukoro, hükümetin müzakerelerde sergilediği tutumun açık olmadığını ve Almanya’nın tazminat ödemekten kaçmak için başka yollara başvurduğunu söyledi.

Hak ettikleri şeyi alabilmek için her türlü mücadeleyi vereceklerini aktaran Rukoro, “Bu anlaşma, atalarımızın kanı için yeterli değil.” ifadesini kullandı.

Almanya’nın tazminat ödememek için “yeniden inşa” ve “iyileştirme” gibi kavramlar kullandığına dikkati çeken Rukoro, “Bu, atalarımıza ve aklımıza bir hakaret.” dedi.

"Savaşmaya devam etmek zorundayız"

Nama Halk Liderleri Birliği (NTLA) Başkanı Johannes Isaack, anlaşma haberi sonrası şaşkınlık yaşadıklarını belirterek bu anlaşmayı desteklemediklerini söyledi.

Isaack, “Biz dışarıya itildik. Bizsiz herhangi bir şey bize karşıdır. Savaşmaya devam etmek zorundayız.” diye konuştu.

Rukoro ve Isaack, hükümetin ve özel temsilci Zed Ngavirue’nin bu anlaşmayı kabul etmekle ihanet içinde olduğunu dile getirdi.

Ne olmuştu?

O dönem Alman Güneybatı Afrikası adı verilen Namibya 1884-1915 yılları arasında Alman İmparatorluğu'nun bir sömürgesiydi. Lothar von Trotha yönetimi altındaki Alman İmparatorluğu askerleri 1904-1908 yılları arasında Herero ve Namalara yönelik çok sayıda katliama imza attı. Tarihçilerin 20'nci yüzyılın ilk soykırımı olarak tanımladığı katliamlarda 65 ila 80 bir arasında Herero ve 10 ila 20 bin arasında Namanın can verdiği tahmin ediliyor.

Almanya ile Namibya arasında o dönem işlenen suçlarla ilgili müzakereler 2015 yılında başlamıştı.

DW, afp, AA, Independent Türkçe